๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Tarihül-İslam => Konuyu başlatan: Sümeyye üzerinde 24 Nisan 2011, 15:27:42



Konu Başlığı: Medine ye ilk hicret edenler
Gönderen: Sümeyye üzerinde 24 Nisan 2011, 15:27:42
Medine'ye İlk Hicret Edenler



Ukayl ve diğerleri Zührî,- Urve isnadıyla Hz. Aişe'den (r.a) nak-lederlerki: Nebî (s.a.v) Mekke'de müslüman olanlara şöyle söylemişti:

"Bana hicret yolunuz gösterildi. Bana (orası) iki kara taşlık ara­sında hurmalarla dolu çorak bir yer olarak gösterildi." Bu iki kara taşlık (bugünde bilinen Hârrai Şarkiye ile Hârrai Garbiyye adındaki) iki kara taşlıktır. Efendimiz (s.a.v) bunu söyleyince Medine'ye doğru göç etmeler oldu. Habeşistan topraklarına daha önce Mekke'den gö-çetmiş müslümanların bir kismıda Medineye geldiler. Ebû Bekr (r.a)ta Medine'ye göç hazırlığına başladılar. Rasûlullah (s.a.v) ona:

"Sen ağır davran bakalım! Zira ben bana da göç izni verileceğini umuyorum." Duyurunca, Ebû Bekir: ilAnam babam sana feda olsun! Sen bunu ümit ediyorsun ha!" demek­ten kendini alamadı. Efendimiz (s.a.v) de "Evet" buyurdu. Ebû Bekir de Rasûlullah'a (s.a.v) yol arkadaşlığı yapmak için kendini yoldan alakoyup yanında bulunan iki devesini (Semür denen bir türlü Mû-ğaylân) ağacının yaprağıyla dört ay besiye çekti. Bu haberi Buharı ri­vayet ediyor.[635]

Bekkâî, îbni İshâk'ın şöyle dediğini anlatıyor: Allah (c.c) Pey­gamberine müşriklerle harb etme izni veripte[636] Ensar'dan yukarda adı

geçen kabileler İslam ve Peyğamber'e yardım etme hususunda Efen­dimize (s.a.v) biat ettiklerinde Efendimiz (s.a.v) Mekke'deki kendine inananlara Medine'ye çıkmalarına oraya hicret etmelerine ve Ensara katılmalarına dair talimat verdi. Onlarda peyderpey yola çıktılar, Me­dine'ye ilk hicret eden kimse Ebû Seleme b. Abdi'l Esed oldu. O Me­dine'ye büyük Akabe bîatindan bir yıl önce hicret etmiştir. Önce Habeşe gitmiş sonra Mekke'ye geri dönmüş bunun üzerine Kureyşliler ona işkenceye başlamışlardı. Ensar'dan bir gurubun Müslüman oldu­ğunu haber alınca Medine'ye hicret etti.[637]

ÜrnmU Seleme (r.a) şöyle der: Ebû Seleme (r.a) hicrete karar ve­rince devesini benim için göçe hazırlayıp sonra beni ve oğlumu üze­rine bindirdi. Ardından deveyi çekerek beni yola çıkardı. Muğire oğullarından bir takım adamlar Ebû Seleme'yi giderken görünce he­men ona geldiler ve, "Bu senin kendi canın. Onunla bize galib geldin sana bir şey demeyiz, ama biz seni ne diye bu kadınla başka bir diyara götürmene müsade edelim" diyerek devenin yularını onun elinden çekip çıkararak beni elinden aldılar. İşte o zaman Ebû Sele-me'nin kavmi (olan Abdul Esed oğulları) kızıp öfkelenerek: "Vallahi bizde çocuğumuzu o kadının yanında bırakmayız, zira siz onu bizim adamımızdan ayırdınız" diyerek oğlum Seleme'yi asıldilarda artık be­ni tutamayıp eli çözüldü. Onu Abdül Esed oğullan götürdü. Beni de Muğire oğulları yanlarında tutukladılar. Kocam da Medine'ye doğru (hızla) yol aldı. Bizi birbirimizden ayırmışlardı. Hergün sabah evden çıkar, El Ebtah denen yerde oturur, tâ akşam kararıncaya kadar ağ­lardım. Bir yıl veya ona yakın bir süre sonra amcam oğullarından bir adam bana uğrayıp halime çok acıdı. Onlara "Şu zavallıyı salıverse-niz olmazmı. Onunla yavrusunu birbirinden ayırdınız" dedi. Onlarda bana ''hadi kocayın yanına git" dediler. İşte Abdü'l Esed oğulları o zaman çocuğumu bana verdiler. Bende devemi yola hazırlayıp Sele­me'yi kucağıma aldım. Medine'deki kocama kavuşmak ümidiyle yola çıktım. Beraberimde Allah kulu olarak kimsecikler yoktu. Kendi ken­dime: "Kocama ulaşıncaya kadar yolda rastladığım kimselerle yeti-neyim" dedim. Ten'ime vardığımda Osman b. Talha el-Abderîy'ye rastladım. Bana, "Nereye ey Ebû Umeyye'nin kızı?" dedi. "Medinede-ki kocama uluşmak istiyorum" dedim. "Yanında hiç kimse yokmu?" diye sordu. Ben "Hayır Vallahi ancak Allah ve bir de şu yavrucağım var" dedim. Osman da "Vallahi sen terk edilecek değilsin" diyerek devenin yularını tuttu ve benimle birlikte hızla yola koyuldu. Vallahi araplar arasında ondan daha keremli biriyle yoldaşlık yaptığımı san­mıyorum. O çok çekingen (terbiyeli) bir zat olup yolda bir konak yerine geldiğimizde deveyi inmem için ıhtırır[638] ve benim (rahatça in­mem için) geri çekilir, ben inincede deveyi çekip yükünü indirir, sonra onu bir ağaca bağlar, kendide ilerdeki bir ağacın altına gider yaslanırdı. Yolculuk vakti gelince deveme varıp hevdecini yükler, sonra geri çekilip, "haydi bin" der, Ben hevdece çıkıpta yerleşince gelip devemin yularını alır ve öteki konak yerine kadar beni devem­de çeker giderdi. Bu şekilde devam ederek nihayet beni Medine'ye ulaştirdı. Kuba'daki Amr b. Avf oğulları köyüne bakınca, "Kocan bu köyde" dedi. Sonra dönüp Mekke'ye geri gitti.[639]

(İbni İshak derki) Ebû Seleme'den sonra Medine'ye ilk hicret eden, Adiy b. Ka'b oğullarının anlaşmalısı Âmir b. Rabî'a ile hanımı idiler. Onun ardından Ümeyye oğullarının anlaşmalısı Abdullah b. Cahş (r.a) ile hanımı ve kardeşi Ebû Ahmed göç etti. Ebû Ahmedin gözleri kör olup Mekke'de iken oranın sokaklarında elinde yeden ol­madan dolaşabilirdi. Kendisi şair idi. Ebû Süfyan'ın kızı Fâria bn. Ebî Süfyan onun nikahmdaydı. Annesi de Abdulmuttalib kızı Üme-yme idi. Bu adı geçenler Küba da oturan Mübeşşir b. Abdi'l Münzir' in evine misafir oldular.[640]

Musa b. Ukbe, İbnİ Şihâb-ı Zührî'nin şöyle dediğini anlatır:

-Müşrikler Rasûlullah (s.a.v) ile ashabına işkenceyi artırınca Al­lah Rasûlü arkadaşlarına Medineye göçmelerini emretti. Onlarda bö­lük bölük yola çıktılar. Mekke'deki müslümanlardan Peyğamber'den (s.a.v) önce şunlar yola çıktılar: Ebû Seleme ile Hanımı, Amr b. Ra-bîa ile hanımı, Ebû Hasme kızı ÜmmU Abdillah, Mus'ab b. Umeyr, Osman b. Maz'ûn, Ebû Huzeyfe b. Utbe b. Rabia, Abdullah b. Cahş, Osman b. eş-Şerid, Ammar b. Yasir.

Bunların ardındanda Ömer ve Ayyaş b. Ebî Rabîa ile bir gurup yola çıktı. Ebû Cehil ile Haris b. Hişâm ana kardeşlen olan Ayyaş'1 (r.a) aramaya çıkıp Medine'ye geldiler. Ayyâş'ı bulup ona annesinin onun gidişine çok üzüldüğünü ve asla oğlu gelene kadar çatı altına girmeyip güneş altında kalmaya yemin ettiğini, anlattılar. Ayyaş an­nesine karşı çok şefkatli idi. Onun bu halini duyunca çok üzüldü, ve onların dediklerine inandı. Ebû Cehil ile Haris onu yola çıkar çıkmaz yakalayıp kıskıvrak bağladılar ve onu Mekke'ye getirdiler. Mekke fet­hinden az Öncesine kadar ellerinde esir kaldı. {Rasûlullah (s.a.v) onun kurtuluşuna dua etmişti).

(Zehebî) derimki: İşte Efendimiz (s.a.v) kunutta:

"Allahım! Seleme b. Hişâm'ı kurtar. Allahım! Velid b. Velidi kur­tar. Allahım! Ayyaş b. Rabî'ayı kurtar. Allahım! Müminlerden zayıf olanları kurtar. Allahım! Mudar'ı şiddetle çiğne. Allahım onlara Yusu-fun kıtlık yılları gibi kıtlık ver" diye duâ ettiğinden birisi bu zat idi.[641]

Zührî devamla derki: Bundan sonra Abdurrahman b. Avf yoîa çıktı. Medine'ye gelince Sa'd b. Er Rabî'in evinde konakladı. Osman (r.a) Zübeyr, Talha b. Ubeydullah ile bir gurub insanda göç ettiler. Sahabeden bîr kısmı da Mekke'de kalıp Efendimiz (s.a.v) İn Medine' ye Hicretinden sonra geldiler. Sa'd b. EM Vakkas da bunlar arasındadır. Ancak bu husus ihtilaflıdır.[642]




[635] Buharî   77/16   39/4;   Müsned   6/198;   İbni   Sa'd   1/226;   Hâkim   Müstedrefc 3/400; Taberanî 8/37; Beyhakî Delâii 245; Fesevî Mârife vet-Tarih 2/271.

[636] Harbe Müsade Edilmesi

Bekkâî Muhammed b. İshak'dan şöyle nakleder: Akabe biatından Önce Ra­sûlullah'a harb konusunda izin verilmemiş ve kan dökme helal kılınma­mıştı. O zaman ancak Allah'a dua edip işkencelere de sabretmesi Canileri af etmesi emrolunmuştu. Kureyş ise sonradan hicret edenlere baskı yapıp dinlerinden dolayı onlara fitne saçarak ülkelerinden sürüp atmışlardı. Bunların kimi dinlerinden  döndürülme, kimi ellerinde İşkence  altında, ki mide başka yerlere bu heriflerin şerrinden diğer ülkelere dağılıp, kimi Habeş topraklarına, kimi Medine'ye ve hertarafa göç etmeye karşı karş ıya kalmış bulunuyordu. Kureyş Ailaha isyan edip Allanın kendilerine yaptığı ikramı red edip Peygamberini yalanlayarak, Zatına kulluk eden, Onu tek kabul edip peygamberini tasdikle, Onun dinine sarılan Müminleri işkence altına alınca, Allah (cc) peygamberine çarpışma izni verdi. Urve h Zübeyr ve diğer âlimlerin bildirdiğine göre Allahm müminlere saldıran­lara karşı harbetmeleri hakkında ilk indirdiği ayet (Hac suresi ayet 39-41)

«Zulmedilerek kendilerine karşı savaşanlara (düşmanlarına karşı savaşma) izni verilmiştir. Elbette Allah'ın onlara yardım etmeye gUcü yeter.» Onlar-ki , Rabbimİz (putlar değil sadece) Allahtır," dedikleri için haksız yere yurtlarından çıkarılmışlardır. Eğer Allah insanları bir birleri ile defetme-miş olsaydı, içinde Allahın adı anılan manastırla, havralar, kiliseler ve mescidler (çoktan) yıkılırdı. Elbette Allah (cc) kendi (dini) ne yardım edenlere yardım eder. O hakikaten güçlü ve kuvvetlidir. Onlar o kimseler-dirki eğer biz onlara yeryüzünde mekân tutturacak olursak namaz kılar, zekât verir, iyiliği emreder ve kötülüğe engel olurlar. İşlerin sonucu Al­lah'a (cc) aittir.» Bu ayet şunu ifade ediyor: Harb etme izni müslümanla-ra zulmedildiği için verilmektedir. Bu insanlarla onların arasında geçen Allah'a kulluk etmiş olmaları dışında herhangi bir suçları yoktu. Bunlar galib gelince yapacakları şey (kötülük zulüm değil) sadece namazı yerleştirmek, Zekat vermek, iyiliği emredip kötülüğü yasaklamak olacaktır. Daha sonra Allah (cc) «Onlarla fitne ( dinden döndürme) kalmayıncaya ve din Allahın oluncaya (serbestçe Ona ibadet edilene, putlara tapılamayıncaya) kadar onlarla çarpışın» (Bakara 193) emri indirildi.

[637] İbni Hişâm 2/210.

 

[638] Deveyi çöktürmek için Toros civarında yaşayan yörükler ve köylüler "Ih, Ih" derler. Bu İşe de "Ihtırma" denir. Çöktürme kelimesinde bir zorlama el ve alet müdahelesi vardır. Bu ise sadece sözle icra edilir.

[639] İbni Hişâm 2/211 -212. Bu Osman b. Talha , Ka"benin anahtarlarım taş lyan ve o vazifesi sürerken Uhut'ta kafir olarak ölen Osman b. Talhanın kardeşinin oğludur. Uhut günü bu zatın kardeşleri olan Musâfi ,Kilâb ve Haris'te kâfir olarak öldükleri gibi babası Talhâ da aynı şekilde orada kâfir olarak öldü. Osman b. talha Ümmü Seleme'yi (r.a) Medine'ye getir­diğinde henüz İman nasib olmamış, küfür hayatı içindeydi. Osman b. Tal­hâ (r.a) Ömer'in (r.a) hilafetinde Ecnadeyn'de şehit oldu. Dedeleri olan Talha, Cahiliye dönemi Ka'be Hacebe'si idi. Mekke fethinde Allah Rasûlü Kabe'nin anahtarını bu Osman ile Amcasının oğlu Şeybeye vermiştir. Bunlar ileride geniş şekilde anlatılacaktır.

[640] İbni Hişâm 2/212; Taberî Tarih 2/396 .

[641] Buharî 56/99 Cihad Cilt 3/234, î/203. 2/33-35 97/182. 6/48, 8/55, 104. 9/25; Müslim 466.467; Müsned 2/470.,239, 255, 396, 505, 521; Beyhakî Kü-brâ 2/200, 197, 208; Nesâî Müctebâ 2/202; Taberî 9/58; Tâhavî Şerhi Meâniü'l Asar 1/241, 242; tbni Ebî Şeybe 2/316; Şafii Müsned 184; Hu-meydî Müsned 936; Abdürrezzak Musannef 4032; Taberanî Kebîr 62; İbni Sa'd 4/130; Kadı Ebû Ya'la Müsned 10/58, 73, 5995; tbni Mâce 1244; Beğâvi Şerhi-s Sünne 3/119; tbni Hibban 3/212, 213, 219, 220; Darâmî 1/374; Nahhâs en Nasih vel Mensûh 91; Ebû Dâvûd 1442; tbni Huzeyme 615 617 621; Ebû Avâne Müsned 2/283, 287; Fesevî 2/272.

[642] Beyhakî Delâil 2/461; Ed Dürer sayfa 77,79.

      İmam Zehebi, Tarihu’l-İslam, Cantaş Yayınları: 1/433-438


Konu Başlığı: Ynt: Medine ye ilk hicret edenler
Gönderen: Sevgi. üzerinde 28 Ocak 2022, 13:26:59
Esselamü Aleyküm. Bu bilgileri bizlerle paylaştığınız için Allah sizlerden razı olsun kardeşim
 


Konu Başlığı: Ynt: Medine ye ilk hicret edenler
Gönderen: Mehmed. üzerinde 30 Ocak 2022, 16:15:41
Ve aleykümüsselam Rabbim paylaşım için razı olsun