Vüheyb, Hişam b. Urve. babası. Urve isnadıyla Hz. Âişe' den nakleder:

-Rasûlüllah (s.a.v)'e büyü yapıldı. Öyle etkiledi ki, yapmadığı bir şey yapmış olduğunu tahayyül eder oldu. Hatta bir gün onu dua ederken gördüm. Bana «Farkına vardın mı? Allah (c.c.) kendine sorduğum hususu bana açıkladı. Bana iki adam geldi. Biri başucumda diğeri ayak ucumda oturdu. Bir diğerine: "Bu kişinin ağrısı ne?" dedi. Öbürü "büyülenmiş" dedi. "Kim büyülemiş?" deyince öteki: "Lebîd b. el Asam" diye cevapladı. "Ne ile büyü yapmış?" deyince de: "Tarak, ta­ranınca dökülen saç ve erkek hurma çiçeğinin kapçığı ile" de­di. "Peki büyü nerde?" demesine de "Zervân[565] kuyusunda" diye cevap verdi.» diye anlattı. Sonra Rasûlüllah (s.a.v) oraya gidip geldi. Gelince Âişe'ye haber vererek: «Sanki oranın hur­ma ağaçları şeytan başları gibiydi. Kuyunun suyu da kına suyu gibi.» dedi. Âişe der ki: "Ya Rasûlallah! Bunu insanlara çıkarıp gösterseydin." dedim de bana: «Artık Allah bana şifa verdi. Hem de ben insanlara bundan bir şey yapmaktan kork­tum.» buyurdu.[566]

Hadisin bir başka lafzında: «Erivan kuyusu» olarak geçer.

Tabiîn'den olan Afrâ'nm kölesi Ömer anlatır ki:

-Lebîd b. A'sam, Peygamber (s.a.v)'e büyü yaptı. Hatta gö­zü, gördüğünü karıştırır oldu. Ashab Efendimizi ziyaret bile ettiler. Sonra Cebrail ile Mikail gelip Efendimize haber ver­diler. Peygamber (s.a.v) de bu Yahudi'yi yakaladı ve adam bunu itiraf etti. (s.a.v) de sihri kuyudan çıkardı, çözüp açtı. Böylece Efendimiz (s.a.v) iyileşti ve Lebîd'i affetti.[567]

Yunus, Zührî'nin Zimmî sihirbazlar hakkında "bunlar büyü yapmakla öldürülmezler. Bir Yahudi, Rasûlüllah'ı ze­hirlediği halde onu öldürmedi." dediğini anlatır.[568]

İkrime de, Rasûlüllah'm onu affettiğini söyler.[569]

Vakıdî de: "Bu af rivayeti bize göre "onu öldürdü" diye-ninkinden daha sağlam" der.[570]

Ebû Muaviye, A'meş aracılığıyla İbrahim Nehâî'nin "As­habı Kiram Rasûlü Ekrem'i de, Ebû Bekir'i de, Yahudi'ler ze-hirlediler." dediğini nakleder.[571]

Sahih hadiste İbni Abbas (r.a.)'m: "Hayber Yahudi'lerin­den bir kadmm Rasûlüllah'a (s.a.v) zehirlenmiş bir keçi ikram ettiğini" anlatır. Câbir, Ebû Hüreyre ve diğer Ashab'tan bazıları naklederler ki, Rasûlüllah (s.a.v) Hayber'i fethedip de, sükûnet bulunca, Merhab denen Yahudi'nin bacısı ve Se­lam b. Mişkem'in karısı olan Zeyneb bn. el Haris öldürücü bir zehri kesip kızarttıkları bir oğlağın etine kattılar. Zehri bilhassa ön ve arka butlara fazlaca koydular. Peygamber (s.a.v) akşam namazını kılıp da dönünce kadm Efendimizin yükler­inin yanında oturuyordu. Efendimiz'e "Şu sana benim hediyemdi, ya Muhammedi" dedi. Efendimiz yanındakilere al­malarını söyledi ve kebabı kadından alındı ve Efendimizin Önüne konuldu. Ashab da hazır idiler. Bişr b. Berâ b. Ma'rûr da bunlardan biriydi. Efendimiz uzanıp aldı ve bu buttan ısırdı. Öteki kemiği de Bişr b. Ma'rur alıp ısırdı. Oradakiler de diğer yerlerden yediler. Rasülüllah bundan bir lokma yi­yince:

«Çekin elinizi. Şu but bana etin zehirlenmiş olduğunu ha­ber verdi.» buyurdu. Bişr de: "Sana ikram eden Allah için. Ben de yediğimde bu zehri anladım. Senin yemeğine tiksinti veririm korkusuyla onu ağzımdan tükürüp atmadım. Sen ağ­zına aldığını yeyince, nefsimin senin nefsiyin yaptığını yapmamasını arzu etmedim. Senin içinde cinayez bulunan bir lokmayı yutmayacağını umdum." dedi. Bişr daha yerinden kalkmadan rengi değişti acısı bir yıl bile sürmeyip öldü.

Bazıları da "Bişr yerinden hiç kalkamadan orada öldü." derler. Rasülüllah (s.a.v) kadını çağırıp: "Buna niye teşebbüs ettin?" diye sorguladı. Kadın da: «Sen benim milletimden ala­cağını aldın. Babamı, amcamı ve kocamı öldürdün. Ben kendi kendime, eğer bu adam Peygamber ise, but ona haber ver­ecektir. Yok eğer bir kral ise ölür de kurtuluruz." diye düşündüm.» dedi.

Efendimiz kadını Bişr İn velilerinin eline öldürmeleri için verdi. (Esas olan budur.)

Ebû Hüreyre (r.a.) ise şöyle der:

Rasülüllah (s.a.v) kadına dokunmadı ve omuz başından kan aldırdı. Bu kan alma işlemini Ebû Hind bir boynuz ve bı­çakla yaptı. Efendimiz Ashab'ma da bunu emretti. Onlar da başlarının ortasından kan aldırdılar. Bundan sonra (s.a.v) üç yıl daha yaşadı.[572]

Rasûlü Ekrem (s.a.v) ölümüyle sonuçlanan hastalığında şöyle diyordu:

«Hala Hayber'de yediğim etin acısını duyuyorum. İşte şah damarımın kesilme vakti gelmiştir. (Bir rivayette de) Hala Hayber yemeğinin zehrinin acısı dönüp dönüp bana geri ge­liyor.»

Bu hadisin aslı Buharî'de dir. Ama bu şekildeki Siyak'ı ğarîbdir.[573]

EbûlAhvas, EbûMes'ûd (r.a.)'m şöyle dediğini nakleder:

-Rasûlüllah (s.a.v) katledilerek öldürülmüştür, diye do­kuz defa yemin etmem bir kere yemin etmemden daha hayır­lıdır. Yani Nebi (s.a.v) şehit edilmiştir. Böylece Allah (c.c.) onu peygamber olarak vazifelendirmiş ve şehit yapmıştır.[574]


[565] Metin'de Zî Ervan ise de Btıharî'ıie "Zervan"dır ve Joğrusu o olsa gerek, ki Zehebî ona da İşaret eder. Müslim de bu kuyu. "Zî Ervan" diye geçer. Aynî de bu hadisin şerhinde, "her ikisi de doğru ise de, halkın bildiği "Zervarfctir. Bu kuyu. Yahudi Züreyk oğulları bahçesindeki kuyudur." der. Bak l'mdetü'l Karî  15/170.

[566] Buharı Bedül Halk 59/11, Tıb 76/49. Daavât SO/57; Müsned 6/50, 96: İbni Mâce 3545: İbni Savd 2/1%; Müslim Selâm 43; Beyhakî S/135: Humeydî Müsnetî 259: İbni Ebî Şeyhe 7/386.

[567] Hadisin mürsel olduğunu Zehebî "Tabiînden" sözüyle bildirmiş oluyor. İbni Sa'd böylece 2/196, 197'de naklediyor. Ancak bu haber, İmam Ahmed'in Müsned'inde 4/367; Nesâî Mücteba 7/112'de Zeyd b. Erkam (r.a.)'tan müsned olarak veriliyor. İbni Ebî Şeybe 7/386.

[568]  İbni Sa’d Tabakat 2/199

[569]  İbni Sa’d Tabakat 2/199

[570]  İbni Sa’d Tabakat 2/199

[571] İbni Sa’d Tabakat 2/200

[572] Buharj Megazî 64/41 bu izah olmadan, Hibe 41/28'de yine kısaca ; Müslim Selam 2190; Ebû Dâvûd 4509, 4510, 4511, 4512, 4513, 4514; İbni Mâce 3546; Müsned   1/305,  373;  İbni  Hişam  Sîre 4/44;  İbni Sa'd 2/202; Beyhakî Delâil 4/264, S/46; Taberanî 11/24, 2/24.

[573] Beyhakî Delâil 4/264. Bu hadis ayrı ayrı rivayetlerin bir araya getirilerek na-kiidir. Buharı ve Müslim'de parça parça geçer. Bak Buharı Meğazî 64/41, Hibe 41/28; Müslim 2190.

[574] Hakim Müstedrek 3/58.

      İmam Zehebi, Tarihü’l-İslam, Cantaş Yayınları: 2/267-270

Esselamü Aleyküm. Bilgiler için Allah sizlerden razı olsun kardeşim

Ve aleykümüsselam Allah şüphesiz Peygamberini korudu ve bize o olaydan felak ve nas sureleri de ihsan edilmiş oldu Rabbim paylaşım için razı olsun