Sayfayı Yazdır - Efendimiz in hacda saçlarını ashabına bölüştürmesi

Efendimiz'in Hacda Saçlarını Ashabına Bölüştürmesi

Muhammed b. Ebân el Müstemlî anlatıyor. Bize Bişr b. Es Sırrî, Ebân el Attar, Yahya b. Ebî Kesîr. Ebû Seleme, Muhammed b. Abdillah b. Zeyd isnadıyla haber verdi ki, bu Muhammed babası Abdullah b. Zeyd, kurban kesme yerinde Ra-sûlüllah (s.a.v)i görmüş. 0 ve Ensarlı bir zat birlikteymiş. Ra-sûlüllah kurbanları Ashab'ı arasında bölüştürmüş. Ama Abdullah ve arkadaşına bundan hiçbir pay düşmemiş. Sonra Ra-sûlüllah (s.a.v) saçlarını tıraş ettirip tüylerini bir kumaş içinde toplamış ve Abdullah'a vermiş, Orada bulunanlara bunu taksim etmişti. Peygamber (s.a.v) tırnaklarını kesip bunu da arkadaşına vermiş.

Muhammed b. Abdillah der ki: Efendimiz'in o saçları hala bizim yanımızda olup kına ve ketem otu ile boyanmış olduğu bellidir.

(Zehebî) der ki: Bu hadis mürsel bir haberdir.[248]

Şerik, Ubeydullah b. Ömer. Nâfi isnadıyla Abdullah b. Ömer (r.a.)m şöyle dediğini haber veriyor:

-Rasûlüllah'taki (s.a.v) ak tüyler takriben yirmi kadar idi. Haberi, Yahya b. Âdem, Serik'ten naklediyor.[249]

Cafer b. Burkan anlatıyor: Bize Abdullah gelmişti. O zaman Ömer b. Abdil Aziz Medine valisi idi. Ömer b. Abdil Aziz ona birisini yollayıp, "Rasülüllah'ın (s.a.v) saç ve sakalını boyayıp boyamadığmı Enes'e bir soruver. Zira ben Efendimiz'in saçlarının boyanmış olduğunu gördüm" dedi. Enes (r.a.) elçiye şöyle cevap verdi:

-Hz Rasûlüllah (s.a.v) siyah saç ile nimetlendirilmişti. Eğer ben onun saçlarından bana görünen akları sayacak olsaydım, herhalde on bir sayısını Öte geçemezdim. Ancak şu boyanmış gibi görünen saçlar, onun saçlarında kullanmayı adet edindiği gülyağı kullanımından dolayı kızarmış olan saçlardır. İşte onun saçının rengini değiştiren de bu gül yağı olmuştur.[250]

Ebû Hamza es Sükkerî de Abdü'l Melik b. Umeyr, Iyad b. Kaîd aracılığıyla Ebû Ramse'nin (r.a.) şöyle dediğini haber veriyor:

-Nebî (s.a.v) Efendimize gelmiştim/Üzerinde yeşil renkli bürde vardı. Efendimiz'in beyazları görünmeye başlamış saçları vardı. Onun beyaz tüyleri kına yakılmış olduğu için kızıl renkli idi.[251]

Ebû Nüaym (bu hadiseyi) şöyle anlatır: Bize Ubeydullah b. lyâd b. Lakîd haber verdi ve dedi ki; bana babam (Iyad b. Lakîd) Ebû Ramse'nin şöyle dediğini haber verdi:

-Babamla birlikte Rasûlüllah (s.a.v) in yanına gitmiştim. Onu gördüğüm(üz) de babam bana; "Şu zatın kim olduğunu biliyor musun?" diye sordu. "Hayır" dedim. "İşte bu zat Rasûlüllah (s.a.v) dir." dedi. Babam bu sözü söyler söylemez, tüylerim diken diken oldu. O zamana kadar ben meğer Allah Ra-sûlü'nü insanlara benzemez bir heybette yaratıldığını sanır-mışım. Meğer o kakülü olan ve kına yakılmış saçlı ve üzerinde iki yeşil bürde olan birisi değilmiymiş.[252]

Amr b. Muhammed el Ankazî, İbni Ebî Ravâd, Nafi isna-dıyla İbni Ömer (r.a.) dan; "Nebi (s.a.v) Efendimiz dibağlan-mış deriden ma'mul ayakkabı giyer sakalını veras ve zafe-ran ile boyardı." dediğini rivayet eder.[253]

Nadr b. Şümeyl de Salih b. Ebi'l Ahdar, Zührî, Ebû Seleme aracılığıyla Ebû Hüreyre (r.a.)m şöyle dediğini rivayet ediyor:

-Rasûlüllah (s.a.v) Efendimiz sanki gümüşten dökme gibi bir yapıya sahipti, hafif dalgalı saçlı, düz karınlı uçları enli omuz kemikli olup, yürüdüğünde ayağının tamamını basarak yürürdü. İleri gidince bütün vücuduyla giderdi, geri çekilince yine bütün vücuduyla geri giderdi.[254]

[248] Allah Zehebî'ye rahmet etsin. Bu haberi mürsel olduğunu anlamak her ha-disçinin işi değil Zîra haberde geçişine göre Muhammed b. Abdillah, bunu babası Abdullah b. Zeyd'den duymuş gibi bir durum var. Bu husus gizli bir "Tedlîs" olup hadisi nakleden ravî ifadeyi "babası Nebî (s.a.v)'i (Hac'da) kurban mahallinde görmüştü" şekli ile araya sokarak hadiseyi asıl nakledenin Abdullah b Zeyd olduğu hissini uyandırmış oluyor. Oysa haberi nakleden oğlu Muhammed Mir, o da Tabiînin orta tabakasından biri olduğundan o devreye yetişmemiştir.

Ancak Zehebî merhum hadisi yalanlamaya da yeltenmemiş bu kadarla iktifa etmiştir. Efendimiz'in saçlarını dağıttığı haberi sahih bir hadistir. Müslim'in Enes'ten nakline gören Enes derki:

«Rasûlüllah (s.a.v) Şeytana taşlarını atıp, kurbanını da kesince başının sağ tarafını berbere uzattı. O da o tarafı tıraş etti. Bu saçları Ebû Talha aldı. Sonra Efendimiz sol tarafını uzattı. Berber o tarafı da tıraş etti. Efendimiz ona bir kısmın saçlarını insanlara taksim etmesini emretti. Müslim Hac bab 56 hadis no 326; Ebû Dâvûd Menasik Î98Î; Tirtnizî 912.

[249] Beyhakî Delâilin Nübüvve 1/239; Hadisi buna benzer ifadelerle Fesevî Tarihinde 3/282; İbni SaM Tabakatmda 1/432; Taberî de Tarihinde 3/182; Enes (r.a.) tan naklediyor.

[250] Beyhakî Delâil 1/239; Belâzürî'nin Ensâbül Eşrafının 1/396 sında buna benzer bir ifade İkrime'den nakledilir.

Efendimizin saç ve sakalındaki aklara dair olan haberler ihtilaflı gibi ise de esası hep aynı noktada toplanır. Kimi yirmi kadar, kimi on yedi, kimi on-bir olarak tahminliyor. Tabi hiç biri tek tek saymamıştır. Zira bu terbiyesizlik olmuş olurdu. Böylece, beyaz tüylerin ondan fazla yirmiden az olduğunu söylemek en doğrusu olur.

[251] Beyhakî Delâil 1/238; Nesâî S/204; Müsned 2/226, 227, 228; Nihayetül Irab 8/285.

[252] İmam Ahmed Müsned 2/226, 228; İbni Sa'd 1/438, 453; Ebû Dâvûd 4206, 4065; Tirmizî îstfzan; Nesâî Salat, Zînet S/186.

[253] Ebû Dâvûd Teraccül 4210; Nesâî Zînet 8/186; İbni Mâce 3626; Beyhakî De-lâil 1/238.

[254] Beyhakî Sünen 1/241; İbni Asâkir Tehzîbi Tarihi Dımışk 1/320.

İmam Zehebi, Tarihü’l-İslam, Cantaş Yayınları: 2/146-148

๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Tarihül-İslam => Konuyu başlatan: Sümeyye üzerinde 23 Nisan 2011, 15:04:51