Büsr B. Erta nın yemen çıkarması

(Büsr B. Erta'nın Yemen Çıkarması)[971]

Bu yıl Hz. Osman'ın Yemen'deki taraftarları harekete geçip Hz. Ali'ye karşı isyana başladılar ve Hz. Ali'den Matlarını geri aldılar.

(Bunun sebebi şu idi.) O gün Hz. Ali'nin Yemen Emiri Ubeydullah b. Abbas idi ve merkezi San'a şehriydi. San'a halkına görevleri hususunda çok sert davranıyordu. Hz. Osman taraftarlarını çağırıp, "Bana bakın! Sizin bu fitne fesatta koşuşturmanız neye siz kim oluyorsunuz da Hz. Osman'ın kanını talep ediyorsunuz? Sizler idareci olarak güden değil halk olarak güdülenlersiniz. Bundan önce evinizde usluca oturu-yorken Muaviye'nin saldırılarını duyunca başlarınızı kaldırıp bize karşı gelmeye başladınız". Onlar da "Ya Emir! Biz halâ Hz. Osman aleyhine çalışanlarla mücahede etmek gerektiği kanaatindeyiz!" dediler. Ubeydullah da onlardan bir kısmını hapsedip bir kısmını da oradan kovdu. Bunu duyan bazı Hz. Ali muhalifi Yemenliler, Ubeydullah'a "Ya hapisteki kardeşlerimizi bırakır ya da ne sana ne de liderin Ali'ye itaat ederiz." diye yazdılar. O da hapistekileri saldı. Yemen halkı valiye isyan edip zekatlarını valiye vermediler. Ubeydullah vaziyeti Hz. Ali'ye yazdı. Hz. Ali de Yezid b. Kays el-Erhabi'yi çağırıp "Bak senin vatandaşlar bana ne yaptı!" diye isyanı anlattı. O da "Ya Emira'l-Müminin. Benim kanaatime göre onlar sana itaatkardır. Dilersen oraya gideyim dilersen bir mektup yazayım. Cevabını görelim!" dedi. Hz. Ali de onlara Hemedanlı biriyle itaata dönmelerini içeren bir mektup yazdı. Bu Hemedanlı Yemen'in Cened şehrine gelip onlara Hz. Ali'nin mektubunu okudu. Sonra da "Hz. Ali aslında size Yezid b. Kays'ı bir orduyla göndermek istiyordu. Ama size karşı acele etmek istemedi. Allah'tan korkun, ülkenizde fesat ve bozgunculuk çıkarmayın, devlet başkanınıza karşı savaşa kalkmayın!" dedi. Cenedliler Hz. Osman taraftarı olup bir süre önce Muaviye'den kendilerine yardım etmesini ve kendilerine bir vali yollamasın istemişlerdi.

Cenedli biri bu Hemedanlıya "Bana bak adam ne dediğini duyduk, sen Hz. Ali'ye git de bize kimi diliyorsa onu göndersin, hiç korkumuz yok. Bilsin ki biz Emira'l-Mü'minin Hz. Osman'ın biati üzerindeyiz." dedi.

Sonra Cened halkı Muaviye'ye "Ya bize çabuk birini yolla onun eliyle sana biat edelim, yoksa Ali'ye mektup yollayıp yaptıklarımızdan özür dileyeceğiz, dediler.

Muaviye de hemen Büsr b. Ebi Ertâ'y çağırıp yanına Şam'dan seçkin dört bin savaşçı kattı ve "Derhal süratle Yemen'e var ve bana biat al. Zira şu anda Ali'ye karşı çıkmış durumdalar. Medine ve Mekke

üzerinden git. Ali'ye bağlı olan yerlerdeki halka önce çok sert dil kullan. Öyle ki, senin onları kuşattığını ve senden yakalarını kurtaramayacaklarını sansınlar. Sonra da onları af etmiş gibi davran, onları bana biata çağır. Kabul etmeyenlere kılıcını kullan, sana karşı gelmeye kalkanları öldür. Yemen'e varana kadar bu uygulamayı yap." dedi.

Büsr ordusuyla Medine'ye geldi. O zaman oradaki Hz. Ali'nin valisi Hz. Ebu Eyyub el-Ensârî idi. Büsr'ün ordusunun Medine'ye yaklaştığını duyunca can korkusuyla kaçıp Hz. Ali'nin yanına gitti. Büsr Medine'ye girdi. Medine halkı korkudan çıkıp onu karşıladılar. Büsr onlara baktı. Sonra kürsüye çıkıp bağırarak azarlayarak:

-"Yüzler çirkinleşti. Allah cc. (Nahl suresi ayet 112) size şu ayetteki

"Allah gayet güven ve huzurlu olan rızkı her yerden kendine bolca ulaşırken Allah'ın nimetlerine nankörlük edip de yaptıklarından dolayı Allah'ın kendilerine açlık ve korkaklık elbisesi tattırdığı bir köyü size örnek olarak verdi." Ayeti ne kadar güzel bir örnek. İşte siz de aynı bu köy halkı gibi yaptınız, ve bu aşağılık fecaatini tattınız. Zira şu şehriniz Hz. Muhammed'in hicret yurdu, ondan sonraki halifelerinin diyarı idi. Siz Allah'ın bu nimetine teşekkür etmediniz. Başkanınızın hakkına riayet etmediniz üstelik aranızda halifeniz öldürüldü. Siz katilin, onu sövüp sayanların fırsat gözetenlerin arasında idiniz. Vallahi size öyle şeyler yapacağım ki bizden evvelki milletler gibi yok olup sadece lafı edilenler gibi yapacağım. Bre Ensar'n şerlileri, ulan Yahudi dostları, ey köle adlı herifler. Siz Neccaroğulları, Aclanoğullarısınız. Vallahi size öyle şeyler yaparım ki müminlerin ciğeri sevinçten soğur. Vallahi Muaviye bana tavsiye etmeseydi erkeklik çağına gelen hiçbirinizi bırakmaz öldürürdüm." dedi. Medineliler öyle korktular ki bu dediklerini yapacak sandılar. Huveytib b. Abdül Uzza, "Ya Emir bunlar senin soyun sopun, Peygamberiyin Ensar'ı, bunlar Hz. Osman'ın katilleri değil. Allah için onlara iyi muamele et." dedi.

Büsr hiçbir şey söylemedi. Sonra Ensar'dan Hz. Ali taraftarı olanların evlerini yıktırdı, yaktırdı. Sonra halkı Muaviye'ye biata çağırdı. Onlar da zorla biat ettiler.

Sonra Seleme oğullarına "Cabir b. Abdullah (r.a.)'ı getirmedikçe size ne can güvenliği var ne de biatinizi alırım!" dedi. Cabir (r.a.) çok yaşlı idi. Ona gelmedi. Efendimizin eşi Ümmü Seleme'ye vardı "Ne tavsiye edersin? Öldüreceğimden korkuyorum ama bu istediği dalalete (sapıklığa) biat etme sayılır!" dedi. Ümmü Seleme de "Sen biat et. Ben oğlum Amr'a, damadım Abdullah b. Zem'a'ya da biat etmelerini söyledim." dedi. Ümmü Seleme Büsr'a haber salıp Cabir'e can güvenliği istedi. Büsr kabul etmedi. Cabir de gelip kerhen Muaviye'ye biat etti. Büsr günlerce Medine'de kalıp biat aldı. Sonra halkı toplayıp:

-Ey Medineliler, siz buna layık değilsiniz ama ben sizi bağışladım. Zira halifeleri önlerinde öldürülürken onu savunmayanlar, af edilmeyi hak etmezler. Dünyada bu yüzden bir cezaya çarptırılmış iseniz de, ahirette de Allah'ın rahmetine ulaşacağınızı sanmam. Size ben Ebu Hüreyre'yi vali yapıyorum ona itaat edeceksiniz, aykırılıktan da sakının. Vallahi siz sözünüzden dönüp isyan ederseniz ben de size, helak etmek, sülalenizi yok etmek üzere geri gelirim, dedi.

Büsr oradan Mekke'ye geçti. Hz. Ali'nin valisi Kuşem onun gelişini duyunca şehirden kaçtı. Halk Büsr'ü karşılamaya geldi. O da onlara sövüp sayıp azarladı ve "Emiri'l-Mü'min Muaviye men etmeseydi sizden yeryüzünde yürüyen canlı koymazdım." deyip lafı kesti.

Sonra Büsr hareket edip Bi'r-i Meymun denen yere kadar geldi. İnsanlar can korkusuyla kaçışıyordu. Büsr orada kaçanlara arasında iki küçük çocuk gördü. İkisi de gerek yüz gerekse vücuk dünya güzeli. Bunları tutup getirin, dedi. Onları getirip önüne koydular. Büsr "Siz kimsiniz" dedi. Büyüğü "Ben Kusem'im bu da kardeşim. Biz Abbas b. Abdul-Muttalib'in olu Ubeydullah'ın çocuklarıyız!" dedi. Büsr sevinçle "Allahu ekber, demek sizler de kanını akıtmakla Allah'a yakla-şabileceklerimdensiniz." dedi. (Belazurî der ki, Ubeydullah b. Abbas oğlu Kusem'le Abdurraman'ı anneleri Cüveyriye ile beraber Yemen'den kaçan bir gruba katıp annelerinin yurduna göndermiş idi. Büsr b. Ertâ da bunu duymuş çocukları arıyordu.) Sonra onları öldürmelerini söyledi. Kinâne oğullarından oradaki kadınlar feryad koparıp "Haydi adamları öldürüyorsunuz bebeklerin suçu ne! Vallah islamdan önceki Cahiliye döneminde bile bebekler öldürülmezdi. Bebekleri öldürerek gerçekleştirilen bir idare saltanatı kesinlikle en vahşi idaredir." dediler. Büsr onlara da bir şeyler yapmak isteyip sonra sustu.

Babaları belki çocukları aramaya gelir diye bir kaç gün onları sakladı sonra onların kesilmesini emredip -koyun gibi kestirdi.

Anneleri Cüveyriyye duyunca feryatlar koparıp çocuklarına şu ağıtı yaptı:

Ey sedefini (kabuğu) yeni parçalayı çıkan inci gibi iki yavrucuklarımı öldüren (yahut onlardan haberi olan)

Ey kalbim, kulağım olan iki oğulcuğumu yok eden, bu gün artık kalbim sökülmüş.

Ey, kemiklerimin iliği olan çocuklarımı katleden, bu gün artık iliklerim alınmış.

Büsr'ün yaptıkları haber verildi. Onların iftiracılıkları ve günah kazandıkları laflardan dolayı onların bu iddialarına inanamadım.

Bebeciklerimin şah damarları bileğilenmiş keskin bıçakla vurdular. İşte günah böyle kazanılırmış.[972]

Büsr sonra dönüp tekrar Mekke'ye gelip Ka'be'yi tavaf etti. Sonra hutbe okuyup: Allah'a hamd olsun, hilafet işini bize topladı, davetimizi kuvvetlendirdi. Düşmanlarımızı ölümle sürgünle perişan etti. İşte Ali Irak'ta bir kaç kişiyle zillet içinde kaldı. Bir de Muaviye'ye bakın. İdarenin yuları elinde, ona biat edeceksiniz. Kendinize sakın yol bulmaya kalkmayın, dedi. Halk istemeyerek Muaviye'ye biat etti. Ama Büsr'ün Hz. Ali'ye sövüp saymasını çok yadırgadılar. Büsr bir müddet orada kalıp sonra Şeybe b. Osman el-Abderî'yi Mekke emiri yapıp "Ey Mekkeliler, bana kalsa kökünüzü kazıyacaktım. Sakın aykırılık yapmaya kalkmayın. Vallahi o zaman erkeklerinizi öldürür, malınızı alır evlerinizi yıkar ve çocuklarınızı yok ederim." diye tehdit etti.

Sonra Taife yürüdü. Muğira b. Şu'be orada idi. Hemen Taifin dışında Büsr'ü karşıladı ve onu ikaz ederek: "Ey komutan! Senin Şam'dan çıkışından beri düşmanlarına karşı sertliğin (dostlara iyiliğin) hakkında bana haberlerin ulaştı. Sen bizim katımızda bu sebeple iyi bir mevkii edinmiştin. Ama ne zaman dostunla düşmanını bir tutmaya başlarsan Rabbine karşı günah işlersin insanları kendinden uzaklaştırırsın." dedi. Büsr bu nasihati tutup kimseye ilişmedi.

Sonra Kubale'ye bir müfreze gönderip Hz. Ali'nin oradaki bağlılarını baştan sona öldürttü.

Sonra Büsr Necran'a gitti. Orada adı önceleri Abdul-Medân iken Peygamberimizin adını Abdullah'a çevirdiği ashabından biri yaşıyordu. O da Hz. Ali'ye bağlı idi. Büsr onu ve oğlu Malik'i öldürdü. Sonra halkı tehdit edip: "Sizi yahudi kardeşleri sizi, vallahi sizden bana Ali'ye bağlılık gibi bir haber gelirse geri gelip adam nasıl öldürülür size göstereceğim." dedi. Korkanlar gelip özür diledi.

Sonra Büsr, Hemedan tarafındaki Hz. Ali'ye bağlı Erhab oğul...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın