Evtas gazvesi

Evtas Gazvesi

Es-Sîra adlı eserinde şeyhimiz Abdü'lmû'min b. Halef ed-Dimyatî der ki: "Huneyn günü yardıma gelen melekler, kırmızı sarıklı ve sar nklarımn uçları iki omuzları araşma sarkar şekilde idiler."[496]

Resûlullah (s.a.v.) orada:

"Kim bir kâfiri öldürmüşse Ölüdeki edevat ona aittir" buyurup, ashabına düşmanı takib emrini verdi. Hezimete uğrayan müşriklerin bir kısmı Taife bir kısmı Nahle vadisine vardı, bir gurup da Evtas vadisine geldi.[497]

Nebi (s.a.v.) Ebû Âmir el-Eş'arî'ye bir sancak hazırlayıp düşmanı aramaya yolladı. Seleme b. el-Ekvâ (r.a.)da Ebû Amirle beraberdi.

Düşman kampına kadar vardılar. Baktılar ki, onlar hiç teslime yanaşmıyorlar ve savunma vaziyeti almışlar. Ebû Amir o gün onlardan dokuzunu düello yaparak öldürmüştü.

Sonra onuncusu sarı bir sarıkla ortaya düelloya çıktı ve Ebû Amir'e bir darbe vurup öldürdü. Ebû Amir yerine Ebû Musa el-Eşariyi vekil yaptı. Ebû Musa da, Allah oranın fethini nasib edene kadar onlarla çarpıştı.[498]

Ebû Üsâme, Bürayd-Ebû Bürde isnadıyla Ebû Musa el-Eş'arî (r.a.)'dan nakleder:

-Nebi (s.a.v.) Huneyn harbini bitirince, Ebû Amir'i (r.a.) bir ordu ile Evtas'a yolladı. Ebû Âmir, Dürayd b. es-Sımme'ye rast gelip onu öldürdü, Allah adamlarım darmadağınık etti. Ebû Âmir dizinden yaralandı. Cûşem oğullarından biri ona attığı oku dizine isabet ettirmişti. Ben yanına vardım ve "amcacığım, sana bu oku kim attı?" dedim. Bana "işte benim katilim bu" sen onu görüyorsun, diye işaret etti.

Ben ona doğru yönelip fırladım ve ona yetiştim. Beni görünce kaçmaya başladı ben peşine takılıp, "utanmıyor musun, sen arab değil misin, durmayacak mısın?" diye söylenmeye başladımsa da o buna yanaşmadı. Böylece çarpışmaya başladık, ikimiz de birer hamle yapıp darbe attık, ben onu Öldürdüm.

Sonra Ebû Âmir'in yanma geri geldim. "Allah senin düşmanını öldürdü!" dedim. Bana, "şu oku çıkar!" dedi. Oku çıkarınca kan boşandı.

Bana, "yeğenim! Resûlullah'a git ve benim selamımı söyle sonrada bana istiğfar edivermesini iste" dedi. Ebû Amir beni yerine tayin etti, az daha yaşayıp öldü. Ben Efendimize gelip durumumuzu ve Ebû Âmir'in isteklerini anlattım. Efendimiz su isteyip abdest aldı, sonra ellerini kaldırdı ve:

"Allah'ım! Ubeyd Ebû Amir'e mağfiret et! Allah'ım! Kıyamet günü yarattığın insanların hepsinin üzerinde yer ver!" diye dua etti. Ellerini öyle kaldırdı ki, ben koltuk altlarının aklığını gördüm. Bana da dua et dedim de Nebi (s.a.v.);

"Allah'ım! Abdullah b. Kays'a (Ebû Musa'nın adı) mağfiret et, Kıyamet günü onu en mükerrem yere koy" buyurdu. Hadis müttefekun aleyh'tir.[499]

İbni İshak der ki: Huneyn harbinde Sakif kabilesinden yetmiş kişi sancaklarının altında can verdi. Müşrikler bozguna uğradı. Beraberinde Mâlik b. Avf ile ta Taife geldiler. Bir kısmı Evtas'da karargah kurdu. Bir kısmı Nahle tarafına çekildi.

Resûlullah'ın süvarileri bunların peşine gitti. İbnü'd-Düğünne diye de anılan Rabîa b. Rufey'a, şair Düreyd b. Es Summe'ye yetişti ve devesinin yularından tuttu.

Onu kadın sanıyordu. Baktı ki, yaşlı biri olup gençler onu tanımıyordu. Düreyd, Rabîa'ya, "bana ne yapmak istiyorsun?" dedi." Seni Öldüreceğim!" deyince, "sen kimsin?" diye sordu. O da, "ben Rabîa b. Rufey1 Es-Sülemî'yim" dedi. Rabîa ardından kılıcı vurdu ise de hiçbir netice alamadı.

Düreyd ona: "Anan sana ne kötü silah vermiş, sen benim şu kılıcımı heybemin arkasından al ve onunla vur! Kemiğe vurma beyne indir. Ben de düşmanlara böyle yapardım.

Sonra gidip ananın yanına varınca ona "Düreyd b. Es-Summeyi ben öldürdüm", diye anlat. Vallahi belki de günlerden birinde senin hanımlarına da engel olmuşumdur" dedi. O da onu öldürdü.

Süleym oğulları iddia ederler ki, Rabîa ona vurup da hayvandan yere düşürünce üstü açıldı. Kalçası baldırlarının içi eğersiz ata bine bine kağıt gibi incelip ağarmış Rabîa dönünce anasına onu öldürdüğünü anlattı. O da, "Ama vallahi O, senin için anneler azad etmişti" dedi.

İbni İshâk der ki: Resûlullah (s.a.v.) Evtas'a doğru kaçan müşriklerin ardından Ebû Amir el-Eşarî'yi yolladı. O da orada bir okla vurulup öldü.

Sancağı Ebû Musa alıp düşmanı hezimete uğrattı. İddia edildiğine göre Ebû Âmir'e ok atan kişi (bu) Düreyd'in oğlu olan Seleme olup, Ebû Âmir'i dizinden vurdu.[500]

Huneyn'de Şehit Olanlar

Bu harpte;

1- Ummü Eymen (r.a.)'ın oğlu Eymen b. Ubeyd, (bu zat aynı zamanda Haşim oğullarının kölesiydi)

2- Yezîd b. Zem'a b. el-Esved el-Esedî el-Kuraşî,

3- Suraka b. Hubâb b. Adîy b. el-Aclânî el-Ensarî ve

4- Ebû Âmir Ubeyd el-Eş'arî (r.a.)lar şehid oldular.

Sonra harp ganimetleri toplandı, ama Taif fethinden sonra taksim edildi. Mallan korumaya Mes'ûd b. Amr (r.a.) tayin edildi. Efendimiz malları ve esir kadınları Cı'rane'ye getirtti. Kadınları korumakla da Mahmiyye b. el-Cezz'ı tayin etti.[501]

[496] İbni Sa'd 2/151; Vâkidî 3/906.

[497] Vâkidî 3/914 İbni Sa'd 2/151.

[498] İbni Sa'd 2/152; Vâkidî 3/915; İbni Hişâm 4/135.

[499] Buhârî Meğazî 64/55. h. no: 4323; Müslim Fezâil 2498; Beyhakî Delâil 5/152, 153; Ebû Ya'la Müsned 13/7313, 7222; Müsned 4/399; İbni Asâkir 39/209; Buhârî Cihad h. no: 2884 ve Daavat h. no: 6383; Nesaî Süneni Kübra (Mizzî Tuhfetü'l Eşraf 9046).

[500] İbni Hişâm 4/128, 129; Beyh. Delâil 5/154.

İmam Zehebi, Tarihü’l İslam Cantaş Yayınları 4/282-285

[501] İbni Hişâm 4/130; Beyh. Delâii 5/154, 155; İbni Sa'd 2/152; Tarih-i Halife b. Hayyat s. 88, 89; Vâkidî Meğazî 3/922.

İmam Zehebi, Tarihü’l İslam Cantaş Yayınları 4/445
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın