Bedir yılı cereyan eden bazı hadiseler

Bedir Yılı Cereyan Eden Bazı Hadiseler

Bu yılın Ramazan ayı içerisinde Allah (c.c.) Ramazan orucunu farz kılıp, o güne kadar tutulan Aşura orucunun farz hükmünü neshetmiştir.[167]

Ramazanın sonlarına doğru da sadakai fıtır farz (vacib) kılındı.[168]

îkinci hicri senenin şevval ayında Nebî (s.a.v.) Efendimiz Hz. Âişe ile zifafa girdi. Hz. Âişe o zaman dokuz yaşlarında bir kızdı.[169]

Bu yılın Safer ayında Cübeyr b. Mut'in babası Mut'ım b. Adiy b. Nevfel çok yaşlı bir halde îman edemeden öldü. Dedesi Nevfel de Haşim b. Abdimenâf b. Kusay'ın kardeşidir. Kureyş eşrafından ve onların akıldanelerinden idi. İşte Peygamber (s.a.v.)'in, hakkında:

"Eğer Mut'ım b. Adiy sağ olupta benimle şu kokmuşlar hususunda konuşmuş olsaydı onun isteklerini kabul ederdim" dediği zat bu idi. Onun Peygamber (a.s.)'in katında saygın bir yeri vardı. Çünkü Kureyş'in yazdığı o meşhur boykot sahifesini yırtıp atmak için harekete geçen o idi.[170]

Yine aynı yıl içinde Ebû's-Sâib lakablı Osman b. Maz'ûn b. Babîb b. Vehb b. Huzâfe b. Cemah el-Cemehî Bedir harbinden az sonra vefat etti. Bedir harbine hem kendisi hemde iki kardeşi olan Kudâme ve Abdullah katılmışlardı.

Osman b. Maz'un (r.a.), ilk Müslümanlardan birisiydi. Henüz ilk iman eden o üç kişinin ardından İslâmla şereflenmiş ve ilk yapılan Habeşistan hicretine katılmış idi. Habeşistan'da (yalan bir haber yayılmasıyla) geri geldiğinde Velîd b. Muğîre günlerce onu sığınmaya almıştı. Daha sonra tazyikler devam edince Velîd korumacılığını bıraktığını ilan etti. O gündüz oruçlu, gece namazlı tam îman dolu bir insandı.

Tirmizi ve Beyhakî'nin de naklettiği gibi, aynı yıl Abdullah b. Abdi'lesed b. Hilâl b. Abdillah b. Ömer b. Mahzûm da Bedir harbinden dönerken yoida vefat etti. Abdullah b. Abdi'l Esed Peygamber (s.a.v.)'in halasının oğlu olup, annesi Abdü'l Muttalib kızı Berra idi.

Ebû Seleme (r.a.), ilk Müslümanlardan olup Bedir harbine katılmış idi. Onun vefatından sonra dul kalan eşi Ümmü Seleme (r.a.)'yi Peygamber Efendimiz nikahladı. İnsanın başına bir belâ geldiğinde söylenen "îstircâ' " duasını Ümmü Seleme (r.a.) Ebû Seleme (r.a.)'den riveyet eder.[171]

Bazılarının rivayetine göre Ebû Seleme (r.a.) hicretin üçüncü yılında Uhut harbinden sonra veya az Önce öldüğüde söylenir.[172]

Yine bu yıl Medine de Zübeyr (r.a.)'in oğlu Abdullah dünyaya geldi. Aynı yıl Misver b. Mahrame ile Mervan b. Hakkem'de Mekke'de dünyaya geldiler.[173]

(Zehebî burada aynen yukardaki üsteyi verir).[174]

Talha b. Ubeydillah'ın kardeşi olan Malik b. Ubeydillah esirler arasında iken öldü.

Hişam b. Ebî Huzeyfe Bedir'de öldürülürken, kardeşi Huzeyfe esir alınıp sonra öldürüldü.

Bedir'de Abbas b. Abdilmuttalib ile yeğenleri Akîl b. Ebî Talib ile Nevfel b. Hâris'de esir alınmışlardı.

Hafız Ziyâüddîn Makdisî, Bedir harbine katılan Müslümanların adlarını nesebleriyle birlikte büyük bir cüz halinde toplayıp yazmış ve alimlerin o konudaki ihtilaflarına da orada yer vermiştir.[175]

[167] Ebû Musa el-Eşarî ve Abdullah b. Abbas (r.a.) anlatıyor: (Lafız İbni Mes'ûd'undur): Nebî (s.a.v.) Medine'ye geldiğinde Yahudilerden bir kısım insanların Aşura gününe çok değer verip o gün oruç tuttuklarına şahit oldu. Bunun sebebi sorulunca "Bu gün de Allah Musa ve İsrailoğullarına Fir'avna karşı zafer verdi. Biz onu ta'zim ile o günü oruçla geçiririz" dediler. Rasûlüllah (s.a.v.) de:

"Biz Musa'ya sizden daha layikız" buyurup

Müslümanlara o günlerde oruç tutmayı emretti. Bak Buharı Savm 30/69; Menâkibu'l Ensar 63/52 hadis no 3942, 3943; İbni Mâce 1734; Humeydi Müsned 515; Beyhakî Sünen-i Kübrâ 4/286; Müslim 795; Ebû Dâvûd 2444; İbni Abdi'l Berr Temhîd 7/209; Buharî Tefsîr 65/ Taha bab 2 hadis no 4737; Taberi Tarih 2/18'de ikinci yıl olaylarını anlatırken yukardaki hadiseyi anlatır ve "Ramazan orucu farz edilince Efendimiz artık âşura orucunu emretmediği gibi yasaklamadıda" der.

Buharî Savm bab 69'da Hz. Âişe (r.a.)'den şöyle nakleder: Aşura gününde cahilîye döneminde Kureyşlilerde oruç tutardı. Peygamber (s.a.v.) de tutardı. Medine'ye hizmet ettiğinde hem kendi tuttu hemde tutulmasını emretti. Ramazan orucu farz kılınınca onu tutmayı terk etti. Artık dileyen tutsun dileyen tutmasın.

Buhari aynı yerde Muâviye (r.a.)'nin hac ettiği yıl hutbe de: "Ey Medine halkı! Âlimleriniz nerede? Ben Rasûlüllah (s.a.v.)'in işte bu gün Aşura günüdür. O gün size oruç tutmak farz değildir. Halbuki ben orucum, artık dileyen tutsun dileyen bıraksın" dediğini duydum." diye söylediğini nakleder.

[168] Taberî 2/18; Tarih-i Halife sayfa 56.

[169] Beyh. Delâil 7/284; Buharî Nikah 67/38, 39, 59.

[170] Buharı Humus bab 16; Meğazî bab 12; Müsned 4/80; Abdürrezzak 9400; Tabcrânî 2/118-EbûDâvûdCihadbabl20.

[171] Îstircâ' Duası: Hammad b. Seleme anlatıyor: Bize Sabit nakletti ki, ona Mina'da İbni

Ömer b. Ebî Seleme Babası Ömer'den, O da annesi Ümmü Scleme'den. O da Ebû Seleme'dcn şöyle dediğini nakletti: Rasûlüllah (s.a.v.) şöyle buyurdu:

Sizden birinizin başına bir bela gelince hemen "İnnü Hllâhi ve innâ ileyhi raciûn. İndcke ihtesebtü musîybetî ve ccirnî fihâ ve ebclilnî mâ hüve hayrun minlıâ (şüphesiz biz Allah'a ait bulunuyor ve kesinliklede onu döndürüleceğiz. Yâ Rabbî bu belanın sevabını senin katında ümid ediyorum. Bundan dolayı bana mükafatımı ver ve beni bundan daha hayırlı bir duruma tebdil et)" desin.

Bak. Müsned 6/309, 313, 321, 317; Tirmizî 3511; Daramı 1/40; Hâkim 4/16; İbni Sa'd Tabâkat 8/62; İbni Hibbân (Mevarid) 2369; İbnü Abdi'l Ber Temhîd 3/183; Ebû Ya'lâ Müsned 12/6907; Ebû Dâvûd 3119; Müslim Cenaze 918/3, 4, 5; İbni Mâce 1598; Abdürrezzâk 10644; Muvatta Cenaiz 42; Hadis'in sonunda Ümmü Seleme ile Efendimizin İzdivaç kıssası anlatılır.

[172] Meselâ bak El-İstiâb 6/271; Üsdü'İ-Ğâbe 3/294; Mizzî Tahzîbü'l-Kemâl 1609; Tchzîbü'i Esma vel-Luğât 2/240; Zehebî Siyeri a'lâmı'n Nübelâ 1/150: Nesebi Kureyş 337; Müsned-i İmam Ahmed 4/27. Lakin Zehebî Siyer'de "Orta yaşta (30-50) iken hicrî üçüncü yılda öldü" diye belirtip ihtilafın "dördüncü yılda Öldü" denilmesine işaret eder.

[173] Tarih-i Halife.

[174] Bu bölüm sadece Haydurabad nüshasında var. Dr. Tcdmurî bunun yıl için tekrar yazılabileceğini bence nasih'in hatasıdır. Zira Zehebî Uzamasın diye Bedir gazilerini bile lam yazmıyor, neden kâfirlerin adlarını tekrar tekrar yazacak olsun.

[175] Bu bölümü biz biraz kısaltarak naklettik.

İmam Zehebi, Tarihü’l İslam Meğazi 3/153-156
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın