Manevi fetih

Manevi fetih

Tarihçi yazar Mustafa Armağan, Osmanlı İmparatorluğu'nun 7'nci padişahı ve İstanbul'u fethederek, Hz. Muhammed (S.A.V)'in "Kostantiniyye (İstanbul) muhakkak fethedilecektir. Onu fetheden komutan ne güzel komutan, onu fetheden asker ne güzel askerdir" hadis-i şerifine mazhar olan Fatih Sultan Mehmet'in kafasındaki fetih anlayışının daha çok "manevi" bir anlayışa dayandığını söyledi.

tarihçi yazar Mustafa Armağan, İstanbul'u fethetmesinden sonra Ebu'l-Feth (Fethin Babası) ve daha sonraki asırlarda Fatih lakabıyla anılan, ayrıca döneminde Avrupa'da, Büyük Türk olarak da zikredilen, Fatih Sultan Mehmet'in 531. ölüm yıl dönümü dolayısıyla açıklamalarda bulundu. Fatih Sultan Mehmet'in "zehirlenerek öldürüldüğü" yönündeki iddialara katılmadığını dile getiren Armağan, ancak Fatih'i zehirleme teşebbüslerinin de yaşandığını ifade etti. Armağan, Fatih Sultan Mehmet'in vefatının, hastalıkları sonucu gelişen komplikasyonlar nedeniyle olduğunu anlattı.
CEHALETLE SAVAŞ

Mustafa Armağan, Fatih Sultan Mehmet'in isminin "fetih"ten geldiğini hatırlatarak, şöyle devam etti: "Dolayısıyla fetih, Fatih'in hayatının dönüm noktasıdır. Fakat Fatih'in fethi, sadece bir kara parçasıyla, toprak parçasıyla sınırlayarak anladığını düşünmek yanılgı olacaktır.

Çünkü Fatih, bu fethin ne manaya geldiğini daha sonraki hareketleriyle, çabalarıyla, İstanbul'da ve Osmanlı Devleti'nde ortaya koydu. Orduyu yeniden organize etti, medreseleri yeniden şekillendirdi, kitaplar yazdırdı, tercüme ettirdi... Kısacası pek çok faaliyette bulundu. Tabii bütün bunlar Fatih'in fethi, bizim düşündüğümüzden daha farklı algıladığını gösteriyor. Yani İstanbul'un geleceğin başkenti olacağını düşünerek fethi gerçekleştirdiğini çıkartabiliriz.

Zaten fetihten birkaç gün sonra Pantokrator Manastırı'nın (Zeyrek Camii) odalarını eğitim için ayırması ve eğitim faaliyetlerini başlatması herhalde yeterince anlamlı olmalı. Dolayısıyla Fatih'in kafasındaki fetih, çok daha geniştir. Onun kafasındaki fetih, 'manevi fetih' anlayışına dayanır. Bunu da Fatih Vakfiyesi'nde ortaya koydu. Dedi ki, 'İstanbul'un fethi küçük savaştır, asıl savaş şimdi başlıyor. Cehaletle savaş...' Demek ki, onun anladığı fetih ile bizim anladığımız fetih biraz farklı. Keşke Fatih'i hakikaten anlayabilsek" dedi.
FATİH SULTAN MEHMET: MÜSLÜMAN HÜKÜMDAR

Armağan, İstanbul'un şu anda homojenize edildiğini ve son 100 yıl içerisinde büyük ölçüde dini farklılıkların ortadan kalktığı bir şehir haline geldiğini ifade ederek, şöyle devam etti: "Yani düşünün ki, Fatih Sultan Mehmet çağında olduğu gibi, 20. yüzyılın başında bile İstanbul'un yüzde 40-45'i gayrimüslimdi. Şu an kaç gayrimüslim vatandaş var İstanbul'da? Toplasanız genel olarak denizde damla gibi. Hâlbuki Fatih, bunları yok etmeden, bunları yaşatarak Müslüman olunabileceği bilincinde olan bir insandı.

Fatih de bunun bilinciyle hareket etti ve İstanbul'dan kaçan gayrimüslimleri geri çağırdı. Ermenilere Patrikhane açtırdı ki, bu dünyada örneği olmayan bir şeydir. Fatih, patrikhane kuran Müslüman hükümdar portresi çizmiştir. Bu Fatih'in hoşgörü politikasını anlama bakımından çok önemli bir noktadır. Dolayısıyla, Fatih zamanında bizim zannettiğimizden çok daha hoşgörülü bir toplumsal yapı vardı. Bugün biz bu durumdan epeyce uzaklaşmış bulunmaktayız" diye konuştu.
TARİHİ FİLMLERDE DİKKATLİ OLUNMALI

"Türk sinema tarihinin en çok izlenen filmi" olma özelliği taşıyan ve Faruk Aksoy yönetmenliğinde çekilen Fetih 1453 filmini de değerlendiren Armağan, filmin iyi niyetli olarak çekildiğini söyledi. Armağan, hadis-i şerif ile başlayan filmde, iyi niyete rağmen tarihi birçok hatanın olduğunu belirterek; "Hadiste İstanbul'u fetheden padişah ve askerlerin Peygamber Efendimiz (S.A.V) tarafından, 'ne güzel asker' diye müjdelendiğini görüyoruz.

Fakat bu müjdelenmiş askere, Ulubatlı Hasan'a gayri resmi bir ilişki yaşatırsanız ve bu ilişkiden gayri resmi bir çocuk doğurtursanız, burada ne yapmaya çalıştığınız anlaşılmaz hale gelir. Şimdi bu durumu anlamak mümkün değil. Bu film, bazı noktalarda tasvip ettiğim fakat bu tür hataları yüzünden de tam olarak sahip çıkamadığım bir film" dedi.

Biraz daha dikkatli olunması gerektiğini ifade eden Armağan, böyle olsaydı bugünkünden çok daha fazla sevilip izleneceğini söyledi. Armağan, bunu bir aşama olarak gördüğünü dile getirerek; "Bundan sonra yapılacak filmlerde, 'bunun daha iyisi yapılacak' diye düşünüyorum. Bu yönde de toplumun ne kadar büyük bir açlık içinde olduğunu, filme giden 7 milyon seyirci göstermiş oldu. Demek ki, emek verilince toplum, tarihi filmlere de, başka filmlere göstermediği ilgiyi gösteriyor. Bu da böylece ortaya çıkmış oldu" şeklinde konuştu.

milligazete
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın