Çocuklara Âdap Kazandırma Konusundaki Rivayetler

A. Çocuklara Âdap Kazandırma Konusundaki Rivayetler

Hz. Peygamber'in (s.a.v.) ahlâkî yapıya verdiği büyük önemi gördüğümüzde, çocukların edepli ve terbiyeli yetiştirilmesinin ehemmiyeti daha çok ortaya çıkmaktadır. Rasûlüllah (s.a.v.) çocuklara kazandırılacak “tabiî huy ve sağlam karakterin, günah ve hataları ortadan kaldıran sadakadan daha üstün olduğun" ifade etmiştir. Oysa sadakanın İslâm'da önemli bir yeri olduğu bilinen bir husustur.

Semura'den (r.a.) rivayet edildiğine göre Rasûlüllah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: "Kişinin, çocuğunu edepli yetiştirmesi bir sâ’ sadaka vermesinden daha hayırlıdır."[231]

Rasûlüllah (s.a.v.) ana ve babaya, çocuğa verilecek en büyük hediyenin veren faziletli mirasın güzel bir terbiye olduğunu açıklamıştır. Saîd b. el-Âş'ın rivayetine göre Peygamber (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: "Bir baba çocuğuna güzel bir terbiyeden daha üstün birşey bağışlamamıştir."[232] Bundan dolayı Ali el-Medînî (r.a.) şöyle diyordu: "Çocuklara miras olarak edep bırakmak, mal bırakmaktan daha hayırlıdır. Edep çocuklara dost ve kardeş sevgisi, mal, ve statü kazandırır, dünya ve ahiret mutluluğu sağlar."[233]

Bazı insanlar ihmalkârlık veya gevşeklik göstererek bu edebin öneminden gaflet etmekte ve bunu basit işlerden saymaktadır. O insanlar böyle bir davranışın, çocuğun ana babaya karşı gelmesine zemin hazırladığının farkında değildir. Aynca o zavallılar, iyi bir terbiyenin, yemek-içmek gibi çocuğun babası üzerindeki hakkı olduğunu da bilmemektedir.

İbn Abbas'dan rivayet edildiğine göre Rasûlüllah (s.a.v,) şöyle buyurmuştur: "Çocuklara ikramda bulununuz, onları güzel terbiye ediniz."[234]

Selef-i sâlih edep ve terbiyenin önem ve değerini kavramış; çocuklarını ikaz etmiş, ümmete nasihatte bulunmuş ye bu uğurda bir ömür harcamıştır, işte büyük sahâbî Abdullah b. Ömer (r.a.)...[235] Ana babasına nazik bir şekilde seslenmekte ve onların önüne (sanki) bir matematik denklemi koyarak şöyle demektedir: "Oğluna iyi bir edep ve terbiye ver! Çünkü sen ona verdiğin eğitim ve öğretimden sorumlusun! Oğlun da sana itaat ve iyilik etmekten sorumludur."

Sağlam bir ruh ve karakter yapısına sahip olması için çocuğa bu ihtimamı göstermek gerekmektedir. Çünkü iyi bir edep ve terbiyeden keskin akıl, keskin akıldan güzel alışkanlık, güzel alışkanlıktan beğenilen ve övülen hasletler, beğenilen ve övülen hasletlerden sâlih amel, sâlih amelden Rabbin rızası, Rabbin rızasından ebedî saadet ve izzet meydana gelir. Çirkin edep ve terbiyeden bozuk akıl, bozuk akıldan kötü alışkanlık, kötü alışkanlıktan âdi hasletler, âdi hasletlerden kötü amel, kötü amelden Rabb'in gazabı, Rabb'in gazabından da ebedi zillet doğar.[236]

Bu yüzden selef-i sâlih bu hususta çocuklarını gereği gibi yönlendirmiş, onlara iyi bir edep ve terbiye mirası bırakmıştır, işte onların hayatı... Birlikte görelim...[237]

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın