Sayfayı Yazdır - Aişe (Radiyallahü anhâ)dan

4238) "... Aişe (Radiyallahü anhâ)dan

4238) "... Aişe (Radiyallahü anhâ)dan; Şöyle demiştir:

(Bir gün) bir kadın yanımda bulunuyordu. Biraz sonra Peygamber (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) odama girdi ve "Bu kadın kimdir?" diye sordu. Ben de:

Falancadır. (Geceleyin) hiç uyumaz, dedim (Âişe kadının kıldığı namazları anlatmaya başladı). Bunun üzerine Peygamber (Saltallahü Aleyhi ve Sellem) :

Bırak. (Devamlı) yapabileceğiniz ameller (yâni nafile ibâdetler) ile meşgul olunuz. Çünkü Allah'a yemin ederim ki, siz (ibâdetten) usanıncaya kadar Allah size ihsanını kesmez, buyurdu. Âişe demiştir ki: Resul i Ekrem (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) e en sevimli din (yâni ibâdet), sahibinin devamlı ifâ ettiği (ibâdet) idi."[120]

İzahı

Ümmü Seleme (Radıyallâhü anhâ)'nın hadîsi, sünenimizde "Oturarak nafile namazı kılmak" babında 1225 numarada geçti. Orada gerekli bilgi verildiği için tekrar bilgi vermeye gerek görmüyorum. Ancak şunu belirtmekle yetineceğim : Resûl-i Ekrem (Aleyhi's-salâtü ve's-selâm)in vefatına yakın zamanlarda oturarak kıldığı namazın.nâfile olduğuna dâir kayıt Nesâi' nin rivayetinde mevcuttur. O hususa parantez içi ifâde ile işaret ettim.

Âişe (Radıyallâhü anhâ)nın hadîsini Buhâri, Müslim, E.bû Dâvüd, Nesâî, Mâlik ve Ahmed de rivayet etmişlerdir.

H z. Âişe (Radıyallâhü anhâ) 'nın yanında bulunan kadının el-Havlâ (bint-i Tuveyt) olduğu M ü s I i m'in rivayetinde belirtilmiştir. Âişe (Radıyallâhü anhâ), kadının geceleri uyumadığını arz edip nafile namazlarını anlatmıştır. El-H&fız, bu hadisin izahı bölümünde geniş bilgi vermiştir. Ben bunun bâzı bölümlerini aktarmakla yetineceğim:

î b n ü ' t - T i n: Umulur ki Âişe (Radıyallâhü anhâ), kadının mağrur olmayacağı kanaatinde olduğu için yüzünde onu övmüştür, der. Ben ise derim ki Hammâd bin Seleme' nin H iş â m' dan olan rivayetine göre kadın huzurdan ayrıldıktan sonra Âişe (Radıyallâhü anhâ) onu övmüştür. (Bu rivayete göre yüzünde övme durumu yoktur.)

Hadîste geçen "Meh" kelimesi Arapçada ism-i fiildir. Mânâsı "Bırak" demektir. Davudi' nin dediğine göre bu kelimenin aslı "Mâ hâzâ"dır. Yâni "Bu nedir?" demektir.

Resûl-i Ekrem (Aleyhi's-salâtü ve's-selâm)'in kullandığı bu kelime ile karşı çıktığı şey Âişe (Radıyallâhü anhâ)'nın yaptığı övgü olabilir. Yâni "Yâ Âişe! Kadını çok namaz kılmak ile övme işini bırak", demek olur. îkinci bir ihtimal, Resül-i Ekrem (Aleyhi's-salâtü ve's-selâm) 'in kadının yaptığı işe karşı çıkmasıdır. Yâni bir mü'minin gece hiç uyumayıp sabaha kadar namaz kılması uygun bir iş değildir. Çünkü bu durum sahibinin usanmasına yol açabilir, bu hâli devam ettirmesi çok zordur.

Hadisin "Yapabileceğiniz amellerle meşgul olunuz" mealindeki cümleden maksad: Amellerden devam ettirebileceğimiz çeşitlerle meşgul olunuz, bir süre yapıp da sonra bırakacağınız amellerle meşgul olmayınız.

Bu cümleden iki hüküm çıkar: Birincisi, gücün yettiği nafile ibâdetle yetinme emri. İkincisi gücün dışında kalan nafile ibâdetlere kişinin kendi nefsini zorlamasının yasaklığıdır.

Kadı Iyâz: Bu cümle ile verilen emrin gece namazına mahsus olması muhtemeldir. îkinci ihtimal ise bu hükmün tüm şer'î meselelere şümullü olmasıdır, demiştir. Ben derim ki: Bu hadîsin buyu-rulmasına vesile olan olay kadının bütün geceyi namazla geçirmesidir. Fakat verilen emir umûmidir. Resûl-i Ekrem (Aleyhi's-salâtü ve's-selâm)'in o olayda muhâtabları kadınlar olduğu halde erkeklere âit muhâtab zamiri kullanması da bu hükmün umumîliğini te'yid eder.

Hadîsin; \J& Jl* .Jıl Ji V cümlesinin asıl mânâsı "Siz usanıncaya kadar Allah usanmaz" şeklindedir. Fakat Allah Teâlâ, usanmak ve bıkmak sıfatlarından pâk ve nezihtir. Usanmak ve bıkmak yaratıkların sıfatlanndandır. Bu ifâde tarzı Müşâkele denilen edebî san'at bakımındandır, mecazî anlamda kullanılmıştır. Bu nedenle bu cümle çeşitli şekillerde yorumlanmıştır: Birincisi tercemede belirtildiği gibi şöyledir: "Siz ibâdetten usanıncaya kadar Allah size ihsan ve lütfunu kesmez. Ama siz ibâdetten usanınca O da ibâdet karşılığında verdiği ihsan ve lütfunu keser."

El-Herevî demiş ki bu cümleden kasdedilen mânâ şöyledir: "Siz duâ ve dilekte bulunmaktan usanmadıkça Allah size İhsan ve lutfünü kesmez."

Kastalâni de: Bu cümlenin mânâsı şöyle olabilir, Allah en iyi bilendir: "Siz kendi güç ve kudretiniz çerçevesinde nafile İbâdetinize devam ediniz. Çünkü siz neş'e ve zevkle ibâdet ettiğiniz sürece Allah sizin ibâdetinizin sevabını eksiltmez ve usanırcasına muamele etmez. Bu itibarla ibâdetten usanacak hâle gelecek olursanız bu duruma düşmeden önce oturunuz, usanmaya meydan vermeyiniz. Çünkü İbâdetten usanırsanız ve fütura düşüp de angarya gibi ibâdet edecek olursanız, Allah Teâlâ usanan kimsenin muamelesine benzer bir muamele ile hakkınızda işlem yapar."

H a 11 â b i ise bu cümlenin mânâsı şöyledir, demiştir: Siz ibâdetten usanıp bıksanız bile Allah usanmaz. Bir kavle göre ise mânâ şöyledir :"Siz ibâdet ve amelden usanmadıkça Allah sevab vermeyi bırakmaz."

Bu hadîsin daha geniş izahını almak isteyenler şerh kitablanna müracaat edebilirler.

Bu iki hadîste bildirilen hükümlerden biri de Allah ve Resulü nezdinde en sevimli ve en makbul nafile ibâdetin devamlı yapılanı olduğudur. Şu halde nafile bir ibâdet etmek isteyen mü'min önceden düşünmelidir. Bunu sürdürebilir ve bir süre yapıp da sonra bırakmıyacak ise başlamalıdır. Aksi takdirde başlamaması daha uygundur. Çünkü onu bırakması ibâdetten bıkmak ve usanmak şeklinde olursa iyi olmaz.

๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Süneni İbni Mace => Konuyu başlatan: Ekvan üzerinde 16 Aralık 2011, 10:28:32