๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Süneni Ebu Davud => Konuyu başlatan: Zehibe üzerinde 12 Kasım 2011, 11:07:56



Konu Başlığı: Yemeği Sağ Elle Yemek
Gönderen: Zehibe üzerinde 12 Kasım 2011, 11:07:56
19. Yemeği Sağ Elle Yemek
 




3776... Abdullah b. Ömer (r.a)'den rivayet olunduğuna göre; Pey­gamber (s.a):

"Biriniz (yemek) yediği zaman sağıyla yesin, (bir şey) içtiği za­man da (yine) sağıyla içsin. Çünkü şeytan soluyla yer ve soluyla içer" buyurmuştur.[96]

 

Açıklama
 

Bu hadis-i şerif yemeği sağ elle yemenin vacib olduğunu söy­leyenlerin delilidir. Çünkü hadisin zahiri burada emrin vücûb ifade ettiğine delâlet etmektedir.

Nitekim Müslim'in rivayet ettiği şu hadis-i şerîf de bu görüşü te'yid et­mektedir:

"Bir adam Rasûlullah (s.a)'m yanında sol eliyle yemek yemeye başla­yınca (Hz. Peygamber) ona:

"Sağ elinle ye!" buyurdu. Adam:

Beceremiyorum, deyince Efendimiz:

"Beceremiyesin! İşte bu adamı (benim emrime uymaktan) ancak kibri menetti" buyurdu. O adam bir daha elini ağzına kaldıramadı."[97]

İmam Gazali, sağ elle yemenin yemek yeme âdabından olduğunu söyle­miştir. Yemeği sol elle yemenin sakıncası, yemeği sol elle yiyen şeytana ben­zemektir. İnsanın, Allah'ın rahmetinden kovulmuş olan şeytana benzemesi­ni Önlemek için sol elle yemek yasaklanmıştır.

Hadis-i şerif aynı zamanda şeytanın hakiki manada eli olduğunu ve ye­meği sol eliyle yediğini de ifade etmektedir. Nitekim bu mevzuya 3766 nu­maralı hadisin şerhinde de temas etmiştik.

Hanefi ulemasından Aynî'nin açıklamasına göre, şeytanların hepsi de­ğil de ancak bir kısmı yerler ve içerler. Bazıları şeytanların hepsinin yeyip içtiğini söylemişlerse de bu doğru değildir.

Bezlü'l-Mcchûd yazarının da ifade ettiği gibi, bu mevzuda çözülmesi ge­reken bir müşkil vardır; o da Hz. Peygamber'in yaş hurmayı sağ eliyle, karpuzu ise sol eliyle yediğine dair Tirmizî'nin Şemâil'de rivayet ettiği ha­distir. Tirmizî'nin bu hadisi mevzumuzu teşkil eden hadise aykırıdır.

Ancak aadis âlimleri, Şemâil'deki hadisin senedi zayıf olduğundan mev­zumuzu tekşil eden hadisi ona tercih etmişlerdir.[98]

 

Bazı Hükümler
 

1. Sağ elle yiyip içmek müstehab, sol elle yeyip içmek -bir özrü bulunmadıkça- mekruhtur.

2. Şeytan fiillerine benzeyen işlerden kaçınmak gerekir.

3. Şeytanın iki eli vardır, onlar da insanlar gibi yerler ve içerler.[99]

 

3777... Ömer b. Ebî Seleme'den rivayet olunduğuna göre; Pey­gamber (s. a):

"Ey oğulcuğum; yaklaş, Besmele çek, sağ elinle ve önünden ye" buyurmuştur.[100]

 

Açıklama
 

İmam Nevevî'nin dediği gibi, bu hadis-i şerifte yemek yemenm uç sünnetine birden temas edilmektedir:

1) Yemeğe başlarken Besmele çekmek,

2) Sağ elle yemek,

3) Önünden yemek. Çünkü başkasının önünden yemek, terbiyesizlik ve mürüvvetsizliğe delâlet eder. Ayrıca çorba ve tirit gibi sulu yemeklerde önün­den yemek alınan kişiyi nefret ettirir. Yenilen şeyin hurma gibi, aynı cinsten olan yiyeceklerden olması halinde insanın başkalarının önünden yemesinde bir sakınca olmadığını söyleyenler varsa da, doğrusu mevzumuzu teşkil eden bu hadisteki nehyin bütün yemek çeşitlerine şâmil olmasıdır. Çünkü bir nehy-deki umumun tahsis edildiğine hükmedebilmek için onu tahsis eden bir deli­le dayanmak icab eder. Burada ise böyle bir delil yoktur.[101]

 

Bazı Hükümler   
 

1. Sağ elle yiyip içmek müstehab, so1 elle yiyip içmek mekruhtur. Meğer ki özür buluna.

2. İyiliği emir, kötülükten nehy müslümanlarm bütün hallerde hatta ye­meklerde bile vazifesidir.

3. Anne ve babaların çocuklarına yemek yeme âdabını öğretmeleri gerekir.[102]

[96] Müslim, eşribe 105-107; İbn Mâce, et'ime 8; Tirmizî, et'ime 9; Muvatta, sıfâtü'n-nebî 5, 6;Dârimî, et'ime 9; Ahmed b. Hanbel, II, 8, 33, 80, 106, 128, 135, 325, 349, III, 202, 254, 293, 297, 322, 327, 334, 344, 357, 362, 387, IV, 45, 46, 50, 383, V, 311, VI, 77.

Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 13/405.

[97] Müslim, eşribe 107.

[98] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 13/405-406.

[99] Davudoğlu, A. Salih-i Müslim Terceme ve Şerhi, IX, 324.

Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 13/406.

[100] Buharı, nikâh 64, et'ime 2, 3; Müslim, eşribe 108, 109; Tirmizî, el'ime 47; Nesâî, nikâh 84; İbn Mâce, et'ime 11; Dâritnî, et'ime 1, 15; Muvatta, sıfâtün'n-nebî 32; Ahmed b. Hanbel, IV. 26, 27.

Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 13/406.

[101] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 13/407.

[102] A. Davudoğlu, A.g.e., IX, 324.

Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 13/407.



Konu Başlığı: Ynt: Yemeği Sağ Elle Yemek
Gönderen: Ceren üzerinde 12 Mayıs 2017, 23:21:05
Esselamu aleykum.Rabbim bizleri sag eli yemek yiyip icen ve mekruh durumdan kacinan kullardan olalim insallah..


Konu Başlığı: Ynt: Yemeği Sağ Elle Yemek
Gönderen: Sevgi. üzerinde 13 Mayıs 2017, 00:34:06
Ve Aleyküm Selam. Yemeğe başlarken besmele çekip sağ el ile yiyelim inşaAllah.  Mevlam bizlere hakkıyla uyguluyanlardan eylesin