๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Süneni Ebu Davud => Konuyu başlatan: Zehibe üzerinde 21 Şubat 2012, 11:45:50



Konu Başlığı: Selamı Yaymak
Gönderen: Zehibe üzerinde 21 Şubat 2012, 11:45:50
130-131. Selamı Yaymak

 

5193... Hz. Ebû Hüreyre'den (rivayet edildiğine göre) Rasûlullah (s.a.) şöyle buyurmuştur:

"Varlığım elinde olan zata yemin olsun ki siz iman etmedikçe cen­nete giremezsiniz. Birbirinizi sevmedikçe de (gerçek manada) iman etmiş olmazsınız.

Ben size, yaptığınız takdirde birbirinizi seveceğiniz bir iş göstere­yim mi? Selâmı aranızda yayınız."[82]

 

Açıklama
 

Selam, "seleme" fiilinden masdar olup her türlü ayıp ve fenalardan uzak olmak manasınadır.[83] "Birbirinizi sevmedikçe iman etmiş olmazsınız" sözünün manası "imanınızın kemal bulması ve halinizin düzelmesi ancak biribirinizi sev­mekle olur" demektir.

Nevevî'ye göre "İman etmedikçe cennete giremezsiniz" cümlesinden maksat zahirî manadır. Binaenaleyh cennete girmek için mü'min olmak şarttır. Velevki iman-ı kamil olmasın. Yani cennete girmek mutlaka ima­na bağlıdır: İman-ı kamil sahibi olmak ise mü'minlerin birbirini sevme­sine bağlıdır.

İbn Salah diyor ki: Bu hadisin manası "sizin imanınız ancak birbirinizi sevmekle kemâl bulur. Eğer böyle.iman etmediyseniz cennete ilk giren­lerden olamazsınız" demektir: Yani siz iman-ı kâmil ile iman etmedikçe cennete ilk girenlerden olamazsınız. Birbirinizi sevmedikçe de iman-ı kâmil sahibi olamazsınız.

İmam Nevevî, îbn Salâh'in bu açıklamasının doğru olabileceğini söy­lemiştir. "Selâmı ifşa edin!" cümlesinde geçen "ifşa etmek" sözünden maksat, onu dağıtmak ve yaymaktır. Bu da tanıdık olsun olmasın karşıla­şılan her müslümana selam vermekle olur.

Selam vermek, müslümanlar arasında birleşip kaynaşmanın ve sevgi celbinin en başta gelen sebeplerindendir. Müslümanların birbirleriyle ta­nışmaları ve kendilerini başka milletlerden ayıran şiarlarını meydana çı­karmaları, onun ifşası sayesinde mümkün olur...

"Lâ tü'minûne cümlesi ekseri nüshalarda "nûn" suz olarak rivayet edilmiştir. Fiil, nehyolmadığı halde sonundan nûn'un düşmesi tahfif için­dir.[84]

Selam mevzuunda "el-Muhtar" isimli eserde şöyle denmektedir:

"Selamı işiten herkesin selamı alması farzdır. Topluluktan biri selam alınca diğerlerinden farz düşer. Selam vermek ise sünnettir. Selâm vere­nin aldığı sevap ise alanınkinden daha çoktur. Gayr-i müslimlere selam vermek mekruhtur. Onlardan selam almakta ise bir mahzur yoktur."[85]

Mevzumuzu teşkil eden bu hadis-i şerif müslümanlara kendi aralarında selamı yaymalarını emretmektedir. Meşhur olan görüşe göre bu emri yeri­ne getirmek sünnettir. Hz. İbn Abbas ile en-Nehaî'nin görüşü de budur.[86]

Müslümanların aralarında selamı yaymalarını   emreden hadislerden bazıları şu mealdedir:

"Bize Rasûlullah (s.a.) yedi şeyi emr, yedi şeyi de yasak etti:

Bize hasta ziyaret etmeyi, cenaze arkasından gitmeyi, aksırana, "yerahmükellah: Allah sana merhamet etsin" demeyi, yemin edenin yemini­ni yerine getirmesini, mazluma yardım etmeyi, davete icabet etmeyi ve selamı (aramızda) yaymayı emretti. Altından yüzük takmayı, gümüş kaplardan birşey içmeyi, eğer yastıklarını, kass ipliklerini, ipek, kalın ipek ve ibirişim giymeyle yasak etti."[87]

"Ey Nas! Selarîn yayınız, yemek yediriniz, akrabanızı ziyaret edi­niz. İnsanlar uykuda iken namaz kılınız, selametle cennete girersi­niz.[88]

 

5194... Abdullah b. Âmir'den (rivayet edildiğine göre) bir adam Rasûlullah(s.a.)'a:

İslamın hangi hasleti daha hayırlıdır? diye sormuş da (Hz. Peygamber): "Yemek yedirmen, ve tanıdığına da tanımadığına da selâm verınendir" buyurmuştur.[89]

 

Açıklama
 

Bazı hadis sarihlerinin açıklamasına göre, metinde geçen Eyyü'l-İslâm" kelimesinde İslâm kelime­sinden önce gizli bir "hisar kelimesi mevcuttur.[90] Bilindiği gibi "hisâl"; 'hasletler' anlamına gelir. Haslet ise ahlâk, huy demektir. Bu takdirde bu kelimenin yer aldığı cümle "islâmm getirdiği ahlâk esaslarından en hayır­lı olanı hangisidir" manasına gelmektedir.

Bu hadisin bütün râvilerinin Mısır'lı ve herbirinin büyük birer imam olması ender rastlanan garaibdendir.

Rasûlullah (s.a.)'e sual soran zâtın kim olduğu katiyyetle malum değil­se de Hz. Ebu Zer el-Gıfarî olduğunu söyleyenler vardır.[91]

İnsanların birbirlerini sevip saymaları, İslam nizamının bir rüknü oldu­ğu için Rasûlullah (s.a.) mezkûr nizamın sebebini teşkil eden yemek ye­dirmek, selamı ifşa ve biribirine hediye gönderme gibi şeylere teşvik et­miş, bunların zıddı olan küsüşme, tecessüs, kovuculuk ve iki yüzlülük gi­bi şeylerden nehyetmiştir.

Resulü Zişan efendimizin burada en hayırlı huy olarak yemek yedir­mekle her müslümana selam vermekten bahsetmesi, gerçekten bu iki hu­yun en hayırlı huylar olduğundan değildir. Efendimizin bu soruyu soran kimsenin bunları hakkıyla ifa etmediğini bildiğindendir. Çünkü Fahr-i Kâinat efendimiz muhatabının durumuna göre cevap verirdi. Yoksa ye­mek yedirmekle herkese selam vermek mutlak surette en hayırlı iş sayıla­mazlar.[92]

 

Bazı  Hükümler
 

1. Hadis-i şerifte müslümanları yemek yedirmeye teşvik vardır. Çünkü yemek ye­dirmek cömertliğin ve güzel ahlâkın alâmetlerindendir. Ayrıca bunda muhtaçlara yardım ve Hz. Peygamber'in Allah'a sığındığı açlık belasını belli bir ölçüde önleme vardır.

2. Müslümanların biribirlerine selam vererek aralarında selamı yayma­ları emredilmiştir. Çünkü bu hem onların biribirlerini sevmelerine yar­dımcı olur, hem de tevâzuya delalet eder.

3. Selamı hiçbir ayırım yapmadan tanıdık olsun veya olmasın bütün müslümanlara vermek emredilmektedir. Her ne kadar müslümanlann yahudi ve Hıri.stiyanlara önce selam vermeleri yasaklanmış[93] ve fasıklara selam vermek mekruh sayılmışsa da[94] onlarla ilgili hükümlerin delili mevzumuzu teşkil eden hadis değildir. Bu hadis selamı hiç ayırım yapma­dan bütün müslümanlara vermeyi emretmektedir. Nitekim İmam Nevevî de bu hadise bakarak insanların sadece tanıdıklarına selam verip tanıma­dıklarına selam vermemesinin kıyamet alameti olduğunu söylemiştir. Ni­tekim Tahavî'nin rivayet ettiği bir hadis bunu açıkça ifade etmektedir.[95] Fakat işi icabı çarşı pazar gibi kalabalık yerlerde dolaşan kimsenin bazı şahıslara selam vermesiyle sünnet ifa edilmiş olur. Bu gibi yerlerde her karşılaşılan kimseye selam verme görevi yoktur.[96] Bununla beraber fasık ile salih kimseleri ayırt etmenin mümkün olmadığı hallerde de mevzumu­zu teşkil eden hadisle amel edip herkese selam vermek asıldır.[97]

İslamiyet selamın yayılmasını emretmekle beraber bazı hallerde de se­lâmı yasaklamıştır. Fahr-i Kainat Efendimizin selam vermeyi yasaklamış olduğu yerleri de şöylece sıralayabiliriz:

1. Selam Allah'ın güzel isimlerinden birisi olduğu için temiz olmayan yerlerde zikredilmesi edebe uygun olmayacağından def-i hacet yapan kimseye selam verilmez. O halde iken selam verene icabette de bulunul­maz.[98]

2. Hamamda bulunan kimseler tesettüre, riayet ediyorlarsa selam veri­lir, değilse verilmez.[99]

İmam Gazzâlî diyor ki: Hamama girerken selam vermek gerekmez.Ancak kendisine selam verilen kimse "selam" kelimesini kullanmadan se­lâm alabilir.[100]

3.  Günaha sebep olan yahut bizzat günahla meşgul olanlara da selam verilmemelidir.[101]

Tavla oynayan, kuş uçuran, içki içen, kumar oynayan kimselere selâm verilmez. Ebu Yusuf ve Şafiî hazretleri satranç zihni geliştiren bir oyun olduğu için günaha sebep olmadığı müddetçe mubahtır. Oynayanlara da selam verilir, kanaatindedirler.

4.  Kur'an okuyan, hadis rivayet eden ve ilim müzakeresinde bulunan, vaaz veren kimselere de selam verilmez. Hayırlı bir işin kesilmesine se­bep olacağı için uygun görülmemiştir.[102]

5. Ezan okuyan, kamet getiren ve namaz kılan kimselere de selam verilmez.[103]

6. Fitneye sebeb olacağı endişesiyle genç ve yabancı kadınlara da se­lam verilmemelidir. Yaşlı ve mahrem olan kadınlara verilebilir.[104]

7. Mevzumuzu teşkil eden hadisin İslamın ilk yıllarında insanların kalplerini İslama meylettirmek için vârid olduğunu daha sonra kâfirlere ondan önce davranarak selam vermeyi yasaklayan (5205) numaralı hadis­le kâfirlerin bu hükmün dışında bırakılmış olduğunu söylemek de müm­kündür.[105]

[82] Buhârî. iman 20, istizan 8; Müslim, iman 93; Tirmizî, sıfatül-Kıyame 54; istizan I; İbn Mace, mukaddime 9; edeb 11, Ahmed b. Hanbel, 1,65, 167, II, 391, 446, 446, 477, 495, 512.

Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 16/487.

[83] Âsim efendi, Kamus Tercemesi, IV, 339.

[84] Dâvudoğlu, A., Sahih Müslim, I. 297-298.

[85] Yeniçeri, Celal el-İhtiyar Tercemesi, 304.

[86] er-Razî, Tefsirü'l-Kebir, X, 211.

[87] Buharı, istizan 8; Müslim, libas 3.

[88] Tirmizî, kıyame 43; İbn Mâce, ikame 174; Darimî, sala 156, istizan 4; Ahmed b. Hanbel V, 451.

Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 16/487-488.

[89] Buhârî, istizan 9, iman 6, 20; Müslim, iman 63; İbn Mâce, et'ime 1; Nesaî, iman 12; Ahmed b. Hanbel, 11,169-170, 196,295, 323,324,391,442,495,512.

Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 16/489.

[90] Aynî, Umdetü'l-Kari, I, 135-136; M. İbn Allan, Delilü'l-Fatihin, II, 330.

[91] Aynî, a.g.e. 1-137.

[92] Davudoğlu. A., Sahih-i Müslim, I, 255.

Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 16/489.

[93] Ebû Davud, 5206 nolu hadis.

[94] er-Razî a.g.e. X, 214, el-Makdisî, Adabüşşeria fil, 389; Bilmen, Ömer Nasuhî, Büyük İslam İlmihali, 470.

[95] Avnu'l-Mabud XVI, 102.

[96] Buharı, el-Edebu'1-Müfred, terc. A-Fikri Yavuz II. 273.

[97] Aynî,a.g.e. I, 138.

[98] Ebu Dâvud, tahare 8,17.

[99] Râzî, a.g.e. X, 214; Kurtubî, el-Cami V, 204.

[100] Gazalî, İhya, I, 139.

[101] Bursevî. Ruhu'l-Beyan, II, 252.

[102] Razî, a.g.e., X, 241; Kurtubî, a.g.e. III, 409.

[103] Râzî, a.g.e. ve Elmalılı, Hak Dini Kur'ân Dili, aynı yer.

[104] Duman Dr. Z. a.g.e. 323-324.

[105] İbn Abidin, Reddü’I-Muhtar V, 265 Beyrut.

Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 16/490-491.



Konu Başlığı: Ynt: Selamı Yaymak
Gönderen: Ramazan. üzerinde 13 Mayıs 2017, 23:09:49
Es Selamün Aleykümi ve Rahmetullahi ve Berekatuh . Malesef unuttuğumuz bir sünnet bu . Geçen Okul Müdürümüz tören konuşmasında dedi ki : Bazı öğrencilerle karşılaşıyorum kafasını eğip geçiyor oysa ki bir merhaba demek bir selam vermek çok mu zor ? diye unuttuğumuz bu güzel kültürümüzü hatırlattı bizlere .
Selam toplumdaki sevgi saygı bağlarını güçlendirir .
ALLAH cc razı olsun


Konu Başlığı: Ynt: Selamı Yaymak
Gönderen: Mehmed. üzerinde 13 Mayıs 2017, 23:34:54
Ve aleykümüsselam Rabbim bizleri selamı yayanlardan eylesin Rabbim paylaşım için razı olsun


Konu Başlığı: Ynt: Selamı Yaymak
Gönderen: Sevgi. üzerinde 14 Mayıs 2017, 01:40:59
Ve  Aleyküm Selam. Allah'ın selamını herdaim yaymalıyız illaki karşımızdakinin selam vermesini beklememeliyiz. Mevlam bizleri bu hususta dikkat edenlerden eylesin inşaAllah.


Konu Başlığı: Ynt: Selamı Yaymak
Gönderen: Ceren üzerinde 14 Mayıs 2017, 21:52:01
Aleykümselam.Rabbim bizleri selam alıp selam veren ve feyzine erişen kullardan  olalım inşallah...