๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Süneni Ebu Davud => Konuyu başlatan: Zehibe üzerinde 06 Şubat 2012, 19:24:46



Konu Başlığı: Mekkede İkâmet Etmek
Gönderen: Zehibe üzerinde 06 Şubat 2012, 19:24:46
91. Mekke'de İkâmet Etmek

 

2022. ...Abdurrahman b. Humeyd'den rivayet olunduğuna gö­re kendisi Ömer b. Abdilaziz'i, Sâib b. Yezîd'e:

Sen hiç Mekke'de ikâmetle ilgili bir şey işittin mi? diye soru sorarken işitmiş. Sâib de (şöyle) cevap vermiş:

Bana Îbnu'l-Hadramî'(nin) naklettiğine göre) kendisi Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'i,

"Muhacirler için sader tavafından sonra (Mekke'de) üç (gün) kalma (hakkı) vardır" buyururken işitmiş.[326]

 

Açıklama
 

Mekke fethedilmeden önce Mekke'li muhacirlerin Mekke'de  ikâmet  etmeleri  haram  kılınmıştı.  Sonraları  hac

ve umre sebebiyle Mekke'ye girenlere hac ibâdetlerini bitirdikleri vakit Mek­ke'de sadece üç gün kalmalarına izin verildi. Şafiî ulemâsından Nevevî'ye göre bu hadisin mânâsı Mekke'den Medine'ye hicret edenlere bir daha Mekke'ye yerleşmelerinin haram kılınmasıdır.[327] Kadı İyaz'ın ifadesine göre cumhûr-ı ulemâda bu görüştedir. Ancak Resûl-i Ekrem'in Medine dışında istedikleri yerde oturmalarına iziri verdiği kimseler bu hükmün dışındadırlar.

Maliki ulemâsından Kurtubî'nin beyânına göre bu hadiste söz konusu olan kimseler Resûl-i Ekrem'e yardım etmek gayesiyle Mekke'den Medi­ne'ye gelen muhacirlerdir. Bunların Hac farizasını ifâ ettikten sonra Mek­ke'de üç günden fazla kalmaları caiz değildir. Medine'ye Mekke'nin dışın­da başka bir beldeden göç etmiş olan muhacirler bu hükme dahil değillerdir.

Ulemâdan bir kısmı da Mekke'nin fethinden sonra muhacirlerin Mek­ke'ye yerleşmelerini caiz görmüş bu hadisin hicretin vâcib olduğu zaman­lara mahsûs olduğunu söylemiştir. Mekke'nin fethinden önce hicretin vâ­cib olduğunda bütün ulemâ görüş birliğine varmıştır. Muhacir olmayanla­rın istedikleri yerde yaşayabileceklerinde de ittifak vardır. Muhacirlere Mek­ke'de kalmak için verilen üç günlük izin ikâmet hükmüne girmez. Onlar yine müsâfir sayılırlar. İnancından dolayı bir yerden kaçan kimsenin ken­disi için mevcut tehlike ortadan kalktıktan sonra oraya dönüp dönemeye­ceği meselesi de ulemâ arasında ihtilaflıdır. Bazılarına göre eğer bu kimse Allah ve Resulüne hizmet için memleketini terketmiş gitmiş ise, muhacir­ler hükmündedir. Bir daha oraya dönemez, fakat göç ederken maksadı memleketini terk değil de sadece inancını korumak idiyse fitne dindikten sonra oraya dönebilir. Hafız İbn Hacer de bu görüştedir.[328]

[326] Buhârî, menakibu'l-ensâr 47; Müslim, hac 441, 443, Tirmizî, hac 101; îbn Mâce, ikâme 76; Dârimî, salât 180;.Ahmed b. Hanbel, V, 52.

     Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınları: 7/506.

[327] Nevevî, Şerhü Müslim, IX, 122.

[328] İbn Hacer, Fethu'l-Bârî VIII, 268.

     Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınları: 7/507.