> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > Hadis Eserleri > Sufilerin Hadis Anlayışı  > Konevî
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Konevî  (Okunma Sayısı 1585 defa)
15 Ekim 2011, 21:51:54
Vatan Var Olsun !
Dünyalılar
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bayan
Mesaj Sayısı: 8.940


« : 15 Ekim 2011, 21:51:54 »



2. Konevî


Asıl adı Muhammed b. İshak olan Sadreddin Konevî, kaynakların ver­diği bilgilere göre 605/1208 tarihinde Malatya'da dünyaya gelmiştir. Babası Mecdüddin İshak, Selçuklu sarayına yakın elçiliklerde bulunmuş bir ilim ve devlet adamıdır. On onbir yaşlarında Malatya'da İbn Arabî ile tanışan Konevî, onunla birlikte Şam'a gitmiş, vefatına kadar ondan hiç ayrılmamıştır. Yaklaşık onbeş yıl birlikte olduğu manevi büyüğü ve hocası saydığı İbn Arabî'den sonra Konevî, Haleb'e geçmiş, oradan hac İçin Hicaz'a gitmiştir. Mısır'a da uğradığı belirtilen Konevî daha sonra Konya'ya gelip yerleşmiştir.

Vefatına kadar Konya'da ikamet eden Konevî, Konya'daki hayatı sırasında hadis okutmuş, vaaz ve irşadla meşgul olmuştur. [972] "Sadreddin Konevi'nin Hadisçilİği" adı altında Konevî'nin hadis İlİmlerindeki yerini efradını cami, ağyarını mani denilebilecek biçimde ele alıp inceleyen Prof. Dr. Ali Osman Koçkuzu'nun Konevî hakkındaki kanaatlarını şu şekilde özetleyebiliriz:

Konevî, yaşadığı çevredeki İlim ve tasavvuf erbabından farklı olarak hadis ilimleriyle uğraşmış, hayatının son demlerinde belki de tek işi bu ol­muştur. Nitekim o, Şerhu'l-erbaîn adlı eserinin baş tarafında;

"Bizâatî Jî Hmi't-hadis bifazHUah vâfira, ve safkatî fi ma'rifeti esrarlh râbiha: Hadis ilminde Allah'ın lütfuyla sermayem bol ve hadislerin sırlarını bilme konusunda alışverişim karlıdır" demektedir. [973]

Konevî'ye yakın bîr dönemde yaşayan tarihçi Aksarayİ de eserinde o-nun ilmi mevkiini ve hadisçi yönünü "Der ân zemân Şeyhülislâm Şeyh Sadreddin Muhammed bûd. Âlim-i kamil-i mükemmil bûd. Bercevâmii ulûm ittila yafte, husûsen der ilm~i hadis ki der meşârik ve meğârib der ân fen müşârun ileyh bûd: O devirde Şeyhülislâm Şeyh Sadreddin Muham-med'di. Kamil ve mükemmil bir alimdi. Bütün ilimlere aşina, doğu­da ve batıda herkesin parmakla gösterdiği bir kişi idi.[974] Buna rağ­men Konevî, klasik mânada bir hadis bilgini olarak görülmemiş olacak ki, hadis biyografi kitaplarında İsmi geçmemektedir.

Tasavvufi tefekkürün mühim simalarından biri olan Konevî, hocası İbn Arabî gibi ilahi feyiz ve keşfi ön planda tutmuş, keşfi en önemli bir bilgi kaynağı olarak görmüştür. el-Fukûk fi müstenedâtı hükmi'l-Füsûs adlı eserin­de verdiği bilgilerde hadis naklinde senedsiz ve kaynaksız bir metod kullandı­ğını, [975] bizzat Hz. Peygamber İle görüşmeye dayandığını gösteren bilgiler vardır. Konevî, bu eserinde (vr. 151b) Ln Arabî'nin Hz. Peygamber ile ve ölmüş bazı kişilerle görüştüğünü, bu görüşmelerin gece ve gündüz farkı ol­madan devam ettiğini anlattıktan sonra, kendisi sözlerine şöyle devam eder:

Bu halt ben defalarca bizzat denedim. İşte bu Peygamberimizin "Allah Teâlâ, yeryüzüne nebilerin cesetlerini yemeyi haram kttmtştır [976] sözüyle işaret ettiği husustur. [977]

Bu iki büyük sûfi âlimi her konuda kendine örnek ve rehber edinen Bursevî, Konevî'nin gerek tasavvuf, gerekse hadis ilimlerinde büyük bir şah­siyet olduğu görüşündedir. Bursevî, bu İki sûfı âlim için İki şeyh demekte, kendilerinin doğuda ve batıda meşhur olduklarını, bilgilerinin bir güneş gibi yüzlerinde parladığını, kendilerinden sonra gelen velilerin ve âlimlerin onları takdirle andıklarını kitaplarından faydalandıklarını belirtmekte, bazı velilerin marifet konusunda diğerlerinden üstün olduklarını, İbn Arabî İle Konevî'nin bunlar arasında bulunduğunu söylemektedir. [978]

Bursevî, Şeyh-i meşâyihi'd-dünya övgüsüyle bahsettiği Konevî'den büyük ölçüde yararlanmıştır. [979] Gerek Nevevî (ö.676/1277)'nin kırk hadisine yazdığı şerhte ve gerekse Kenz-İ Mahfî gibi risalelerde Konevî'nin etkisi açıkça görülmektedir. [980] Konevî'nin manevi cephesini takdir eden Bursevî, onu Mevlânâ (Ö.672/1273) ile mukayese ederek; "Rütbe-i hakikatte Hz. Sadr'la aralan beyne's-semâ ue'l-arzdır" demektedir. [981] Bursevî, Mevlânâ'nın çağda­şı olan Sadreddİn Konevî'nin hadis meclislerine devam ettiğini, İbnü'l-Esîr (ö.606/1209)'in Câmiu'1-usûİ adlı eserini ondan dinlediğini belirtmektedir ki bu bilgiler Konevî'nin hadis ilminde Mevlânâ'ya hocalık yapacak seviyede olduğunu göstermektedir. [982] Yine Bursevî, Şeyh Kutbuddin isimli bir zâtın aynı eseri Konevî'den okuduğunu haber vermektedir ki bu da Konevî'nin hadisçiliğine ait bir başka rivayettir.[983] Ayrıca Konevî'nin kendisi de vasiyetinde öldükten sonra cenazesini fıkıh kitaplarında tarif edilen cenaze yıkama şekliyle değil de hadis mecmualarında zikredilen şeküde yıkamalarını vasiyet ederek hadise olan Özel ilgisini bu vasiyetiyle göstermek istemiştir. [984]

Konevî'nin hadisçiliği konusunda genel bir değerlendirme yapan Prof. Dr. Ali Osman Koçkuzu nihai noktada şunları söylemektedir:

"Bu bahse netice olarak diyebiliriz ki, hadis ilimlerinin tekniğini ve ilmi şartlarını bilmesine rağmen Konevî, hocası ve keşfi esas alan diğer bazı sûfiler gibi, terminolojiye, teknik şartlara, usûl konularına ue kaynak verme mecburiyetine pek iyi riâyet etmez. Kullandığı haberlerin bir bölümü, sûfilerde müşterek olan, münakaşaya davet eden haberlerdir. Bunun yanın­da, verdiği hadislerin yüzde yetmişten fazlasının sahih haberler olduğunu söyleyebiliriz. Bunlar çok defa kalbi ameller, metafizik meselelere, felsefi a-çıklamalara, zevklerin izahına mesned olarak serpiştirilmiş haberlerdir. Şeyh bunların hadis olduğunu kabul eder. [985]

Bu ifadelerden anlaşıldığına göre, İbn Arabî'nin bu seçkin öğrencisi u-zun süre birlikte olduğu hocasının ilim ve fikir dünyasından geniş çapta fay­dalandığından büyük ölçüde onun etkisinde kalmış, hocası gibi Konevî de, hadis naklinde doğrudan doğruya Hz. Peygamber ile görüşmeye dayanan bir yolu benimsemiş, bundan dolayı da İbn Arabî ve Konevî keşif yolunun kurucuları olarak kabul edilmişlerdir. [986]

Konevî'den sonra İbn Arabî'nin fikirlerini müdafaa eden, eserlerini şerh ve ihtisar eden âlimlerden birisi de Abdülvehhab eş-Şa'ranî'dir.


[972] Konevî'nin hayatı hakkında geniş bilgi İçin bk. Cami, s. 632-634; Kitabü'l-hAab, s. 254-257; Bilmen, II, 525-526; Keklik, Sadreddin Konevi'nin Felsefesinde Allah-Kainat ve İnsan, s. VII-XXIII; Ülken, İslam Felsefesi, s. 190-197; Koçkuzu, "Sadrettin Konevî'nin Hadisçilİği", Diyanet Dergisi, c. 25, sayı 3. s. 3-18; Yılmaz, 111-112; Eren, Mehmet, "Sadreddin Konevi ve Fatiha Tefsin", SÜ. İlahiyat Fakültesi Dergisi, yıl 1997, sayı 7, s. 431-435; Ceran, Ahmet Şeref,   Şeyh   Sadrüddin   Konevi,   Konya   1995;   Özkürkçüler,   Ayşe,   Şeyh   Sadreddin Koneoi'nin Hadisçilİği ve Şerhu'l-Erbaİne Hadisen Adlı Eseri, basılmamış yüksek lisans tezi, Konya 1998.

[973] Konevî, Şerhu'l-Erbaîn, (thk. H. Kamil Yılmaz), s. 2-3.

[974]Koçkuzu, a.g.m., s. 9.

[975] Bu eserin nüshası Konya Yusuf Ağa Kitaplığı nr. 4858'tedir. Bu eserden başka Yusuf Ağa'da Konevî'nin en-Nefehât el-İlahiyye 4867, Miftahu ğaybi'l-cem'i ve'l-cud 4865, et-Teveccüh el-etemm nahve'1-Hakk 4883 adlı eserleri de vardır.

[976] Ebû Dâvûd, salât 201, vitr 26; Nesâî, cuma 10; İbn Mâce, ikâme 79, cenâiz 65; Dârimî, salat 206; Müsned, IV, 8.

[977] Koçkuzu, a.g.m., s. 14.

[978] Kıtabü'l-Mab, s. 257; Rûhu'l-Mesnevî, II 526; Lübbü'i-lüb, s. 33.

[979] Tıthfe-i Vesîmiyye, s. 24. Bursevî, Konevî'nin bu unvanının sebebinden bahsederken şöyle der:   "Sadreddin  el-Konevî (k.s.)   onun   (İbn Arabî}  devha-i  (ağaç)   marifetinin şube-i kebîresidir. Onun İçin Şeyh-i meşâyihid-dünya'dır. Nitekim idrak-İ tam ve aklı vâfır ve İlm-İ kâmil olanlar bilirler" Kitabü'n-Netice, I, 408.

[980] fîûn, X, 99,403.

[981] Yılmaz, s. 119; Keklik, a.g.e., s. XI.

[982] Kitabü'i-htab, s. 254-255.

[983] Bursevî, Şeyh  Kutbuddin'in kendi el yazısıyla  yazıp  Konevî'nin  huzurunda  okuduğu Câmiu'l-usûl'ün nüshasını İstanbul'da devlet adamlarının birinin kütüphanesinde gördüğü­nü, böyle güzel bir esere sahip olmasından dolayı o şahsı tebrik ettiğini söylemektedir. Kitabü'l-hıtab, s. 255.

[984]İbrahim Hakkı Konyalı, Konya Tarihi, s. 495; Konevi i!e ilgili geniş bilgi için bk  Keklik a.Q.e., s. IX-XXHI.

[985] Koçkuzu, a.g.m., s. 16.

[986] Koçkuzu, a.g.m., s. 7, 14; a.mlf., "Mesnevİ'nİn Birinci Defterinde Hazretİ Peygamber'e ve Hadislerine Yapılan Atıflar Üzerine", Diyanet Dergisi, yıl 1987, c. XXIII, sayı 2, s. 27; ayrıca bk. Katip Çelebi, Mizânu'I-hak, s. 65

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Konevî
« Posted on: 29 Mart 2024, 10:25:08 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Konevî rüya tabiri,Konevî mekke canlı, Konevî kabe canlı yayın, Konevî Üç boyutlu kuran oku Konevî kuran ı kerim, Konevî peygamber kıssaları,Konevî ilitam ders soruları, Konevîönlisans arapça,
Logged
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes