Teberru gibi, yardımlaşmanın da çeşitli şekilleri vardır. [1314]

 
Yardımlaşma Türleri:
 

Yardımlaşma şekillerinden bazıları şunlardır:

1. Mudârebe: Sermaye birinden, onu ticarette çalıştırmak birinden olmak üzere kurulan bir ortaklık şeklidir. Kârı, araların­da anlaşacakları oranda paylaşırlar.

2. Mufâvada: İki kişinin, alıp sattıkları her şeyde ortak ol­maları üzere kurdukları bir ortaklık şeklidir. Kâr aralarında ortaklaşadır ve ortaklardan her biri diğerinin hem kefili hem de ve­kilidir.

3. Inân: Muayyen bir mal üzere aynı şekilde ortaklık kur­maktır. Bunda ortaklardan her biri diğerinin vekilidir; fakat kefili değildir.

4. Şirket-i sanâv: Meselâ iki terzi ya da boyacının bir araya gelip, her birinin iş alması ve kazançlarının aralarında ortak ol­masıdır.

5. Şirket-i vücûh: Sermayesi olmayan iki kişinin bir araya gelmesi ve kârı aralarında paylaşmak üzere kredilerini kullanarak alım satım yapmalarıdır.

6.  Vekâlet: İki kişiden birinin, diğeri adına akitte bulunma­sıdır.

7. Müsâkât: Ağaçlar birinden, bakımı diğerinden çıkacak meyveyi aralarında paylaşmak üzere kurulan ortaklıktır.

8.  Müzâra'a; Toprak ve tohum birinden, ekip biçmek ve âletler diğerinden olmak üzere yapılan ortaklıktır.

9. Muhabere: Toprak birinden; tohum, araç gereç ve iş diğe­rinden veya iş birinden, başka her şey ise diğerinden olmak üzere yapılan ortaklıktır.

10. İcâre: Bunda bir bakıma kulluk (uşaklık) manası, bir ba­kıma da yardımlaşma manası vardır. Eğer icâreden amaç, bizzat menfaat (hizmet) ise, bunda mübadele tarafı ağır basar. Eğer amaç, hususiyle hizmeti gören kimse ise, o zaman yardımlaşma manası galip olur.

Bu akitler, Rasûlullah (s.a.) gelmeden önce insanlar arasında uygulanagelmekte idi. Bunlar, genelde nizâya sebep olacak unsur­lar içermemektedir. Bu yüzden Rasûlullah (s.a.) bunları yasakla­mamıştır. Bu akitler, aslî ibâha hükmü üzere bırakılmıştır ve -Ra-sûlullah'ın (s.a.) Müslümanlar, koştukları şartlar üzeredirler; an­cak helâli haram kılan, haramı helâl kılan şart hariç.[1315] huy ruğunun kapsamına dahildir.

Râvîler, Râfi' b. Hadîc hadisi[1316] hakkında aşırı ihtilâfa düş­müşlerdir. Tabiînin ileri gelenleri, müzâra'a akdi yaparlardı. Hayber fethedilince, hurma bahçelerinin onlara bırakılıp çıkan ürünün yarısını vermeleri üzere anlaşılması da toprak kirasının caizliğine delâlet eder. Müzâra'anm yasakhğını bildiren hadisler, arazinin sulak yerlerinden yahut belli bir yerinden çıkacak ürün karşılığın­da yapılması haline hamledilir. Nitekim Rafı' bunu kendisi de ifa­de etmiştir. Veya yasak, tenzihidir ve yardımlaşmanın teşviki ma­hiyetindedir. İbn Abbâs'ın (r.a.) sözü de bunu belirtir. Yahut, bu muamele yüzünden çokça münakaşa eder olmaları sebebiyle o za­mana has bir maslahata matuftur. Zeyd'in (r.a.) sözü de bunu ifa­de etmektedir. [1317]

Allah'u a'lem! [1318]



[1314] Şah Veliyyullah Dihlevî, Hüccetullâhi’l-Bâliğa İslâm Düşüncesinin İlkeleri, İz Yayınları: 2/363.

[1315] Ebû Dâvûd, Akdiye, 12; Tirmizî, Ahkâm, 23; İbn Mâce, Ahkâm, 17.     

[1316] Toprak kirasını yasaklayan hadis. bkz. Buharı, Hars, 7, 18; Müslim, Büyü', 89-116.

[1317] Bilgi için bkz. Müslim, Büyü', 89-116.             

[1318] Şah Veliyyullah Dihlevî, Hüccetullâhi’l-Bâliğa İslâm Düşüncesinin İlkeleri, İz Yayınları: 2/363-364.


[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın

Aleykümselam.Rabbim bizleri bir Müslüman kardeşimizin derdini,sıkıntısını gideren kulların dan kılsın inşallah....

Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: "Kim bir mü'minin dünyevi kederlerinden birini giderirse, allah da onun Kıyamet günü kederlerinden birini giderir. Kim bir fakire kolaylık gösterirse, Allah da ona dünyada ve ahirette kolaylık gösterir. Kim bir müslümanı örterse, allah da onu dünya ve ahirette örter. Kişi kardeşinin yardımında olduğu müddetçe, Allah da onun yardımındadır. Kim ilim aramak düşüncesiyle bir yola düşerse, Allah onun cennete olan yolunu kolaylaştırır. Bir grup, allah'ın kitabını okumak ve aralarında tedris etmek üzere allah'ın evlerinden birinde toplanırsa, üzerlerine mutlaka sekine iner ve onları rahmet kaplar, melekler onları sarar. Allah da onları yanında bulunan mukarreb meleklere anar. Bir kimseyi ameli yavaşlatırsa, nesebi hızlandıramaz."
Müslim, Zikr 38, (2699); Ebu Davud, Edeb 68, (4946); Tirmizi, Hudud 3, (1425), Birr 19, (1931); Kıraat 3, (2946).
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın

Esselamu aleykum;
Yardımlaşmak sevaptır..Yardımlaşmanın da şekilleri olduğunu bilmiyordum..Çok açık bir şekilde öğrendim..Allah razı olsun..Rabbim herkese yardım edenlerden etsin bizleri.. :D
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın