İsra Bedenen Vuku Bulmuştur

İsra Bedenen Vuku Bulmuştur[1]

"Eksikliklerden uzaktır O (Allah) ki geceleyin kulunu Mes cid-i Haram´dan, çevresini bereketli kıldığımız Mescid-i Ak-sa´ya yürüttü." îsra olayını isbatlayan Kur1 ani ayetlerden biri olan bu ayet-i kerimenin zahirinden anlaşıldığına göre îsra ha disesi hem bedenen, hem de ruhen vuku bulmuştur. Çünkü bu ayet-i kerimede Cenab-ı Allah, kulunu geceleyin yürüttüğün den bahsetmektedir. Kul, hem ruh hem de cesetten oluşur. Ayet-i kerimenin zahiri manada ele alınmasını engelleyecek akli ya da nakli bir delil bulunmadığı´takdirde, zahirine göre hükmetmek zorunlu olur. Zıt bir delil bulunmadığı ve ayet-i ke rimeyi zahiri manasında anlamayı engelleyici bir karine bulun madığı takdirde ayet-i kerimeyi zahiri manasında ele almak, kesinleşen hükümlerdendir. Burada da ayet-i kerimeyi zahiri manası dışında yorumlamayı gerektiren her hangi bir delil mevcut değildir. îşin dahası var: Peygamber (sav) efendimiz îs ra haberini Kureyşliler arasında ilan ettiği zaman, müslüman-lardan bazıları fitneye düşüp dinden irtidad ettiler. îbn Kesir, Katade´den rivayetle bu konuda şöyle demektedir: "Resulullah (sav) îsra hadisesinden sonra Mekke-i Mükerreme´ye döndü. Karşılaştığı şeyleri Kureyşlilere duyurdu. İnsanların çoğu onu yalanladılar. Bazıları da müslümanlıklanndan sonra irtidad et tiler. Ancak Ebu Bekir es-Sıddık, derhal Peygamber efendimizi doğruladı. Anlatıldığına göre Ebu Bekir es-Sıddık, Mescid-i Ak-sa´nın evsafını Peygamber efendimize sormuştu. Kureyşli müş rikler bu haberi nasıl tasdik ettiğini kendisine sorduklarında Ebu Bekir şöyle demişti: "Ben sabah akşam gökten gelen haberler hususunda Muhammed´i tasdik ederken Mescid-i Aksa haberleri hakkında mı onu tasdik etmeyeceğim?!" Böyle dediği için o günden itibaren Hz. Ebu Bekir´e, "es-Sıddık" unvanı ve rildi.

Rivayete göre Peygamber (sav) efendimiz Kudüs´den Mekke-i Mükerreme´ye dönerken yolda Kureyş Kervanına ait bir deve nin kaybolduğunu ve kervandaki adamların o deveyi aramakta olduklarını görünce, devenin yerini onlara göstermişti. Kervan daki adamlar Mekke-i Mükerremeye döndüklerinde bu olayı halka duyurmuşlardı.[2]

Rivayete göre Peygamber efendimizin bu haberlerini redde den Mekkeliler kendilerine ait bir kervanın yolda gelmekte ol duğunu söylemişlerdi. Eğer vermiş olduğu bu haberler gerçek ise, yolda karşılaşması gereken bu kervanın özelliklerini kendi lerine yapmasını istemişlerdi. Peygamber efendimiz de kendi doğruluğunu ortaya koyacak bir anlatımla onlara şöyle demişti: "Benim Miraç´a gidişimi doğrulayacak bir işareti size göstere yim. Ben Mekke´ye dönerken falan vadide size ait bir kervana rastladım. Bineğimin güzelliği, onların develerini ürkütmüştü. Develerinden biri kaçmıştı. Ben de Kudüs´e doğru gitmekte iken onların bu hallerini görünce yanlarına vardım. Şahnan mevki ine vardığımda falan oğullarının kervanına rastladım. Kervan cıların uyumakta olduklarını gördüm. İçinde su bulunan bir kapları vardı. Kabın üzerini örtmüşlerdi. Örtüyü kaldırdım. Kabın içindeki suyu içtim. Sonra yine eskisi gibi kabın üzerini örttüm. Bu sözlerimin doğruluğuna delil olarak da şunu size söyleyeyim ki onların kervanları şu anda Tenim tepesindedir. Kervanın ön tarafında biri siyah, diğeri beyaz olmak üzere iki çuval taşıyan boz bir deve vardır." Peygamber efendimiz böyle dedikten sonra müşrikler Tenim tepesine gittiler. Kervanı gö rünce su kaplarını sordular. Onlar da Peygamber efendimizin kendilerine anlattığı şeyleri aynen anlattılar.

Bütün bu anlatılanlar îsra hadisesinin ruhen ve bedenen va ki olduğuna delalet etmektedirler. Peygamber efendimiz Mekke ile Kudüs arasında kervanla karşılaşmıştı. Bu haberini kervan cılar da doğrulamışlardı.

Bu konuda nakledilen rivayetlerin senetleri hakkında bazı şeyler söylenebilirse de rivayetlerin bazısı diğerlerini takviye etmektedirler. Kur´an-ı Kerim´in nasları da bu hadiseyi doğru lamaktadırlar.

Eğer îsra hadisesi sadece ruh ya da sadık rüya yoluyla vuku bulmuş olsaydı doğrulanmasını engelleyecek bir gariplik söz konusu olmazdı ve müşrikler bu olayı garipsedikleri zaman Peygamber efendimiz bu olayın sadece uyku halindeki bir rüya ya da Cenab-ı Allah tarafından kendisine vahyedilen bir vahiy yoluyla gerçekleşmiş olduğunu söylerdi.

Ayet-i kerimenin bahsettiği bu hadiseyi teyid edici bir hadis de vardır. Şöyle ki: Mü´minlerin annesi Hz. Aişe, babası Ebu Bekir´den rivayet ediyor. Aynı şekilde o zamanlarda îslam da vetine düşman olan Muaviye bin Ebu Süfyan da rivayette bulunuyor. Ancak Hz. Aişe´nin diğerlerinden aktardığı gibi Ebu Süf-yan´ın da, bu hadiseyi görüp müşahede eden kimselerden nakil de bulunmuş olması gerekir. Rivayetin sahiplerinden biri olan Hz. Aişe de o zamanlar Peygamber efendimiz ile evli değildi. Muaviye, müminlerin annesi Hz. Aişe´den ve babası Ebu Bekir es-Sıddık´tan sonra müslüman olmuştur. Peygamber (sav) efen dimizin, dini konuları Hz. Aişe´den öğrenmeleri için sahabilere emir verdiğine dair bir rivayet varid olmuştur ki, bu da Hz. Ai şe´nin söylediği rivayet edilen bir haberde bu haberin Hz. Aişe tarafından aktarılmasının olmasının imkansız olduğunu ortaya koyan bir unsur vardır. Haberde güya Hz. Aişe şöyle demiştir: "Peygamber (sav)´in bedeni îsra gecesinde yatağından ayrılmış tır." Bu ifadelerden vehmolunduğuna göre Hz. Aişe, Peygam ber efendimizle aynı yatakta yatıyormuş. Halbuki tarihçilerle hadisçilerin icmaına göre Peygamber efendimiz Mekke´de değil de Medine´de Hz. Aişe ile evlenip zifafa girmiştir. Hasan-ı Bas-ri´nin rivayetine göre bu görüşte olan kimseler, Cenab-ı Allah´ın bu kavli şerifini delil olarak ileri sürmüşlerdir:

"Sana gösterdiğimiz rüyayı, insanlan(n imanını) sınama (aracı) yaptık." (isra 60)

Bu ayet-i kerimede geçen rüyanın, miraç gecesinde meydana gelen rüya olduğunu söylemişlerdir. Rüya uykuda görülen bir haldir. Nitekim Hz. Yakub da, rüya halinde gördüğü şeyleri kendisine anlatan oğlu Yusuftas)´a şöyle demişti: "Rüyanı kardeşlerine anlatma."

Firuzabadi´nin Besair adlı kitabında şöyle denmektedir: "Rüya, uyku halinde gördüğün şeydir. Cemi tıpkı hüda veznin-deki gibi Rüa şeklindedir. Rüya kelimesindeki hemze hafiflete rek okunur. Yani Rüya şeklinde okunur."[3]

Bu ve diğer ifadelerden açıkça anlaşıldığına göre rüya uyku halinde görülen şeye denir.

Ancak bu rüya tsra hadisesinde mi yoksa Miraç hadisesinde mi görülmüştür? Hasan (ra)´dan gelen bir rivayette şöyle den mektedir: Rüya, Miraç gecesinde görülmüştür. Evet hem îs-ra´nın, hem de Mirac´ın vuku bulduğu gece aynıdır. Ancak Mi raç gecesinden bahseden nas, Hasan ile beraberindeki kimsele rin sözlerinin îsra gecesiyle değil de Miraç gecesiyle ilgili oldu ğunu göstermektedir. Bu görüşte olan kimseler delil olarak şu hususu ileri sürerler: îsra hadisesi, Buhari´nin Enes bin Ma-lik´ten rivayet ettiği hadisten de anlaşıldığı gibi ruhen vuku bulmuştur. Enes bin Malik´ten rivayet: "Resulullah (sav) efen dimiz Mekke-i Mükerreme´den Kudüs´e gittiği gecede yolculuğa çıkmadan önce Kabe-i Muazzama da yanına üç melek gelmişti. -Bu hadise, kendisine vahiy yani nübüvvet gelmezden önce vu ku bulmuştur- O Mescid-i Haram´da uyumaktaydı. Üç melek ten birincisi: "hangisidir?" diye sorunca ortadaki melek, "O bunların en hayırlısıdır" dedi. En sondaki üçüncü melek de: aResulûllah (uyurla uyanıklık arasında) kalbinin görmesi ha linde bu melekleri- başka bir gece gelmelerine kadar- bir daha görmemiştir." Peygamber (sav) efendimizin gözü uyurdu ama kalbi uyumazdı. Diğer peygamberlerin hepsi de böyledirler. Gözleri uyur ama kalpleri uyumaz. Melekler onu hiç konuşma dan yüklenip götürdüler. Zemzem kuyusunun yanına bıraktı lar; orada Cebrail, Peygamber efendimizi onlardan teslim aldı. Miraç hadisesi tamamlandıktan sonra Peygamber efendimiz Mescid-i Haram´da uyanıverdi." Ravzul Enf in yazarına göre bu nasda herhangi bir müşkil yoktur. Ancak biz bunda bir nevi müşkil görmekteyiz. Çünkü üç meleğin nübüvvetten önce Peygamber efendimize geldiklerinden söz edilmektedir. Halbuki nübüvvetten önce Peygamber efendimizin îsra ve Miraç hadise sinden söz etmediği görüşündeyiz. Ravzul Enf in müellifinin dediğine göre îsra hadisesinden bahseden deliller arasında çelişki vardır. Kendisi bu deliller arasında uzlaşma sağlamakta dır ki, buna göre îsra hadisesi hem ceset hem ruh yoluyla; Mi raç hadisesi ise sadece ruh yoluyla vuku bulmuştur. Bizce bu deliller arasında herhangi bir çelişki görülmemektedir. Tam aksine Isra´dan bahseden ruhen vuku bulduğu anlatılmaktadır ki bunlardan kuşkpı duyulmasını gerektirecek bir husus yoktur. Zayıf delilin kuvvetli delile muarız olmasına imkan yoktur. Bi ze göre Isra hadisesi hem ruhen, hem bedenen vuku bulmuştur. Bu hadisenin sadece ruhen vuku bulduğunu ileri sürenlerin de lillerinin yersiz olduğu kanaatindeyiz. "Sana gösterdiğimiz rü yayı, insanları (m imanını) sınama (aracı) yaptık." Ayet-i keri mesinin mevzuunun îsra değil de Miraç olduğu görüşündeyiz.

Cenab-ı Allah´ın, peygamberini Mekke-i Mükerreme´den alıp Kudüs´e götürmesi ve tekrar aynı gecede Mekke-i Mükerre-me´ye geri göndermesi tuhaf karşılanmamalıdır. Bu iş, Allah´ın kudretinden uzak değildir. Zira zaman ve mekan hususundaki mesafeler kullara göredir. Bu mesafeler Cenab-ı Allah´ın kud retinde hiç bir önem taşımazlar. O herşeye kadirdir. Zamanları ve mekanları yaratan odur.

--------------------------------------------------------------------------------

[1] İsra: Peygamber efendimizin Mekke´den Kudüs´deki Mescid-î Aksa´ya geceleyin gidişine denir. Miraç: Peygamber efendimizin Kudüs´deki Mescid-i Akaa´dan göklere yükselişine denir.

[2] Ravzul Enf el, s.244.

[3] Besair c.3, s. 177.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın