Sayfayı Yazdır - Ehli Eşeklerin Yenmesinin Haram Kılınması

Ehli Eşeklerin Yenmesinin Haram Kılınması

Peygamber (s.a.v.) efendimizin, ehli eşekleri yemeyi yasakla dığı, at etini yemeyi ise mubah kıldığı sabittir. Hayber savaşı esnasında bazı sahabilerin ehli eşek etini yediklerini görünce onları bundan sakındırmış ti. İbn İshak, Hayber savaşına katı lan bazı sahabilerden naklen şöyle bir rivayette bulunmakta dır: "Resullullah (s.a.v.) efendimiz ehli eşek etini yemeyi yasak lamıştır. Halbuki o esnada (Hayber savaşı esnasında) kazanlar eşek etleriyle kaynamaktaydı. Onun yasaklaması üzerine bizler o kazanları ters çevirip içindekiler ini yere döktük."

Hafız ibn Kesir´in rivayetine göre Peygamber efendimizin ünleyicisi sahabiler arasında durarak şöyle bir çağrıda bulun muştur: "Şüphesiz ki; Allah ve Resulü sizleri eşek eti yemekten men etmişlerdir. O pistir. Onları tencerelerinizde bırakmayıp yere dökün." Halbuki o esnada kazanlar eşek etleriyle dolu ola rak kaynamaktaydılar. Bu emir üzerine sahabiler kazanların içindeki eşek etlerini yere döktüler.

Ehli eşeklerin etlerinin haram kılınmasına ilişkin aktarılan bu naslar sahihtirler ve bir çok cihetten birbirlerini te´yid eder ler. Şimdi adamın biri çıkıp da: "Eşek eti ne diye haram kılındı. Halbuki o etobur değüde otobur hayvanlardandır. (Sivri dişleri olan yırtıcı hayvanlardan değildir!)" diye bir soruyu bize yönelt tebilir.

Aralarında bazı tabiiler de olmak üzere bir kısım araştırıcı lar demişler ki, Peygamber (s.a,v.) efendimiz Hayber savaşında eşek etini yemeyi haram kılmıştır. Çünkü o esnada eşekler yük ve eşya taşıyorlardı, insanların onları kullanmaya zaruri ihti yaçları vardı. îşte bu sebepledirki tbn Abbas hazretleri asıl itibariyle eşek etini yemenin haram olmadığını söylemiştir. An cak Hayber savaşında mezkur sebepten dolayı eşek etinin yen mesi yasaklanmıştır.

Ancak, bu tevil iki şeyle reddedilebilir:

1- Atlar, eşeklere nisbetle cihada daha çok lazım idiler. Bu nunla beraber etlerini yemek mubah kılındı. Halbuki bunlara olan ihtiyaç daha fazla idi.

2- Ibn İshak´m rivayet ettiği hadisden açıkça anlaşıldığına göre eşeklerin ehli olanlarının eti asıl itibariyle haramdır. îçin-de yenmesini men eden unsurlar vardır.

Eşek etinin Hayber´de haram kılınmasının sebebi ile ilgili olarak denilmiştirki, Hayber eşeklerinin etleri pisti. Çünkü on lar pis şeyleri yiyor ve pislikler arasında dolaşıyordu.

Yine denilmiştir ki, Peygamber efendimizin eşek etini yeme yi yasaklaması, ganimetler cümlesinden olan eşeklerin taksi minden Önce sahabiler tarafından yenilmesi sebebinden ileri gelmektedir. Bunun da, Peygamber efendimizin eşek etini pis olarak nitelemesine aykırı bir durum teşkil ettiği söylenebilir. Buna da şu karşılığı vermek mümkün; eşek etinin pis olarak nitelendirilmesi, onun ganimet olarak paylaştırılmasmdan Önce yenilmesinin haram olması manasına gelebilir. Çünkü ganimetler cümlesinden olan eşeklerin, ganimetlerin taksiminden önce mücahidler tarafından yenilmesi helal olmayan bir kazanç gibi telakki edilmiştir.

Tarih adlı eserinde Hafız ibn Kesir der ki: "Eşek etinin ha ram kılınması, cumhur-u ulemanın mezhebidir." Selef ve Halef alimleri bu hususta hem fikirdirler. Dört mezheb imamı da bu görüştedirler. Ancak İmam Malikin mezhebinde bazı farklı lıklar vardır. O, ehli hayvanların etlerinin yenmesini haram saymış, bunun yanı sıra köpek etini yemeyi mubah saymıştır. Köpek etini yemeyi mubah sayması, onun, Kur´ani nassa daya nan içtihadından ileri gelmektedir. Çünkü Kur´an-ı Kerim de, köpeğin avladığı hayvanın etini yemek mubah kılınmıştır. Şöy le ki:

"Sana, kendilerine neyin helal kılındığını soruyorlar. De ´ki: "Size iyi ve temiz şeyler helal kılındı. Allah´ın size Öğrettiğinden öğreterek yetiştirdiğiniz avcı hayvanların, sizin için tuttukları nı yeyin ve üzerine Allah´ın adını anın. Alah´tan korkun. Şüp hesiz Allah hesabı çabuk görendir." (Maıde.4)

Bu ayet-i kerime üzerinde duran İmam Malik: "´Nasıl olur da köpeğin avladığı hayvanın eti yenilir de kendisinin etini ye mek haram kılınır?"

Bu çeşitli yorumlar karşısında bazı alimler demişlerki, kö pek etini yemek mekruhtur. Çünkü etinin haram kılınması, te´vil kabul eden bir delil ile sabittir. Dolayısıyla onda şüphe vardır. Bunun sonucu da kesin haramlık değil sadece mekruh-luktur

๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Son Peygamber => Konuyu başlatan: Sümeyye üzerinde 19 Aralık 2009, 20:57:24