Yaratılış maksadı ve keyfiyeti

PEYGAMBERİMİZİN (ASM) İMAN DÂVÂSI

Yaratılış maksadı ve keyfiyeti

Yüce Allah zâtının tanınmasını ve bilinmesini istedi; İsim ve sıfatlarının tecellisi olarak kâinatı yarattı. Peygamberimiz (asm) bir hadis-i kudsîde yüce Allah’ın: “Ben gizli bir hazine idim, bilinmek ve tanınmak istedim, mahlûkatı yarattım” 1 buyurduğunu bize haber vermektedir. Yani yüce Allah, kâinatı Kendisini tanıtmak için yaratmıştır. Yaratılışın gayesi, Yaratıcıyı tanımaktır. İnsanı da Kendisine iman ile tanımak ve ibadet ile itaat etmesi için yaratmıştır.
Öte yandan biz aciz ve dünyanın pek çok sıkıntıları ile boğuşmak durumunda olan insanlara, merhametinden peygamberleri göndererek kâinatın ve insanın yaratılış maksadını, Allah’ın varlığını ve birliğini ve Allah’ın insanlardan ne istediğini, nasıl Allah’a itaat edeceğimizi öğretmek üzere muallim olarak peygamberlerini ve kitaplarını göndermiştir.
Yüce Allah Kur’ân-ı Kerim’de “O Allah yaratıcıdır, her şeyi yoktan yaratandır, her şeye suret ve şekil veren O’dur. Bütün güzel isim ve sıfatlar O’na aittir. Semavat ve arzda bulunan her şey O’nu över, O’nu tesbih ve her türlü noksan sıfatlardan tenzih eder. O azizdir, izzet ve azamet sahibidir. Her işi hikmetledir, her yaptığı şey ilim ve hikmetin gereğidir” 2 buyurarak bu gerçekleri bize haber vermiştir.
Maksat Allah’ı tanımak ve zikretmek olunca, sabah ve akşam namazından sonra bu âyetleri okuyarak Allah’ın isim ve sıfatlarını tekrar etmeyi Peygamberimiz (asm) tavsiye etmiş ve bunu devamlı yapanın şehid olarak öleceğini ve cennete gideceğini müjdelemiştir.3
Peygamberimiz (asm) Allah’ın kitabı olan Kur’ân-ı Kerim’i sahabelerine okuyarak varlıkların yaratılış amacını, insanın Allah’ı nasıl tanıması ve O’na ne şekilde itaat etmesi gerektiğini ve Allah’ın insanlardan ne yapmalarını istediğini anlatıyordu. Böyle bir sohbette sahabelerden biri Peygamberimize (asm):
“Ya Resûlallah! Allah yerleri ve gökleri yaratmadan önce nerede idi?” diye sordu.
Peygamberimiz (asm) “Allah vardı, varlık yoktu. O gizlilik ve bilinmezlik içinde idi. Henüz arşı da su üzerinde değildi.4 Sonra arşını su üzerinde yarattı”5 buyurdu.
Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri, bu hadisin bir izahı bağlamında şöyle demiştir:
“Şeriatın nakliyatına nazaran, Cenâb-ı Hak bir cevhereyi, bir maddeyi yaratmıştır, sonra o maddeye tecelli etmekle bir kısmını buhar, bir kısmını da mayi kılmıştır; sonra mayi kısmı da, tecellisiyle tekâsüf edip zebed köpük kesilmiştir; sonra arz veya yedi küre-i arziyeyi o köpükten halketmiştir. (...)
“‘İkisi de birbirine bitişikti, sonra ayrı ettik’ mânâsında olan [âyetin] ifadesine nazaran, manzume-i şemsiye ile arz, dest-i kudretin madde-i esîriyeden yoğurmuş olduğu bir hamur şeklinde imiş. Madde-i esîriye, mevcudata nazaran akıcı bir su gibi mevcudatın aralarına nüfuz etmiş bir maddedir. ‘Arşı su üzerindeydi. (Hud Sûresi: 7.)’ âyeti, şu madde-i esîriyeye işarettir ki, Cenâb-ı Hakk’ın Arş’ı, su hükmünde olan şu esîr maddesi üzerinde imiş. Esîr maddesi yaratıldıktan sonra, Sâni’in ilk icadlarının tecellisine merkez olmuştur. Yani esîri halkettikten sonra, cevâhir-i ferd’e kalbetmiştir.”6

Dipnotlar:
1- Keşfu’l-Hafa, 2:132 (Hadis No: 2014).
2- Haşr Sûresi, 59: 24.
3- Tirmizî, Fezâil-i Kur’ân, 22; Darimî, Fezâil-i Kur’ân, 22.
4- Müslim, İman, 126; İbn-i Mace, Mukaddime, 13; İbn-i Hibban, Sahih, 8:4 (Hadis No: 6108).
5- Tirmizi, Tefsir, 11; Beyhaki, El-Esma, 376–377.
6- İşârâtü’l-İ’câz, s. 237.

M. ALİ KAYA
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın