Efendimiz (sas) hayatının her karesinde anlatacağı bir hususu en uygun ve en güzel bir üslupla anlatmış ve öğretmede de aynı metodu kullanmıştır. Bütün insanlığa rehber olan Efendimiz (sas)’in hayatına bakıldığında O’nun öğretim adına kullandığı bazı metotları öğrenmek, bütün insanlar için iyi bir örnek oluşturacaktır. Burada Efendimiz’in kullandığı her bir metoda, onun hangi söz veya davranışının dayanak olduğunu anlatmak yerine sadece metodu söyleyip geçmek istiyoruz:
1. Efendimiz, söylediği hakikatleri bizzat yaşayarak hayatıyla göstermiştir.

2. Dinî yükümlülükleri tedrîcî (yavaş yavaş, basamak basamak) bir sistemle öğretmiştir.

3. Öğretmede orta yolda durmaya ve insanları bıktırmaktan uzak durmaya riayet etmiştir.

4. Öğrenenler arasındaki kişisel farklılıkları göz önünde bulundurmuştur.

5. Karşılıklı konuşma ve soru-cevap şeklini kullanmıştır.


6. Yanlış düşünceyi söküp atmak ve gerçek doğru bilgiyi net bir şekilde muhatabın kafasına yerleştirmek için aklî ölçüleri kullanmıştır.

7. Muhataplarına soru yöneltmiş, böylece onların zeka ve bilgi seviyelerini ölçmüştür.

8. Mukayese ve örneklendirme metodunu kullanmıştır.

9. Benzetme ve halk arasında yaygın olarak kullanılan örnekleri kullanmıştır.


10. Anlattığı hususu, elinde herhangi bir şey ile yere ve toprağa çizerek bizzat göstermiştir.

11. Sözle beraber jest ve mimiklerini kullanmış ve el ile işaretlerde bulunmuştur.

12. Önemine binaen, halin mümkün kıldığı bir nesneyi bizzat eline almış, eliyle kaldırmış ve arkasından söyleyeceği hususu söylemiştir.

13. Muhataplarından bir soru gelmeden söze önce kendileri başlamazdı.

14. Muhatabının sorusuna eksik ve fazla olmadan cevap vermiştir.

15. Muhatabının sorusuna, onun ihtiyacına binaen sorduğundan daha fazlasıyla cevap vermiştir.

16. Muhatabını, güzel bir hikmete binaen, sorduğu sorudan daha önemli bir hususa yönlendirdiği de olmuştur.

17. Soru soranın sorduğu soruyu tekrarlamasını istemiştir.

18. Muhatabın aldığı cevabı tekrar etmesini istemiştir. Böylece cevap unutulmayacaktır.

19. Bildiği bir husustan dolayı kişiyi imtihan etmiştir ki bununla doğru cevap vereceği için kişiyi sena etmek, övmek istemiştir.


20. Önünde olan bir olaya karşı susma yolunu tercih etmiştir.

21. Öğretme esnasında meydana gelebilecek imkan ve fırsatları değerlendirmiştir.

22. Latife ve şaka yoluyla öğretmeyi tercih etmiştir.

23. Öğrettiği hususu yeminle tekit etmiş perçinlemiştir.

24. Öğretilen hususun önemine binaen sözü üç kere tekrar etmiştir.

25. Konunun önemini oturuşunu ve duruşunu değiştirerek ve sözü tekrar ederek göstermiştir.

26. Cevabı geciktirerek muhatabın sorusunu tekrar etmesini sağlayarak onu uyarmıştır.

27. Muhatabı intibaha sevk etmek için, onu omuzundan veya elinden tutmuştur.

28. Muhatabı teşvik için veya onu sıkıntıya sokacak bir durumdan dolayı, bazı hususların gizli kalmasını yeğlemiştir.

29. Söyleyeceği hususun hafızalarda daha iyi yer etmesi veya ezberlenmesi için, sözü kısa ve öz bir şekilde ifade etmiş, daha sonra ise ayrıntılarına geçmiştir.


30. Cevabın birkaç madde ile verileceği durumlarda önce cevabın kaç maddeden oluştuğunu bildirmek için sayıyı söylemiş daha sonra saymıştır.

31. Va’z etme, nasihat etme ve öğüt verme metodunu kullanmıştır.

32. İnsanların şevklerini kamçılama veya neticesi elem verici hususlardan şiddetle uzaklaştırma (Terğib ve terhib) metodunu kullanmıştır.

33. Kıssa ve geçmiş ümmetlere ve insanlara dair haberlerle öğretme metodunu uygulamıştır.

34. Sorunun cevabının muhatabı utandırma ihtimali olan hususlarda önce nazik bir hazırlık süreci hazırlamış ve soruyu öyle cevaplandırmıştır.

35. Sorunun cevabının muhatabı utandırma ihtimali olan hususlarda üstü kapalı olarak kinaye yoluyla ve işaret ederek yetinmiştir.


36. Kadınlara öğretmeyi ve nasihat etmeyi de asla ihmal etmemiştir.

37. Halin gerektirdiği durumlarda öğretme hususunda azarlayıp paylamayı (ta’nif) ve kızmayı (gadab) da ihmal etmemiştir. Ne var ki onun paylaması ve kızması da merhamet yörüngesinde ve ümmetinin selameti için olmuştur.

38. Talim ve tebliğde, kitabeti (yazma metodunu) da kullanmıştır.

39. Yabancı dilleri (mesela Süryaniceyi) öğrenmesi için bazı sahabileri görevlendirmiştir ki bu husus da günümüzde dünyanın dört bir tarafında İslam’ın güzelliklerini öğrenmek isteyenlere karşı yapılacak vazifenin çok önemli bir basamağını teşkil etmektedir.

40. Bizzat kendi mübarek zatıyla talimde bulunmuştur.

Evet, Efendimiz (sas) evrensel bir eğitim-öğretim sistemi getirmiş ve bütün kalbleri, bütün ruhları, bütün akılları, bütün nefisleri ideal ufka yükseltecek bir mesaj sunmuştur. Sadece O’nun getirdiği sistemdir ki hem ruhu, hem aklı hem de nefsi, yükselebilecek en son noktaya ulaştırmıştır.


YUSUF ÖMEROĞLU

[Ailem, Sayı: 168
Bölüm: Efendimiz (sas)]

      Günümüzde de öğretme prensipleri bu hususlara dikkat edilerek yerine getirilebilse,sonuçlar çok daha güzel olacaktır inşaallah..

Rabbim bizleri Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellemin yolundan öğrenme ve öğretme konusunda ayırmasın zor bir iş öğretmek hele ilki aslında olayı bitiriyor... Uzun uzun düşündürüyor... Rabbim yardımcımız olsun...

Esselamu aleykum ; İnşaallah rabbimizin resulu 18 bin alemin rehberi olan olan peygamberimizin yoluna tarzına eğitimini öğretimine bizi nail eylesin .allah razı olsun

Ne kadar güzel ve öğretici metotlar.Allah öğrenip kullanmayı bizlere de nasip etsin.

Allaha ve resulün yoluna sımsıkı sarılmak  sünneti hayata geçirmek amel etmek işte resulullaha olan sevgi onun sünnetine sahip çıkmayla hayatını öğrenip ders çıkarmayla geliştirdiği yöntemler üzerinden gitmeyle olur vesselam...

bu yazıyı almamızda bir sakınca var mı

hayır sevgili kardeşim alabilir dağıtabilirsin kaynak gösterirsen seviniriz.

kaynakta gösteririm inşALLAH RABİM amel edip ettirmeyi de nasip etsin

İlk madde benim de çok dikkatimi çekti bu madde en etkili öğretme metodu olsa gerek. Efendimiz'in öğretme metodunu örnek alırız inş.

Ve aleykümselam; Peygamber Efendimiz(s.a.v) her konuda olduğu gibi öğretmede de en kolay ve güzel yolları tercih etmiş...Hepsi birbirinden güzel 40 metod...
Rabbim bizlere bu metodları öğrenebilmeyi ve öğrendiklerimizle amel edebilmeyi nasip etsin inşALLAH...

peygamber efendimiz(s.a.v.) öğrenme konusunda çok güzel yollar bulmuş
Rabbim bizimde öğrenmemizi nasip etsin...

Ve aleykümüs selam ve rahmetullahi ve berekatüh(...)

Cahiliye dönemi gibi cahilliğin ön sürdüğü böyle bir dönemde muhteşem bir
zeka ebede sahip olan Peygamber Efendimiz (s.a.v.) o dönemde tam anlamıyla bir öğretici ve eğitici olmuştur(...)

ne kadar güzelmiş.keşke şimdide bu metodu kullansalar,örnek alsalar.belki o zaman her şey daha güzel olur.

Güzel uygulama yöntemleri,bu zamanda da bunları kullansalar,örnek alsalar daha iyi olur