Kuran etrafında

Kur’an Etrafında

Kur'an Nedir, Nasıl Tarif Edilebilir?

Kur'an, kelime olarak, daha çok kabul edilen görüşe göre, 'okumak' manasına gelen 'Ka-Ra-E' fiil kökünden, 'rüchan' ve 'küfran' gibi bir masdar olup, 'harfleri ve kelimeleri birbirine eklenerek okunan şey' demektir.

'Ka-Ra-E' fiili, 'el-kar'ü' masdarıyla 'toplamak' manasına da gelmektedir. Kelime bu şekilde, kadınlar için iki hayz ve iki temizlik arasında kanın rahimde toplanması manasında da kullanılır. Nitekim, Kur'an-ı Kerim'de, "Boşanmış kadınlar kendi başlarına üç temizlik müddeti (kuru') beklerler." (2:228) buyurulmaktadır ki bu, 'üç temizlik süresini arka arkaya getirirler' demektir. Bu manada Kur'an'ın, 'toplayan' demek olduğu söylenmiştir. İbn Abbas'ın, "Muhakkak onun toplanması ve 'Kur'anı' Bize aittir." (75:17) ayetini, 'toplanması ve kalbinde sabitleştirilmesi' şeklinde tefsir ettiği rivayet olunmaktadır. Bu bakımdan, bazıları, "önceki kitapların meyvelerini topladığı, ilimlerin hepsini kendinde topladığı" manasında Kur'an'a 'Kur'an' dendiğini ileri sürmüşlerdir.

'Ka-Ra-E' fiili Cahiliyye dönemi Araplarında, 'yavru vermedi, doğurmadı' manasına da kullanılıyordu. Fakat, Kur'an'ın bu çerçevede kullanıldığı ileri sürülmemişse de, belki, 'tertemiz olması' manasına gelecek şekilde bu mana ile de ilgili olabilir.

Ebu Musa el-Eş'ari ve onun görüşünde olan bazı alimlere göre Kur'an, 'bir şeyi bir şeye yaklaştırıp bitiştirmek' manasında 'Ka-Ra-Ne' fiilinden türemiştir. Kur'an'ın, sure ve ayetlerin yanyana dizilmesinden oluştuğu için bu fiilden türediği söylenmiştir.

Bazı alimlere göre ise 'Kur'an' hiç bir kelimeden türetilmemiştir. Bu kelime, Allah'ın (celle celalühu), Peygamberi'ne gönderdiği kitap için bir özel isim olmuştur. İmam-ı Şafii bu görüştedir.

Kur'an'ın okunuşu, bazılarına göre 'Kur'an' şeklinde hemzeli, bazılarına göre ise, 'Kuran' şeklinde hemzesizdir. 'Ka-Ra-E'den türediğini söyleyenlerin yanında 'Kur'an', yani 'hemzeli', 'Ka-Ra-Ne'den türediğini söyleyenlerin yanında ise, 'Kuran', yani, 'hemzesiz'dir. Kur'an'ın hiç bir kelimeden türemediğini, 'Ka-Ra-E'den türemiş olsaydı, her okunan şeye 'Kur'an' denmesi, sözgelimi, Tevrat ve İncil'e de 'Kur'an' denmesi gerekeceğini ileri süren Şafii'ye göre, Kur'an hemzesizdir, yani 'Kuran'dır (Ebu’l-Beka, 287; el-İsfahani, 402; es-Salih, 15-18).
Kur'an, Allah'ın kelamıdır; bu açıdan ezelidir, yaratılmış değildir. Fakat, vahy edilmiş, Hz. Cebrail (a.s.) tarafından Allah'tan (celle celalühu) alınıp, Hz. Muhammed alehissalatü vessselam'a getirilmiş haliyle harflerden ve seslerden oluşan, sure ve ayetlerden bir araya gelen, dillerimizle okunan, korunan, mushaflarda yazılıp, ellerimizle dokunulan, kulaklarımızla işitilip, gözlerimizle görülen 'Kitap'tır. Cünüp ve abdestsiz olanların, Kur'an'ın yazılı olduğu kağıtlar toplamı demek olan Mushaf'a dokunmaması gerekir (Ebu'l-Beka, a.g.e. a.y. Çetin, 30-32).

Bazıları şöyle bir Kur'an tarifine varmışlardır:

Kur'an, Peygamberimiz Hz. Muhammed aleyhissalatü ves-selam'a vahiy yoluyla indirilmiş, mushaflarda yazılı, tevatür yoluyla nakledilmiş olan ve okunmakla ibadet edilen i'caz sahibi Allah kelamıdır (Karaman, 67).

Kur'an-ı Kerim'de kendi hususiyetlerinden söz eden bazı ayetlerde şöyle denmektedir:

Ramazan ayı ki, insanlar için hidayet, Furkan ve hidayetin apaçık delilleri olarak Kur'an onda indirildi. (2:185)

Bu Kur'an, Allah'tan başkasınca bir yalan olarak uydurulmuş değildir; ancak O, kendinden önceki (İlahi kitapları) tasdik etmek ve Kitab'ı ayrıntılı olarak açıklamak içindir.. (10:37)

Belki akıl edesiniz diye, Arapça bir Kur'an indirdik. (12:2)

Muhakkak bu Kur'an, en doğru olana iletir. (17:9)

Muhakkak Kur'an'ı öğüt için kolaylaştırdık, ibret alan yok mudur? (54:17)

Muhakkak kerim bir Kuran'dır O; saklanmış, korunmuş bir Kitap'tadır. (56:77-78)

Kur'an'ın daha başka isimlerinin olduğu da söylenmiştir. Kitap, Fürkan, Zikr, Nur, Ruh, Hüda, Şifa, Mecid, Mesani, Ümmü'l-Kitap, Hakk, Sıdk, Tezkira, Büşra, Tenzil, İlm, Mübin vs. bunlar arasında anılmıştır (Çetin, 32-36).

Bütün bu verdiğimiz bilgilerden anlaşıldığı kadarıyla, Allah'ın Son Nebisi Hz. Muhammed aleyhissalatü vesselam'a vahy yoluyla indirdiği ayetlerden oluşan Kelamının adı Kur'an'dır. 'Ka-Ra-E' veya bir başka fiilden gelmiş olsun veya olmasın, Kur'an, bütünüyle özel bir isimdir. İlk inen ayetin 'Ka-Ra-E' fiilinin emir şekli olan ikra' (oku) olarak gelmesi sanırız, Kur'an'ın adı yönünden ayrı bir mana taşımaktadır. Şu kadar ki, Kur'an, bu fiilden gelmiş de olsa, bugün bilinen şekliyle eldeki metni okumak demek olmaz. Kur'an'ın bazılarını yukarıda sıraladığımız diğer isimleri ise, birer ayrı isim olmaktan çok, Kur'an'ın sıfatları olsa gerektir.

-----------
İnsana, insanın mana ve mahiyetini, hakkı,hikmeti, Allah'ın Zat, sıfat ve isimlerini en hassas muvazenelerle öğreten kitap Kur'an'dır.. ve bu sahada ona denk ikinci bir kitap göstermek de mümkün değildir. Asfiyanın hikmetlerine,hakperest filozofların felsefelerine kim baksa,bunu hemen anlayacaktır..!
-----------

Kur'an, İslam'ın Peygamberi aleyhissalatü vesselam'ın, kendi sözleri olarak değil, Allah'ın kendisine vahyedilmiş kitabı olarak ağızlarından dökülen ve Peygamberliği'ne şehadet eden en büyük mucizesi ve yalnızca zamanındaki Arapların değil, Kıyamet'e kadar bütün insanların ve cinlerin eşini ortaya koyamayacağı ve bu konuda her varlığa her zaman meydan okuyan, ritmik, okunur ayetler ve surelerdir. Tarihi değeri olan dini kaynaklar ve kitaplar arasında, gerçeklik ve eşsizlik açısından Kur'an'la karşılaştırılabilecek hiç bir örnek yoktur.

Kur'an'da hiç bir katma, ekleme veya çıkarma söz konusu değildir, olmayacaktır da. Allah, O'nu korumayı taahhüd altına almıştır. Kur'an'ın ilk nüshalarıyla, İslam Tarihi boyunca ve bugün dünyanın her tarafında okunan Kur'an nüshaları arasında herhangi bir farklılık bulmak mümkün değildir.

Kur'an'ın kapsamlı bir tarifi
Bediüzzaman Hazretleri'nin tesbitleriyle, bütün insanların hakka irşadını esas alan Kur'an'ın ana maksatları dörttür: Tevhid, Nübüvvet, ahiret, İbadet ve Adalet. Kur'an'daki bütün ayetler, temelde bu dört esas üzerinde döner. "Yaş-kuru" içinde her şeyi açık-kapalı, icmali-tafsili.. barındıran Kur'an'ın, mesela, gerek peygamberlerin mucizeleri ve tarihi hadiseler yoluyla, gerekse işaretler yoluyla olsun, ilimlerden ve ilimlerin ulaşacağı son merhalelerden bahsetmesi, tamamen istidradi, yani "yeri geldiği için"dir ve sözünü ettiğimiz ana maksatlarına yöneliktir. Bu dört ana maksat çerçevesinde Kur'an'da akidevi gerçekler, iman esasları, insanın yeryüzündeki hayatını düzenlemesi için kaideler, ahiret hayatı, Cennet ve Cehennem, ayrıca cennetlik ve cehennemliklerle ilgili açıklamalar, kısaca, her insanın hayatını, düşüncelerini kuşatabilecek mana katmanları vardır. Kur'an bir şifadır; okunarak şifa verir ve hepsinin ötesinde, hayatta, gerek fert fert, gerekse içtimai hayatta bütünüyle uygulanarak şifa verir. Kur'an, bir kainat ilmidir, bir insan ilmidir, bir tarihtir, bir hukuktur. Kendisiyle insanlara hükmedilsin diye gönderilmiştir. Belli bir topluluk ve belli bir zaman için değil, dün de bugün de her insan için gerekli kaideleri, prensipleri ve uygulanması gereken hükümleri ihtiva eder.

Burada Bediüzzaman Hazretleri'nin Kur'an'ı tarifini vermek yerinde olacaktır (sadeleştirerek):

Kur'an, şu büyük kainat kitabının ezeli bir tercümesi.. ve tekvini ayetleri okuyan çeşitli dillerin ebedi tercümanı.. ve şu gayb alemi ve şehadet kitabının müfessiri.. ve yerde ve gökte gizli İlahi İsimlerin manevi hazinelerinin keşşafı.. ve hadiselerin satırlarının altındaki gizli hakikatlerin anahtarı.. ve şehadet aleminde gayb aleminin dili.. ve şu şehadet alemi perdesi arkasında olan ve gayb alemi yönünden gelen ebedi Rahmani iltifatların ve ezeli Sübhani hitapların hazinesi.. ve şu İslamiyet manevi aleminin güneşi, temeli, hendesesi.. ve uhrevi alemlerin mukaddes haritası.. ve Zat, Sıfatlar, İsimler ve İlahi Şuun'un açıklayıcı sözü, açık tefsiri, kesin delili ve tercümanı.. ve şu insaniyet aleminin terbiyecisi.. ve büyük insaniyet olan İslamiyet'in ay ve ışığı.. ve beşer cinsinin hakiki hikmeti ve insaniyeti saadete sevkeden hakiki mürşidi ve hidayet edicisi.. ve insanlara hem bir şeriat kitabı, hem bir dua kitabı, hem bir hikmet kitabı, hem bir kulluk kitabı, hem bir emir ve davet kitabı, hem bir zikir kitabı, hem bir fikir kitabı, hem insanın bütün manevi hacetlerine merci olacak çok kitapları muhtevi tek ve toplu kutsal bir kitap, hem bütün evliya ve sıddikların, arifler ve muhakkiklerin farklı meşreplerine ve ayrı ayrı mesleklerine, her bir meşrebin zevkine layık ve meşrebi nurlandıracak ve her bir mesleğin gidişine uygun ve onu açıklayacak birer risale ortaya koyan kutsal bir kütüphane hükmünde semavi bir kitaptır.

Kur'an, Arş-ı A'zam'dan, İsm-i A'zam'dan, her İsmin a'zam mertebesinden geldiği için bütün alemlerin Rabbi itibariyle Allah'ın Kelamı'dır. Hem, bütün varlıkların İlahı unvanıyla Allah'ın fermanıdır. Hem, bütün göklerin ve yerin Yaratıcısı adına bir hitaptır. Hem umum Sübhani saltanat hesabına ezeli bir hutbedir. Hem geniş rahmet noktasında Rahmani iltifatlar defteridir. Hem Uluhiyet'in azamet ve haşmeti haysiyetiyle, başlarında bazan şifre bulunan bir haberleşme mecmuasıdır. Hem İsm-i A'zam'ın çevresinden inmekle Arş-ı A'zam'ın bütün çevresine bakan ve teftiş eden hikmet saçıcı kutsal bir kitaptır.. (İşaratü'l-İ'caz, 9-10).

Kur'an'ın kayda geçir...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın