Niyet ettim gıybet orucu tutmaya

Niyet ettim gıybet orucu tutmaya

Yazar Ömer Faruk Paksu, 165 gündür gıybet orucu tutuyor.

Yani kimse hakkında konuşmuyor, olumsuz düşünmüyor. 20 Nisan'da başladığı orucuyla ilgili her gün yaşadıklarını ve düşündüklerini twitter'dan yazıyor. Paksu'nun orucuna eşlik eden birçok insan var.

Rivayet edilir ki Hz. Ebubekir, gereksiz söz söylememek için ağzına küçük bir taş alırmış. Konuşacağı zaman taşı çıkarması gerektiği için sözü ancak önemliyse söylermiş. Dilinin altındaki taş, dedikodu etmesini de engellermiş. Tasavvuf edebiyatında bu rivayetten akla gelen her sözün söylenmemesi ve dedikodu edilmemesi için çok bahsedilir.

Yazar Ömer Faruk Paksu ise dedikoduya karşı modern bir yöntem geliştirdi. 165 gün önce 20 Nisan'da Twitter'dan ilan etti "Gıybet orucu tutuyorum" diye. O gün bugündür ne olursa olsun kimse hakkında kötü konuşmuyor ve yanında konuşturmuyor. Nesil Yayınları'nda editörlük yapan ve yayımlanmış birçok kitabı bulunan Paksu, gıybet orucuna dair tecrübelerini günbegün Twitter'dan paylaşıyor. Paksu ile gıybet orucunu konuştuk.

Gıybet orucu nedir? Dinde yeri var mı?

Gıybet orucu dinî literatürde yok. Ramazan orucundan ilhamen uyguluyorum. Ramazan orucunda da yemekten içmekten uzak duruyorsunuz. Hatta hadiste var, oruç tutmak sadece aç kalmak değildir. Oradan istifade edip ben de gıybetten, suizandan ve iftiradan uzak durmanın adına 'gıybet orucu' dedim. Uzun zamandır düşünüyordum, bu sene 20 Nisan'da Kutlu Doğum'da başlamaya karar verdim.

Bu tarihten önce ne yapıyordunuz da sonrasında bıraktınız?

(Gülüyor) Herkes bunu soruyor; "Önceden çok mu gıybet ediyordun da böyle bir şeye niyetlendin?" diye. Her Müslüman gibi ben de gıybetin şuurundaydım. Sakınmaya çalışıyordum. Ama öyle bir alışkanlık haline getirmişiz ki gıybet hayatımızda normal olmuş. Mesela sıradan bir konuşmamızın içinde bahsi geçen kişi hakkında onun hoşuna gitmeyecek şekilde konuşuyoruz. Ama bunun dedikodu olduğunu algılamıyoruz. Fakat hepimiz biliyoruz ki Kur'an'da açık ve net olarak "Gıybet etmeyiniz" diyor. Hadiste "Hanginiz ölmüş kardeşinizin etini çiğnemek ister?" diyor. Çoğu insan namazını kılar, orucunu tutar. Bu konularda hassasiyetle davranır ama gıybet konusunda aynı hassasiyeti yoktur. Bir sohbet ortamında farkında olmadan bakmışsın gıybete giriliyor.

Gıybet orucuna girdiğinizi niye ilan ettiniz?

Aslında kendim için bağlayıcı olsun istedim. Bir de duyulmasını ve insanların da yapmasını. Doğru bir ifade şekli midir bilmiyorum ama gıybet konusunda insanları uyarmak istedim. Günlük hissettiklerimi ve yaşadıklarımı yazıyorum ve biliyorum ki her birinin herkesin kendi dünyasında bir yeri var.

İyi güzel de, onu konuşma bunu konuşma ne konuşacak insanlar?

Gıybet orucundan hiç konuşmamak anlaşılmasın. Her şey konuşuyoruz. Hadisteki tarifle gıybetin tanımı, bir kardeşinizin ardından onun hoşlanmayacağı, rahatsız olacağı şekilde konuşmaktır. Burada daima insanların kötü yönüne odaklanmamak var. Konuşmalarımız nezih olmalı. Güzel düşün ve güzel konuş yani. Susmak değil. Sosyal hayatta yaşıyoruz zaten.

Aslında gıybet tek başına işlenen bir günah değil. Sosyal bir günah.

Tabii. İnsan birileriyle konuşur. Dedikodunun temelinde şu vardır: İnsanın fikrî anlamında konuşacak bir şeyleri yoksa, başkalarını çekiştirmeye başlıyor. Konuşacak başka mevzuları varsa, zihni ve ruh dünyası doluysa onları konuşacak, yoksa insanları... Bu anlamda çoğu zaman boş insanlar başkalarını çekiştirerek kendisine muhabbet konusu açıyor. Bir de çekememezlikten yapılan dedikodu var. Birilerinde bazı nimetler vardır; daha varlıklıdır daha zengindir daha iyi özelliği vardır... Onunla ilgili haset damarı varsa konuşur. Bir de enaniyet, kibir varsa. Der ki 'O yanlış ben doğruyum, o şöyle ben iyiyim...' Hep kıyaslamayla kendisini yüceltme ihtiyacı duyar. Ya da bir meselesi vardır halletmesi gereken. Muhatabıyla konuşmaz da gider sağda solda konuşur, başkalarıyla konuşunca o sorun çözülecek diye düşünür. Ama mesele daha da çok büyür.

Yanınızda gıybet edildiğinde tepkiniz ne oluyor?

Zaten gıybet etmemek kolay. Oruç tutmakta olduğu gibi. Yemiyorum-içmiyorum. Bu beni ilgilendiriyor. Gıybet orucunda da kendi dilime hakim olmaya çalışıyorum. Ama öyle ortamlarda bulunuyor ki insan, iş-aile-arkadaş... İnsanlar farkında olmadan çok rahat konuşuyor. En zor olan başkalarına sus diyememek. Bunun üç yöntemi var; yakınınızsa "gıybete giriyor" deyip susturmak. Ortam müsait değilse ve bunu söyleyemiyorsanız susturamazsınız. Öyle bir durumda mevzuyu değiştirmeye çalışıyorsunuz. Ya da o kişiyle ilgili iyi şeyler söylüyorsunuz. Üçüncüsü de baktınız bu da olmadı oradan çıkmak. Eğer hiçbirini yapamayacağınız bir durumdaysanız (mesela bir iş toplantısı) istemeyerek dinlemek zorunda kalıyorsunuz. Ama insanlar benim gıybet orucu tuttuğumu bildikleri için yanımda konuşmuyorlar. (gülüyor) Bazı arkadaşlarım orucumu bozmaya çalışıyor. Kızım ise en büyük denetleyicim. Sık sık "Baba bunu anlatmak gıybet etmeye girer mi?" diye soruyor.

Gıybet orucunuzun iftarı ne zaman ve neyle olacak?

(Gülüyor) Bunu da herkes soruyor. Gıybet orucumun iftarını inşAllah cennette yaparım. Ve inşaallah Efendimiz'le sohbet ederek.

Benim için 'Bu adam emin ve güvenilir' diyorlar

"Öyle huzurluyum ki. Dedikodu yapmamak, gıybet etmemek demek kimse hakkında suizanda bulunmamak demektir. Yani kimse hakkında kötü düşünmüyor, kötülükleri görmüyorsunuz. Bu da kalbe büyük bir huzur veriyor. Bir de insanlar sizi farklı bir yere koyuyor artık. Diyor ki bu adam emin, güvenilirdir. Kimse hakkında konuşmaz. Sırrına sadıktır. Bu büyük bir sorumluluk yüklüyor ve huzur. Bakın, gıybet bulaşıcı bir hastalık gibidir. Bir ortamda gıybet eden biri varsa diğerlerine de bulaştırır. İşyerlerinde, evlerde, cami avlularında insanlar farkında olmadan bu bulaşıcı hastalığa kapılıyor. Dikkat etmek gerek."

Oruç günlüğü

1. gün: Bir tanıdık Allah yardımcın olsun. Zor bir işe girişmişsin dedi.

2. gün: Ya hayır konuş ya da sus.

5. gün: Gıybet etmemek, dostunun-arkadaşının namusunu korumaktır.

8. gün: "Aciz olan kıskanç, elbette arkadan söyler. Çünkü yüz yüzeyken dili tutulur." Şeyh Sadi

27. gün: Aciz insan, düşmanlığını, kıskançlığını, korkusunu, çaresizliğini dedikodu yaparak gidermeye çalışır.

45. gün: Allah, kendisiyle ilgili günahları affedebilir ama kul hakkını kullar helal etmedikçe affetmez. Gıybet, kul hakkıdır.

46. gün: Arkadan çekiştirip duran, kaş göz hareketleriyle alay eden kişilerin vay haline: (Hümeze, 1) En sinsi gıybet biçimi.

71. gün: Diziler, filmler, haberler, TV programları... pek çoğu gıybet, dedikodu, iftira, niyet okuma üzerine kurulu.

81. gün: Gıybet, içi boş dimağların tıngırtısı...

88. gün: İstişare edilecek konularda yorum dili değil, haber dili kullanılmalı.

90. gün: Zor olan gıybet etmemek değil, yanınızda gıybet eden insanlara mani olmak.

99. gün: Bir dostunun kusurlarını söylemek aklına geldiğinde kendi kusurlarını hatırla.

115. gün: Konuştuklarınıza dikkat edin. Çocuklarınız sizi aynen kopyalıyor. Geleceğin gıybetçilerini yetiştirmeyin.

152. gün: Gıybet, albenisi olan çok kalorili bir tatlı misali önce büyük bir haz veriyor, sonra yediğine bin pişman ediyor.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın