Çocuk ve disiplin

Disiplin,  çocukta doğru davranış ve hareketleri geliştirmek için düzenlenen kurallar bütünüdür.

Çocukların disipline olabilmeleri için anne babanın örnek olması şarttır

Anne baba çocuğa doğru davranış modellerini öğreterek onu hayata hazırlarlar

Disiplin çocuğa sorumluluk bilinci verir,

Disiplin cezalandırma değildir, aksine çocuğa doğru davranış kalıplarını  öğretmek ve bunun  için uygulanan kurallardır.

Disiplinde tutarlı olmak şarttır

Çocuğun istenilen davranışı öğrenebilmesi için ailenin  tutarlı bir yol takip etmesi şarttır.

Anne baba bir şeyin olmaması için karar vermişlerse bu kararlarından vazgeçmemelidirler.

Çocuk kurallara uyum sağlamakta zorlanıyor ve istediğini yaptırmak için direniyorsa, onun sakinleşmesini beklemek gerekir.

Çocuk doğru davrandığında ödüllendirilmelidir.
HAL İLE ÖĞRETMEK

Çocuğunuza verdiğiniz tavsiyeleri kendi hayatınıza yansıtamıyorsanız,  sözünüzün geçerliliği yoktur. Çünkü hal ile sergilediğiniz davranışın  kişi üzerindeki tesiri daha büyüktür. Çocuklarımız  ailede ve çevrede gördükleri  davranışları  zaman içinde içselleştirirler. Bu nedenle anne baba önce kendi yaşam şartlarında bazı değişimlere gitmelidirler.

Verdiğiniz  nasihatın geçerli olabilmesi için,  söylediklerinizi kendi hayatınızda da yaşıyor olmanız gerekir.

Eğer namaz kılmıyorsanız,

Sık sık yalana baş başvuruyorsanız

Evde ya da dışarıda  şiddete eğilim gösteriyor

İnsanlara zarar veriyorsanız çocuğunuza yaptığınız tavsiyelerin tesiri yoktur. Çünkü her meyve, hayat bulduğu ağacın altına düştüğü gibi her çocuk ta anne babaya benzerlikler gösterir.

Çocuğunuzun nasıl bir hayat sürmesini istiyorsanız siz de buna uygun bir hayat sürmelisiniz. Aksi taktirde, çabalarınız  ve eylemleriniz boşunadır.
BİLİNEN BİR HİKAYE

İmam-ı a'zam zamanında, bir ailenin çocuğu fazla bal yemekten hasta oldu. Babası, bu çocuğu alıp, İmam-ı a'zam hazretlerine getirdi. Kendisine durumu anlattı. Çocuğa bal yememesi için nasihat etmesini rica etti. İmam-ı a'zam hazretleri, çocuğun kırk gün sonra getirilmesini istedi.

Adam, "Bir hikmeti vardır" diyerek dönüp evine geri gitti. Kırk günün bitiminde büyük bir sabırsızlıkla, İmam-ı a'zamın evinin yolunu tuttu. İmam-ı a'zam hazretleri çocuğu karşısına alarak şöyle bir nasihatte bulundu:

- Evladım, sakın bir daha fazla miktarda bal yeme!

Şaşkın şaşkın bakan çocuğun babası şöyle konuştu:

- İş bu kadar kolaydı da, neden ilk geldiğimiz zaman bunu söylemediniz?

- O gün, ben bal yemiştim. Çocuğa, "Bal yeme" desem, sözümün tesiri olmazdı. Vücudumda balın tesiri oldukça, yapacağım nasihatin bir faydası olmayacaktı. Bunun için, kırk gün sonra gelmenizi istemiştim.
ÇOCUĞUNUZA İYİLİK YAPMIYORSUNUZ

Çocuğunuz markete çıktığınızda, istediği şeyi aldırmak için, ortalığı birbirine katıp ağlayabilir. Siz de bu duruma son vermek için onun istedi şeyi aldığınızda farkında olmadan onun olumsuz davranışını ödüllendirmiş olursunuz

Peki ne yapılabilir?

Öncelikle çocuğunuza, "ağladığın sürece istediğin şeyi almayacağınızı" ifade edin.

O anda çocuğu bırakın ve ısrar etmeyin

Dikkatinizi başka bir şeye verin ve onunla sözel olarak diyaloga girmeyin

Bu davranışından vazgeçtiğinde istediği şeyi yapabileceğinizi ifade edin.
DAVRANIŞIN SONUCUNU YAŞAMAK

Bazen çocuğunuz yaptığınız bütün telkin ve yönlendirmelere karşın yanlış davranışını sürdürmeye devam edebilir. Böyle durumlarda  davranışın doğal sonucuna katlanması için  bekleyebilirsiniz.

Çocuğun olumsuz davranışını değerlendirmesine ve sonucu yaşamasına  fırsat verin

Mesela, soğuk su içme hasta olursun dediğiniz halde sözünüzü dinlememişse, hasta olduğunda sizi anlayacaktır,

Arkadaşına kötü davranırsan yalnız kalabilirsin,

Erken uyumazsan sabah kalkamayabilir ve okula gidemeyebilirsin

Oyuncağını kırarsan bir daha alamayabiliriz...."gibi yönlendirmelerle çocuğa davranışının sonucunu görmesi için yardımcı olabilirsiniz.

MİLLİGAZETE