> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > İslam Tarihi Eserleri > Siret Ansiklopedisi > Toprak Rantı
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Toprak Rantı  (Okunma Sayısı 777 defa)
18 Haziran 2012, 10:32:32
Vatan Var Olsun !
Dünyalılar
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bayan
Mesaj Sayısı: 8.940


« : 18 Haziran 2012, 10:32:32 »



TOPRAK RANTI

Bu kısımda toprak rantı ve toprakla ilgili di­ğer problemleri ele alacağız.

Rantın Yapısı: Ekonomik manada rant, bir toprak parçasının sağladığı hasıladan, o topra­ğı işlemek için yapılan masraflar düşüldükten sonra kalan miktardır. Çeşitli üretim faktörle­rinin hakları yerine getirildikten sonra geriye kalana ekonomk rant adı verilir. Diğer bir ifa­deyle, toprağı işleme maliyetinin üzerindeki fazlalıktır. Bazı iktisatçılar ekonomik rantı, düşüldükten sonra kalan kısmı olarak tarif ederler. Rantın karakteristik Özelliği, herhangi bir emek ve çaba söz konusu olmadan topra­ğın sahip olduğu tabii ve tesadüfi şartların bir sonucu olarak meydana gelen bir artış, karşı­lıksız bir hasıla olmasıdır.

Fakat biz, rant terimini kiracı veya çiftçi tara­fından toprak sahibine ödenen ürün miktarını veya parayı ifade etmek için kullanmaktayız.

Kiranın Belirlenmesi: Kiranın anlamının açıklanmasından  sonra,  İslamî bir devlette toprağın kirasının belirlenmesi ile ilgili pren­sipleri ele alacağız. Bununla birlikte, adalet ve hayırseverlik gibi iki temel prensibin, toprak kirasının temel belirleyicileri olduğu belirtile­bilir. Adalet, çiftçi kiracıların memnun ve mutlu olabilmeleri için, kira onlardan Ödeme güçlerine göre tahsil edilsin ve sonunda top­raklarının verimliliğinin artması için çok ça­lışsınlar diye istenir.

Ve hayırseverlik kira ancak ihtiyaçlarının üzerinde ve ondan fazla ürün elde ettiklerinde toplansın ve ürün ihtiyaçlarından fazla değilse onlardan kira alınmasın diye istenir.

Kur'an-ı Kerim, şu ifadelerle hayatın her sa­hasında adalet ve hayırseverliği emretmekte­dir: "Muhakkak ki Allah adaleti, ihsanı ve ak­rabaya vermeyi emrediyor." (16: 90). Bu ayet iyiliğin farklı dereceleri ile etraflıca ilgilenmektedir. Kur'an-ı Kerim, her fertten toplu­mun diğer fertleri ile ilgili ferdi ilişkilerinde iyilik ve adalet beklemektedir. Bu yüzden, toprak kirası hususunda Kur'an-ı Kerim sade­ce adalet değil fakat hayırseverlik ve iyilik is­temektedir. Toprak sahibi çiftçiye elinden gel­diğince adalet ve iyilik yapmaya çalışırsa, çiftçi, her ikisinin menfaati için toprağın verimliliğini arttırmak üzere tabir olarak kuv­vet ve kabiliyetinin yettiği ölçüde çok çalışa­caktır. Topluma hizmet ruhu, Kur'an-ı Kerim'in öğretmesi ile müslümanlar arasında böylece aşılanır. Ki her fert herkesten daha fazla İyilik yaparak Allah'ın rızasını kazanma­ya çalışsın: "Müminler hayırlı işlerde birbirle­riyle yarışırlar". Herkese iyilik yapılması, Al­lah'ın rızasını kazanabilmesi içindir. Dolayı­sıyla, bir islam ekonomisinde toprak sahiple­rinin adil ve hayırsever, kiracıların çalışkan ve dürüst olmaları şaşırtıcı değildir.

Kiranın belirlenmesini gösteren üçüncü pren­sibe Kur'an-ı Kerim'in şu ayetinde işaret edil­mektedir: "... Böylece ne zalim olursunuz, ne de zulme uğramış bulunursunuz." (2: 279). Bu prensip, kiranın ne toprak sahibini ve ne de kiracıyı zarara uğratmayacak şekilde belir­lenmesini göstermektedir.

Kira, ne kiracıya ağır (sıkıntı verici) gelecek kadar yüksek ve ne de toprak sahibinin men­faatlerine zarar verecek kadar düşük olmalı­dır. Kira, sözleşmeyle ilgili taraflar en iyi şe­kilde korunabilsin diye her iki taraf için adalet ve iyilikle belirlenmelidir.

İslam devleti toprak sahibi ve kiracının men­faatlerini korumak için şu üç faktörü dikkate alır:

1- Toprağın verimliliği,

2- Çiftçi (toprağı iş­leyen) ve onun refahı,

3- Toprağın kirası be­lirlenmeden önce çiftçinin maliyeti.

Toprağın verimliliğinden dolayı verilen bedel, çiftçinin rahatlığı ve refahı ile toprağı işleme­de yaptığı masraflar içindir. Çiftçinin rahat­lığı, toprağının kirasının belirlenmesinde bi­rinci önceliği verir ve toprak sahibi hiçbir şart altında toprağın taşıyabileceğinden fazla ola­rak toprağın kirası belirlendiğinde memnun edilemez.

Peygamber Devri: Peygamber kiranın belirlenmesinde çiftçinin haklarına ve bunla­rın korunmasına büyük önem verdi. Hayber'in fethinden sonra Peygamber, ricaları üzeri­ne topraklarını Yahudilere bıraktı ve toprakla­rının ürününün paylaşılması için onlarla bir anlaşma yapmaya girişti. Peygamber yahudilere şu şekilde hitabeden Abdullah b. Reva-ha'yı gönderdi:

"Allah'ın Rasülü beni buraya mahsulü haksız­ca yiyip-bitirmek için göndermedi, fakat mah­sulü anlaşmaya göre sizin ve Allah'ın Rasulü arasında bölmek için gönderdi. Şimdi durum sîze bağlı: Eğer dilerseniz toplam mahsulü takdir ve tahmin etmeye çalışacağım ve onu iki eşit parçaya böleceğim. Ve ilk seçim hakki sizindir, dilerseniz siz toplam mahsulü takdir ve tahmin edin ve iki eşit; hisseye bölün. Ve ilk seçim hakkı benim olacak ve sizin dağıtı­mınıza itiraz etmeyeceğim. Bunu işiten yahudi çiftçiler şöyle dediler: "İşte gökleri ve yeri ayakta tutan bu eşitlik ve adalettir." (Kitabu'l-Harac, sh, 191-221). Rasulullah Hayber arazilerini Hayberlilere nısıf usulüyle ortağa verirdi. Onlar hurmalıkları imar eder, korur, sular ve mahsulü elde ederlerdi. Hurmaların toplanma zamanı gelince Allah'ın Rasulü, Ab­dullah b. Revaha'yı gönderirdi. O da ağaçlar­daki hurmayı tahmin ve takdir ederdi. Bunun üzerine yahudiler mahsulü toplarlar, yansını Rasulullah'a gelerek Abdullah b. Revaha'nın hurma'lnahsulünü tahmin ve takdirde kendile­rine haksızlık ettiğini, söylediler. Rasulullah; "Biz, Abdullah'ın tahmini ile size düşeni alalım, siz de bize düşeni alınız" dedi. Onlar, ellerimizle sayalım, dediler. Tekrar hurmalık­larla meşgul oldular ve Rasulullah'a nısıf his­seyi verdiler. (İmam Ebu Yusuf, Kitab'ul-Harac, Tere. Ali Özek, İst. 1973, sh. 152).

Halife Hz. Ömer Dönemi: Hz. Ömer, me­murlarının toprağın kirasının belirlenmesinde insaflı ve adaletli olmaları konusunda ısrar ederdi. O, vergi tahsildarları Huzeyfe b. Ye-mani ve Osman b. Huneyf i fethedilen Irak ve Suriye'ye toprağın kirasının belirlenmesi için gönderdiğinde şu şekilde hitab etti: "Kirayı belirlerken (veya toplarken) onun, toprağın taşıyabileceği (verebileceği)nden fazla olmama­sına dikkat edin." İmam Ebu Yusuf kiranın belirlenmesi ile ilgili prensipleri yorumlarken Hz. Ömer'in şu sözünü nakletmektedir: "Biz, toprak kirasını çiftçilerin ödeme güçlerinin üzerinde toplamayız ve onlara topraklarının taşıyabileceğinden fazla yük yüklemeyiz." Bir başka vesileyle İmam Ebu Yusuf, Hz. Ömer'in vergi memurlarına emirleri konusun­da şunları söylemektedir: "Çiftçilerden toprağın kirasını uygun, açık ve anlaşılabilir bir ödeme olarak (belirle ve) topla." (Kitabu'1-Ha-rac, sh. 303-349).

Halife Hz. Alî Dönemi: Kira belirlemesinin prensipleri Peygamber tarafından başlatıldı ve kendisini tam olarak izleyen haleflerinden ilk ikisince aynen uygulandı. Hz, Ali, bir de­fasında kiranın esasını açıklarken şöyle dedi: "Biz sadece kiralar toplandıktan sonra çiftçi­lerin ihtiyacından geri kalanı toplamakla em­redildik."

Halife Ömer b. Abdülaziz Dönemi: Ömer b. Abdülaziz bir defasında toprağın kirasının be­lirlenmesi ve toplanmasıyla ilgili olarak valisi Adiy b. Ertat'a şu şekilde bir mektup yazdı: "dikkatle dînle, önceki kiradan ne ödenmesi gerekli ise, İhtiyacından fazla ve onun üzerin-dekinden sadece onların ödeyebüdiğini al, bu­nun dışındakini bırak. Vallahi, bence onların Allah'a kendi suçlarıyla Allah'ın huzuru (mah-kemesi)na gelmeleri; benim, haraçlarını öde­meyen o kimselere azap ettikten sonra gel­memden çok daha iyidir." Bir başka olay üze­rine şöyle buyurdu: "Her yönetici idaresi al­tındakiler (tebaası) hakkında kıyamet günün­de sorguya çekilecektir. Bundan dolayı, onla­ra fayda verebilen herşeye dikkat etmeliyiz, idaresi altındakiler (tebaası) hakkında imti­han edilen herhangi bir kimse çok zor bir yar­gılama bulacaktır." (Kütabu'l-Harac, sh, 303-349).

Gazi Ebu Ya'la, bir İslam devletinde arazinin kira (vergi)sını belirleyen prensipleri şu ifade­lerde toplamaktadır: "Kirayı belirleyen bir otorite için üç hususu dikkate alması zorunlu­dur. Bu üç husus şunlardır: (i) Arazinin farkı, (ii) Mahsulün farkı ve (iü) Sulamadaki fark.

Kiranın tam olarak arazinin yapısı (özelliği)na göre -toprağın verimliliği, topraktan elde edi­len mahsûl ve mahsûlün sulanmasında kulla­nılan usûlün- belirlenmesi önemlidir.  (Ahkâmu's-Sultaniye).

Ömer b. Abdülaziz Küfe valisine kira ile ilgili olarak şu cevabı yazdı: "Bu hususta en iyi yol ve en güzel prensip adalet ve yardımseverlik­tir. Bundan dolayı, ıslah edilen arazi ile edil­meyen arazinin arasını ayırmalı ve asla ıslah edilmeyen araziyi ıslah edilen arazi olarak ka­bul etmemelisin. Ve ıslah edilen araziden kal­dırabileceği (vergiyi)nİ almalısın. Islah edil­meyen araziden belirlenen kira(vergİ)nın üs­tünde hiçbir şey almamalısın. Çiftçinin rahatı ve elverişli olması da hesaba katılmalıdır." (Kitabu'l-Emval, sh. 46)

Böylece, ilk halife döneminde toprağın ve çiftçinin yapısına, çiftçinin işçisine ve toprağı işleme maliyetine, toprağın kirasının belirlen­mesinden Önce; çiftçinin haklı hissesine el sü­rülmemesi, çiftçiye kapasitesinin üstünde yük yüklenmemesi ve adaletsizlik korkusu veya şiddet olmaması için; bakmak kesinlikle zo­runlu idî. Bu faktörler sebebiyle, ilk halifelik döneminde farklı ülkelerde farklı topraklardan farklı oranlarda kira alındı. Her yerde toprak düzenlemeleri dinin şartlarına ve icaplarına uygun olarak yapılmıştır. Ve toprağın kirası­nın belirlenmesinde, çiftçinin hayati olduğu kadar normal (olağın) İsteklerini karşılamak üzere fazlası bırakılarak ihtiyaç dikkate alın­mıştı. Halifenin daima niyeti kiranın, bir kim­senin son sınırına varacak kadar ağır olmama­sı, fakat kiranın hafifletilmesi (itidalli olması) ve kişinin felaketlerini ve tabii afetlerini tam karşılamak İçin çiftçiye yeteri kadar (mahsûl­den) bırakılması idi.

Bir islam devletinde...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Toprak Rantı
« Posted on: 29 Mart 2024, 14:38:30 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Toprak Rantı rüya tabiri,Toprak Rantı mekke canlı, Toprak Rantı kabe canlı yayın, Toprak Rantı Üç boyutlu kuran oku Toprak Rantı kuran ı kerim, Toprak Rantı peygamber kıssaları,Toprak Rantı ilitam ders soruları, Toprak Rantıönlisans arapça,
Logged
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes