İslam Hukukunun Temel İlkeleri

İSLAM HUKUKU'NUN TEMEL İLKELERİ

Giriş

Yalnızca davaları adalet ve tarafsızlıkla karara bağlamakla kalmaması; beraberinde can, mal, nesil ve akıl emniyeti ile fertlerin kişisel, sosyal, yurttaşlık, hukukî ve din* haklarının korunması gibi bütün insanlara şâmil tarafsız, âdil ve insan aktivitesinin her yönünü kapsayıcı kanunlar ortaya koyması sebebiyle Hz. Muhammed'ın bütün zamanların en büyük kanun koyucusu olduğu söylenir. Sâri' (kanun koyucu) olarak yaptıkları, gelecek nesiller için O'nun büyüklüğü ve tarafsızlığının ebedî delillerini teşkil eder. O'nun ortaya koyduğu hukuk sisteminin en Önemli ve en göze çarpan yönü bütün hükümlerin kaynağının Allahu Teala olmasıdır. Allah hem aşikârı hem de gizliyi bilicidir, insanlar için neyin iyi, neyin kötü olduğunu hakkıyla bilir; bu yüzden de bütün insanlara şâmil tarafsız kanunlar yapmak için en iyi konumdadır. Aynı sebeple islam hukukunun ilk temel ilkesi Allah'ın hakimiyeti ve Allah'ın ahkâmının üstünlüğüdür. (Ebu'l A'la Mevdudi; The Islamic Law and Constitution).

1- Anayasa

İslâm hukukunun temeli Allah'ın asıl hükümran olması, güç ve otoritenin O'nda bulunması ve insanın yeryüzünde O'nun temsilcisi veya vekili olarak hareket etmesidir. Melik olan Allah'ın yeryüzündeki halifeleri sıfatıyla yönetim gücü bir bütün olarak mümin topluluğa verilmiştir. Aralarından özel bir ferde, zümreye yahut kavme değil. Böylece bütün inananlar gerek fert fert, gerekse müşterek olarak hilafette pay sahibidirler ve bu paylarından* Allah'a karşı hesap vereceklerdir. Abdullah b. Ömer, Rasulullah'ın şöyle buyurduğunu rivayet eder; "Her biriniz çobansınız ve her biriniz güttüğünüzden mesulsünüz." (Buhari ve Müslim).

Bu yönüyle İslam'da halk yönetiminin hakiki kaynağı, her iştirakçinin vekillikte (hilafette) eşit olmasıdır: "Ey insanlar, gerçekten biz sizi bir erkek ve bir dişiden yarattık ve birbirînizle tanışasmız diye sizi halklara ve kabilelere ayırdık. Hiç şüphesiz, Allah katında sizin en üstün olanınız, takvaca en ileri olanınızdır." (49: 13). İslam'ın bu prensibini Rasulullah da açıklamıştır. Mümin fert diğer müminlerle kardeştir ve müslümanlar tek bir bütün oluştururlar. Hiçbiri imanı ve takvası haricinde bir diğerinden üstün değildir. Bütün insanlar Adem'in soyundandır ve O da balçıktan yaratılmıştır. Ne Arap olanın Arap olmayana, ne de Arap olmayanın Arab'a; ne beyaz insanın siyah insana, ne de siyah insanın beyaz insana üstünlüğü vardır; üstünlük ancak takva iledir.

İslam Anayasa Hukuku'nun evrensel ve bütünüyle kuşatıcı olup herhangi özel bir topluluk, bölge veya zamanla smırlandırılmadığım hemen burada belirtelim. Uygulanma sahası, zaman ve mekân gibi insana özgü engellerin Ötesine uzanır ve bir bütün olarak insan hayatının her yönünü kapsar. Mahallî, dil ve renk sınırlarını aşarak şümullü hidayet manzumesi ile insanlığı bütünüyle bağrına basar.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın