๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Siret Ansiklopedisi => Konuyu başlatan: Vatan Var Olsun ! üzerinde 24 Temmuz 2012, 13:31:16



Konu Başlığı: İfade Hürriyeti
Gönderen: Vatan Var Olsun ! üzerinde 24 Temmuz 2012, 13:31:16
İfade Hürriyeti

Hz. Muhammed'in insanlığa kazandırdığı bir değer de hertürlü kısıtlamadan uzak fikir ve ifade hürriyeti hakkıdır. Gerçekte fikir hürriyeti İslâm nazarında çok önemli olan adalet prensibine bağlı kalabilmek için bir esas ve vazgeçilmez bir haktır. Kadın-erkek her Müslümanın vazifesi yapabildikleri kadar marufu emir ve münkerden nehiydir. Eğer bir toplumda ifade hürriyeti yoksa bu hak vatan­daşlar tarafından tamamıyla uygulanamaz. İn­sanlar ne iyiyi emredebilir, ne de kötülükten nehyedebilir. Bu veçhile ifade hürriyeti İslam esas ve uygulamalarının tabiî sonucu ve her vatandaşın mutlak ve ihlal edilemez hakkıdır.

Kur'ân'da bu özellikten mü'minlerin bir vasfı olarak bahsedilmektedir: "Mü'min erkekler ve mü'min kadınlar birbirlerinin velîsidirler. İyiliği emrederler, kötülükten menederler..." (9: 71).

Bunlar mü'minlerin hakiki nitelikleridir. İyiyi ve fazileti insanlar arasında serbestçe anlatır­lar ve diğerlerini kendilerini yanlış, kötü ve fuhşiyata ait şeylerden uzaklaştırmaya davet ederler. Yine Kur'ân'da Hac sûresinde şu mealde bir âyetin yer alması dikkat çekicidir: "Onlar (o kimselerdir) ki kendilerine yeryü­zünde iktidar verdiğimiz takdirde (zorbaların yoluna sapmazlar, bilakis) namazı kılarlar, zekatı verirler, iyiliği emrederler, kötülükten vazgeçirmeğe çalışırlar. Bütün işlerin sonu Allah'a aittir (her şey sonunda O'na varacak­tır)." (22: 41). Kur'ân'daki bu âyetler hakiki mü'minlerin bütün güç kaynaklarını daima toplumdan kötülüğü kaldırmak ve iyiliği yay­mak yolunda kullandıklarını açıkça göster­mektedir.

İfade hürriyeti şûra müessesesinin tesisi ile daha da teşvik edilmiştir. Bu müessesenin aslî gayesi, insanları her meseleye en iyi çözümü bulmak için değişik konularda görüşlerini ifa­deye davettir. Hz. Peygamber'den bile önemli meselelerde ashabına danışması istenmistir (3: 159). Müslümanlar olaylar hakkın­da birbirlerine danışarak karar veren bir üm­mettir (42: 38).

İfade hürriyetine Kur'ân'ın bir başka âyetinde de değinilmektedir: "Eğer mü'minlerden iki grup vuruşurlarsa onların arasım düzeltin..." (49: 9). Bu âyet, idaredekilerden farklı olsa bile her şahsın kendi görüşünü sürdürmeye hakkı olduğunu açıkça göstermiştir.

Hz. Peygamber sadece bu hürriyeti tanı­makla kalmamış, onu teşvik de etmiştir. Pek çok defa, askerî meselelerde ve ziraatle ilgili konularda daha iyi bilenlerin görüşlerini ka­bul etmiştir. Hudeybiye Antlaşmasının aktini müteakip hoşnutsuz olan sahabenin verilen emirlere isteksiz davranması Ümmü Seleme validemizin Peygamber'e verdiği fikirle gi­derilmişti. Bu anlaşma tarihde iz bırakmış ve meseleleri yumuşaklıkla halletmeye izin ver­miştir.