İnsanın diğer hareket alanlarında olduğu gi­bi, İslâm bu sahada da insanlık için eşsiz ör­nekler ortaya koymuştur. Savaş esirlerini öl­dürmek yahut herhangi bir tarzda kötü mu­amelede bulunmak kesinlikle yasaklanmış­tır. Merhamet ve şefkat yapılacak muame­lenin esaslarını oluşturur. Rasul, "Hakîr düşen topluluğun, saygınlığına hürmet gös­terin." buyurmuştur. Savaş esirleri hiçbir za­man rnüslümanlar için çalıştırılmamışlardır. (Dr. Muhammed Hamidullah, ' 'Müslim Conduct of State, s. 215-221). Rasul as­habına öğütlemiştir ki: "Tutsaklar içinde ço­cuklu bir kadın varsa çocuğundan ayırılma-malıdir, ne de yakın akrabalar birbirinden." Esirlere toplumdaki statülerine uygun şekil­de davranılmalıdır. Kur'an-ı kerim bir (iyi­lik ve takva) niteliklerinden birini şu ifade­lerle zikreder: "Yoksula, yetime ve esire O-nun sevgisi için yemek yedirirler. 'Biz size, ancak Allah'ın rızası için yedirmekteyiz; siz­den ne bir karşılık bekliyoruz, ne de bir te­şekkür. Çünkü biz asık suratlı, çok zorlu bir gün(ün azabın)dan ötürü Rabbimizden kor­karız.' derler." (76: 840). '

Rasulullah daima ashabına tutsaklara merhamet ve cömertlikle davranmalarını öğütlerdi. Müslümanlara Mekke'de on üç yıl boyunca baskı ve zulüm uygulayan, onları yurtlarından ayrılmaya zorlayan Mekkeliler, Bedir savaşı sonrası esir olarak Medine'ye ge­tirildiğinde, Rasul ashabına onlara karşı müşfik olmalarını ve cömert davranmaları­nı emretti. Ashabı da onun sözlerine hem lâ­fız, hem de mânaca itaat etti. Medine'de ha­pishane yoktu, tutsaklar salınana kadar mü­minler arasında dağıtıldı. Müminler tutsak­lara son derece merhametli ve muhabbetli davrandılar. Onlara kendilerininkinden da­ha iyi yiyecekler verdiler; kendilerine ve ai­lelerine sağladıklarından daha fazla rahat­lık sağladılar. Kendileri hurma yerken, on­ları münasip yemeklerle beslediler. Tutsak­ların elbiseleri eskidiğinde Rasulullah onlara yenilerini verdi. Tutsaklardan biri daha sonra şunları söyleyecekti: "Allah, Medine halkını mübarek kılsın, kendileri hurmayla idare ederken bizlere zaten az olan buğday ekmeği verdiler."