Rüku Ve Secde Sırasında Okunacak Dualar

42- Rüku Ve Secde Sırasında Okunacak Dualar

379- Ebu Hureyre (r.a)'tan rivayet edildiğine göre, Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurmaktadır:

“Kulun Rabbine en yakın olduğu an, secdede bulunduğu haldir. Dolayısıyla (secde halindeyken) duayı çok yapın!” [592]

Açıklama:

Kulun Allah Teâlâ'ya yakın olmasından murad O'nun rahmetine ve affına yakın olması demektir. Çünkü tevâzuun en son haddi secde halinde gerçekleşmektedir. Secdede aynı zamanda kibrin ortadan kalkışı, nefsâniyetin kırılıp yok oluşu vardır. Çünkü nefis, sahibine hiçbir zaman böylesine bir tevâzuyu emretmediği gibi sahibinin bu şekilde tevazu ve mezellet göstermesine de tahammül edemez. Bu bakımdan kul secdeye varınca nefsine karşı koymuş ve ondan uzaklaşmış olur. Bilindiği gibi kul nefsinden uzaklaşınca Allah'a yaklaşır. İşte bunun içindir ki, Resulullah (s.a.v.), secdede iken duanın çokça yapılmasını tavsiye etmiştir.

380- Ebu Hureyre (r.a)'tan rivayet edilmiştir:

“Resulullah (s.a.v.) secde halindeyken: “Allahümme'ğfirlî zenbî kullehu dikkehu ve cillehu ve evvelehu ve âhirahu ve alaniyetuhu ve sirrehu (=Allahım! Günahımın hepsini; küçüğünü büyüğünü, önünü-sonunu, açık olanını gizli olanını bana bağışla!” derdi. [593] . .

Açıklama:

Resulullah (s.a.v.)'in hiçbir günahı olmadığı halde bütün günahlarının azını çoğunu, önünü sonunu, açığın gizlisini dile getirmek suretiyle bütün bunlann bağışlanmasını dilemesi; onun kulluğundaki samimiyeti, yüce Allah'a muhtaç olduğunu itiraf ve ümmetine bu duayı öğretmek istemesiyle açıklanabilir.

381- Hz. Âişe (r.anhâ)'dan rivayet edilmiştir:

“Resulullah (s.a.v.) rüku ve secde halindeyken:

“Subhâneke Allahümme Rabbena ve bihamdike Allahümme'ğfirlî Allahım! Sen yücesin! Rabbimiz! Seni hamdinle teşbih ederim. Allahım! Beni bağışla” derdi. Kur'an'a sarılıp onunla amel ederdi. [594]

Açıklama:

Peygamber (s.a.v.)'in mağfiret dilemesine gelince, bu dilek, tevazünün en mükemmel ifadesidir. Yüce Allah'ın emrine uymanın büyük bilincine varmak ve ümmeti için rehberlik nişanesidir.

382- Hz. Âişe (r.anhâ)'dan rivayet edilmiştir: “Resulullah (s.a.v.) vefatından önce:

“Subhânellâhi ve bihamdihi estağfirullâhe ve etûbu ileyh” Allah'ı hamdine bürünerek teşbih ederim, Allah'tan bağışlanma dilerim, O'na tevbe ede rim! sözlerini çok söylüyordu”. Ben:

“Ey Allah'ın resulü! Görüyorum ki: “Subhânellâhİ ve bi-hamdihi estağfirullâhe ve etûbu ileyh” Allah'ı, hamdine bürünerek teşbih ederim, Allah'ta bağışlanma dilerim, O'na tevbe ederim! sözlerini çok söylüyorsun” dedim. Reslullah (s.a.v.):

“Rabbim bana ümmetim hakkında bir alâmet göreceğimi haber verdi. B alameti gördüğüm de: “Subhânellâhİ ve bîhamdihi estağfirullâhe ve etûb ileyh” Allah'ı, hamdine bürünerek teşbih ederim, Allah'tan bağışlanma dilerin O'na tevbe ederim! sözlerini çok söyleyeceğim. İşte o alâmeti gördüm: Âlâm şudur: “İzâ câe nasrultâhi ve'1-fethu -bu fetih, Mekke'nin fethidir ve reyte'n-nâse yedhulûne fî dînillâhi efvâcen. Fe sebbih bi-hamdi rabbike ve' teğfirhu, innehu kâne tevvâben” Allah'ın yardımıyla fetih yâni Mekke'nin fet geldiğinde, sende insanların takım takım Allah'ın dinine girdiklerini gördüğüne hemen Rabbinin hamdine bürünerek teşbih et ve ondan mağfiret dile! Çünkü tevbeleri çok kabul edicidir” [595] buyurdu..

383- Hz. Âişe (r.anhâ)'dan rivayet edilmiştir:

“Peygamber (s.a.v.)'i bir gece kaybettim. Kadınlarından birinin yanma gittiğini zannederek onu araştırdım, sonra döndüm. Bir de baktım ki, o rükûya yada secdeye varmış:

“Subhâneke ve bi-hamdike lâ ilahe illâ ente” “Seni hamdine bürünerek teşbih ederim, Senden başka hiç bir ilâh yoktur” diyor. Bunun üzerine ona:

“Annem-babam sana feda olsun! Ben ne hâl peşindeyim, sen ne hâldesin!” dedim. [596]

Açıklama:

“Seni hamdine bürünerek teşbih ederim” cümlesinin anlamı; “Rabbim! Seni kendi gücüm ve kudretimle değil, ancak bana verdiğin hidayet ve ihsanınla enzih ederim” demektir.

384- Hz. Âişe (r.anhâ)'dan rivayet edilmiştir:

“Resulullah (s.a.v.)'i bir gece yataktan kaybettim. Bunun üzerine onun nereye gittiğini araştırdım. Derken elim, secdegâhmda iken onun ayaklarının altına dokunuverdi. Ayakları dikilmiş vaziyette:

“Allahümme eûzu bi-ridâke min sehatike ve bi-muâfâtike min ukûbetike ve eûzu bi-ke minke lâ uhsî senâen aleyke ente kemâ esneyte alâ nefsike”

“Allah'ım senin gadabmdan senin rızana; Azâbındanda affına sığınırım! Hem senden sana sığınırım! Sana karşı övgüyü bitiremem! Sen kendini övdüğün gibisin!” diyordu.” [597]

Açıklama:

“Senden sana sığınırım” cümlesinin anlamı hususunda Hattâbî şöyle der:

“Bu sözde ince bir mana vardır. Şöyle ki: Resulullah (s.a.v.), yüce Allah'ln gazabından yine O'nun rızasına, azabından affına sığınmıştır. Rıza ile gazab ve azab ile af, birbirine tekabül zıt kelimelerdir. Konu, zıddı olmayan Allah'a varınca aynı karşılığı şeklen devam ettirerek Allah'tan yine Allah'a sığınmışır. Bunun manası; O'na karşı yaptığı İbade ve övgülerde meydana gelen kusurlarından dolayı Af dilemekir.” [598]

Resulullah (s.a.v.)'in “Sana karşı övgüyü bitiremem! Sen kendini övdüğün gibisin” buyurması, acizliğini itiraf içindir. Yani Rabbim! Ben, Sana ne kadar övgüde bulunsam layık olduğun övgüyü Sana yapmaya gücüm yetmez” demektir.

Açıklama:

Bu hadis; kadının, evlenmesi haram olmayan erkeğin vücuduna değdiği zaman erkeğin abdestinin bozulmayacağına delil olarak getirilmiştir.

385- Hz. Âişe (r.anhâ)'dan rivayet edilmiştir:

“Resulullah (s.a.v.) rüku ve secde sırasında: “Subbûh Kuddûs Rabbu'l-melâiketî ve'r-Rûhi (=Münezzehsin! Mukaddessin! Melekler ile rûhun Cebrail'in Rabbisin!” derdi. [599]

Açıklama:

“Subbûh” kelimesinin anlamı; yüce Allah'ln kendisine layık olmayan şeylerle, ortaktan ve benzerden münezzeh olmasıdır

“Kuddûs” kelimesinin anlamı ise yüce Allah'ı kendisine layık olmayan her şeyden temizlenmim olmasıdır. Bazılarına göre “Kuddûs”ün anlamı, mübarektir.

“Rûh”tan maksat ise bazılanna göre büyük melektir. Bazılanna göre Cebraildir. Bazılarına göre ise meleklerin de göremedikleri bir takım mahluklardır.

[592] Ebu Dâvud, Salat 147-148, 875; Ncsâî, İftitah 168; Ahmed b. Hanbel, Müsned, 2/421; Ebu Avâne, Müsned, 2/180.

[593] Ebu Dâvud, Salat 147-148, 878; İbn Hibbân, Sahih, 1931.

[594] Buhârî, Ezan 123; Ebu Dâvud, Salat 147-148, 877; Nesâî, İftitah 100, 154, 155; İbn Mâce, İkametu's-Salat 20, 889.

[595] Nasr: 110/1, 3.

[596] Nesâî, İftitah 162.

[597] Ebu Dâvud, Salat 147-148, 879; Nesaî, İftitah 16l.

[598] Nevevî, Müslim Şerhi, 4/203.

[599] Ebu Dâvtıd, Salat 146-147, 872; Nesâî, İftitah 165.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın