Kıraati Dinleme

32- Kıraati Dinleme

346- Abdullah İbn Abbâs (r.a)’nın, yüce Allah’ın

“Onu acele kavrayıp ezber etmen için dilini onunla Cebran’le hareket ettirme” [543] ayeti hakkında şöyle dediği rivayet edilmiştir:

“Cebrail, Peygamber (s.a.v.)'e vahiy indirdiği zaman Peygamber (s.a.v.) çok defa dilini ve dudakların! hareket ettiriyordu. Çünkü (inen vahiy) ona ağır geliyordu. Vahyin gelişi onun bu halinden biliniyordu. Bunun üzerine yüce Allah,

“Onu acele (kavrayıp ezber) etmen için dilini onunla Cebrail'le hareket ettirme” [544] ayetini indirdi. Çünkü Kur'an'ı almak,

“Onu toplayıp bir araya getirmek ve onun okunmasını sağlamak Bize aittir.” [545] Zira onu kalbinde toplamak ve onun okunmasını sağlamak Bize aittir. Sen onu okuyacaksın.

“Biz onu okuduğumuzda onun okunmasına uy!” [546]

“Onu, Biz indirdik. Öyleyse onu (susup) dinle. “Çünkü onun açıklanması Bize aittir!.” [547]Yani onu senin dilinden açıklamak Bize aittir. Artık Cebrail Peygamber (s.a.v.)'e geldiği zaman susar. Cebrail gittiğinde ise Allah'ın vaat ettiği üzere o inen vahyi okurdu. [548]

Açıklama:

Cebrail vahiy getirdiği zaman Peygamber (s.a.v.) onun okuduklarını hemen bellemek ve inen ayetlerden bir şey kaçırmamak için acele eder. Okunan vahiy bitinceye kadar sabretmeden Cebrail'in okuduklarını ağzından almaya çalışırdı. Bunun üzerine Yüce Allah inen vahyi dinlemesini, vahyin okunması bittikten sonra kendisinin de okumasını emretmiştir.

Bu ayetlerin manası şu şekildedir:

“Cebrail sana getirdiği vahyi okurken onu acele kavramak ve bîr şey kaçırmamak endişesiyle hemen Cebrail'in ağzından alma! Gelen vahyin okunması bitinceye kadar sabret, güzelce dinle!. Belleyemem diye korkma! Cebrail okumasını bitirdikten sonra sen de oku! Çünkü gelen vahyi sana belletmeyi Ben üstleniyorum. Sonra inen ayetlerin manalarında sıkıntıya uğrarsan onlan açıklamak d Bana aittir.”

Bu ayetler Mekke'de nazil olmuştu. Abdullah İbn Abbâs ise bu sırada henüz daha doğmamıştı. Dolayısıyla bu hadisi, ona ya Resulullah (s.a.v.) sonradan nakletmiş ya da Abdullah İbn Abbâs bu hadisi bazı sahabilerden İşitip kendisi işitmiş gibi rivayet etmiştir. Böyle hadislere ise “Mürsel Hadis” denmektedir. Sahabenin bu şekilde rivayet ettikleri hadislere ise “Sahabe Mürseli” diye adlandırılmaktadır. Bu konuda daha geniş bilgi için Diyanet Vakfi Yayınları içerisinde çıkan Prof. Dr. Selahattin Polat'ın, “Mürsel Hadisler ve Delil Olma Yönünden Değeri” adlı eserine bakabilirsiniz.

[543] Kıyâme: 75/16.

[544] Kıyâme: 75/16.

[545] Kıyâme: 75/17.

[546] Kıyâme: 75/18.

[547] Kıyâme: 75/19.

[548] Buharı, Bed'u'I-Vahy 4, Tefsiru Sure-i Kıyâme 1, 2, Fezailu'l-Kur'an 28, Tevhid 43; Tirmizî, Tefsiru'1-Kur'an 72, 3329.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın