Eylül 2011 72.SAYI

Vücudumuzun tamamını kaplayan derimiz, bedenimizi enfeksiyon oluşturabilecek mikroorganizmalardan, kanser yapabilen binlerce kimyasal maddeden, toksinlerden, mor ötesi ışınlardan, sıcak ve soğuktan koruyabilen müthiş bir organdır. Derimizin bunca yaşamsal işlevi yerine getirebilmesi için yapısal ve fonksiyonel anlamda sağlıklı olması gerekir.

CİLT KURULUĞU NEDİR? BEDENİMİZE ZARARI VAR MIDIR?

Oldukça sık görülen, basit bir kozmetik sorun olmanın ötesinde deri sağlığını bozan bir durumdur cilt kuruluğu. Sık rastlanan cilt kurulukları derinin asıl görevini yapmasını engeller. Bu nedenle konuyla ilgili olarak uzman bir doktorun tavsiyelerine ihtiyacınız olabilir. Cilt kuruluğu tedavi edilmesi gerekli olan bir sorundur.

DERİNİN DOĞAL NEMİ NASIL OLUŞUR?

Derinin, dokunduğumuzda hissettiğimiz yumuşak, pürüzsüz ve ipeksi yapısının temel yapıtaşları; ölü hücrelerin atılımının düzenli olarak gerçekleşmesi ve yeterli nem yağının alınması ile birlikte kendiliğinden oluşur.

Üst deri katmanı kendini sürekli yenileyen bir dokudur. Yenilenme tabandaki kök hücrelerin kontrollü biçimde gereksinimine göre çoğalmasıyla başlar. Yeni oluşan hücreler ise yaklaşık 3 haftalık bir süreçte yapısal olarak farklılaşır ve olgunlaşır. Derinin bariyerini oluşturan bu katmanda 3 hafta kalan hücreler birbirinden ayrılıp atılırlar.

Bu atılım sırasında ölü hücreler ayrılarak tek tek döküldüklerinden gözle görülür bir soyulma gerçekleşmez. Ancak yaşlanma gibi hücrelerin atılımının yavaşladığı durumlarda ya da güneş yanıklarında olduğu gibi deri hasarlanıp atılım hızlandığında cilt sert ve pürüzlü bir görünüm alabilir.

Doğal nem faktörü, hücrelerin içinde bulunduğu üretim ihtiyacına göre değişen bir faktördür.  Kuru iklim ve kış ayları gibi ortam nemi azaldığında doğal nem faktörü üretimi artar. Bu artış günler içinde yavaşça kendini gösterir. Birçok kişinin kış aylarında ellerinde kuruma, kızarma ve çatlak oluşmasının nedenlerinden biri de doğal nemin yeteri kadar hızla artamamasıdır.

Derimizde bulunan yağ katmanı da cildimizin nemini sağlayan etkenlerden biridir. Çeşitli yağ asitleri, seramid ve kolesterolden oluşan bu yağ katmanı dengeli ve yeterli miktarda olduğu sürece çok iyi bir su tutucudur. Deri yüzeyini bir manto gibi kaplayarak nem kaybını engeller.

DERİMİZ NEDEN KURUR?

Deri kuruluğu çevresel ve kimyasal etkenlere, çeşitli deri hastalıklarına, yaşlanmaya, dahili hastalıklara ve ilaçlara bağlı olarak ortaya çıkabilir. Çevresel etkenler arasında kuru iklim, soğuk ve güneşe maruziyet yer alır. Kimyasal etkenlerin başında ise sabun, şampuan ve duş jelleri gibi kişisel bakım ürünleri yer alır. Bu ürünlerin ortak özellikleri cildin koruyucu yağ katmanını aşındıran, yağ çözücü etkileridir. Bunun dışında deterjanlar, temizlik ürünleri, alkol, aseton, klor gibi çok sayıda kimyasal madde güçlü ve yağ çözücü etkileriyle ve derinin pH’ını bozmaları sonucu kuruluğa neden olurlar. Çeşitli kozmetik temizleyiciler, soyucular, akne tedavisinde sürülerek kullanılan ilaçlar da kuruluk yapabilir.

Egzama başta olmak üzere çok sayıda cilt hastalıkları, çinko, temel yağ asitleri ve A vitamini gibi etmenlerin hem eksikliği hem de fazlalığı gibi beslenme bozuklukları da cilt kuruluğuna neden olabilir.

Yeterli sıvı alımı cilt kuruluğunu engelleyebilir. Ancak birçok birey bol su içmelerine karşın ciltlerinin kuruluğundan yakınır. Bunun nedeni suyu deride hapseden koruyucu yağ katmanının olmaması halinde suyun tutulamayıp, buharlaşarak kaybolmasıdır.

Deri kuruluğu tiroit bezinin yetersiz çalışması, sindirim sistemi bozukluklarına bağlı emilim bozuklukları, lenfoma ve bazı enfeksiyonların önemli teşhis koydurucu bulgusu sebebi ile olabilir. Güçlü idrar söktürücü ilaçlar, kolesterol düşürücü haplar, A vitamini türevleri ve kemoterapi ilaçları da deri kuruluğu yapan etkenler arasındadır.

KURULUĞUN YOL AÇABİLECEĞİ SORUNLAR NELERDİR?

Derinin kuruması sonucu oluşan çatlaklar, normalde deriden geçemeyecek kimyasal maddelerin ve alerjenlerin kolayca alt katmanlara geçebilmesine ve başta alerjik reaksiyonlar olmak üzere çeşitli hastalıkların oluşumuna yol açabilir. Bunun belirtileri sert ve kayganlığını yitirmiş kaba bir cilttir.

Cilt kuruluğu sık görülen bir kaşıntı nedenidir. Birçok sağlıklı bireyde kış aylarında bacaklarda oluşan kaşıntının ve yaşlılardaki vücut kaşıntılarını önde gelen nedeni cilt kuruluğudur.

CİLT KURULUĞU NASIL ÖNLENİR?

Sağlıklı beslenme, vitamin-minerallerin özellikle vücudun yapamadığı ve beslenmeyle alınması zorunlu temel yağ asitlerinin yeterli alımı cilt kuruluğunu önleyebilir. Banyo sırasında olabildiğince katkısı az, nemlendirici özelliği olan temizleyiciler kullanılmalı, uzun süre çok sıcak suyla yıkanılmamalıdır.

Deterjan gibi kimyasallarla temas sırasında eldiven kullanılmalıdır. Kış aylarında bulunulan ortamın havası nemlendirilmelidir. Kalorifer üzerine ıslak havlu koyarak ya da nem cihazlarıyla bu ortam sağlanabilir.

Özellikle yaşlılar, egzamalı hastalar, tiroit hastaları ve ev hanımları bu önlemlere daha çok dikkat etmelidir.

CİLT KURULUĞUNDA NEMLENDİRİCİ KULLANILMALI MI?

Derinin kaybolan nemini, aşınan yağ katmanını ve bariyer fonksiyonunu onaran nemlendiricilerin kullanılması faydalıdır. Nemlendiriciler iki önemli mekanizmayla çalışır. Bir kısım nemlendirici deri yüzeyinde bir katman oluşturur ve derinin doğal neminin buharlaşarak yitirilmesini engeller. Bu tür nemlendiriciler arasında vazelin, lanolin gibi yağlar bulunur. Oldukça etkin olmalarına karşı sürülmeleri zordur.

Diğer grup nemlendiriciler ise havadaki nemi ya da derinin alt katmanlarındaki nemi yüzeye çekerek derinin nemlenmesini sağlarlar. Bunlara örnek gliserin ve bitkisel yağlardır. Nemlendiricilerin düzenli kullanımı deriye yumuşak, düzgün yapı kazandırmakla kalmaz, derinin bariyer fonksiyonunu da onarır. Bu yüzden nemlendiriciler sadece cildin sağlıklı yapısının korunmasında değil; aynı zamanda birçok deri hastalığının tedavisinde de kullanılırlar.

Kuru cilt önemli hastalıkların habercisi olabileceği için nemlendiricilerle düzelmiyorsa mutlaka bir dermatoloji uzmanından nedenleri ve tedavisi konusunda görüş alınmalıdır.

HANGİ NEMLENDİRİCİYİ KULLANMALIYIM?

İdeal bir nemlendirici; etkinlik açısından güçlü, yan etkisiz, her cilt tipine uygun, kolay sürülen, etkisini uzun süre koruyan bir ürün olmalıdır. Piyasadaki birçok nemlendirici bu koşulları kısmen ya da büyük oranda yerine getirebilmektedir.

Hassas, alerjik ve aşırı yağlı cilt gibi sorunları olmayan sağlıklı bireyler, kolay sürüp beğendikleri bir nemlendiriciyi kullanabilirler. Ancak yukarıda belirtilen duyarlı cilt yapısına sahip bireylerin bir dermatoloji uzmanından yardım almalarında fayda vardır. Bu tür durumlar için geliştirilmiş parfüm ve koruyucu içermeyen özel dermokozmetik ürünler bulunmaktadır.

Cildin gereksinimleri, yaş, beslenme, hormonal durum, dahili hastalıklar ve ilaç kullanımları gibi farklı etkenlerle değişebilmektedir. Bu nedenle yüze sürülecek nemlendirici seçimi konusunda bir dermatoloji uzmanından yardım alınması uygundur.

Aysun ÖZPOLAT
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın

Esselamu aleyküm.Cildimizde çeşitli rahatsızlıklar ortaya çıkabilir.Kullanılan kimyasal krem veya koruyucu maskeler yada bakımsızlık bazen çeşitli hastalıkların yüze vurması yada güneşin etkisi olabilir.Eğer geçmeyecek durumda ve rahatsız edici olduğu halde doktora başvurmak gerekir....
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın