Baharla birlikte gelen hastalık

BAHARLA BİRLİKTE GELEN HASTALIK ALERJi

Mayıs 2011 68.SAYI

Alerji vücudun zararlı olmayan bazı maddelere karşı aşırı reaksiyon göstermesidir. Alerjinin asıl sebebi vücudumuzu hastalıklardan koruyan bağışıklık sistemimizdir. Bağışıklık sistemi vücudu zararlı organizmalara karşı korur.

Alerjik reaksiyonlar pek çok yolla, farklı bölgelerde, farklı şiddette ortaya çıkabilir. Bağışıklık sisteminin bir hafızası vardır. Bağışıklık sisteminin ürettiği antikorlar, karşılaştığı yabancı maddeye göre değişir. Alerjik bünyelerin zararlı olmayan maddelere gösterdiği bu tepkiyi bağışıklık sistemi hafızasında tutar. Ne zaman aynı maddeyle karşılaşırsa saldırıya geçer ve alerji ortaya çıkar.

Bir kişinin herhangi bir maddeye karşı duyarlılık geliştirmesi yani o maddeye alerjisi olması, vücudun bu maddeye özel antikorlar üretmesiyle oluşur.

ALERJEN NEDİR?

Alerjen, alerjik reaksiyona yol açan organizmalara verilen isimdir. Bu organizmalar vücuda solunum yoluyla girebileceği gibi, yiyecek içecek yoluyla ağızdan veya temas yoluyla da girebilirler. Alerjenin alerji geliştirmesi için mutlaka vücuda daha önceden girmiş ve bağışıklık sisteminin bu organizmalara karşı duyarlılık geliştirmiş olması gerekmektedir. En sık görülen alerjenler; maytlar, polenler ve küf mantarlarıdır.

MAYTLAR

Evdeki tozların içinde bulunan böceklerdir. Küçük örümcek benzeri canlılar olan maytlar, gözle görülemeyecek kadar küçüktürler. Ortalama boyları 0,3 milimetre uzunluğunda olan maytlar, ağırlıklı olarak insanların deri döküntüleri ile beslenirler. Bu sebeple bu derilerin en çok bulunduğu yer olan yatak, yorgan, yastık gibi yerlerde yaşamayı tercih ederler.

Maytların yol açtığı durumlarda astım ve rinit görülebilir. Sonbahar aylarında maytların ortaya çıkardığı alerji artar.

POLENLER

En sık görülen alerjenler arasında yer alır. Bitkilerin erkek tohumu olan polenler pek çok alerjik protein içerir. Küçük ve ince polenler rüzgar yoluyla dağılırlar. Daha küçük polenler ise böcekler aracılığıyla taşınır. Rüzgar yoluyla yayılan polenler daha alerjiktirler ve daha geniş bir alanı etkilerler.

Alerjiye yol açan başlıca bitkiler, çayır otları, ağaçlar ve yabani otlardır. Ağaçlar ocak ve mayıs arasında, çayır otları ise mayıs ve temmuz arası polen verirler. Alerji kendisini alerjik astım, rinit ve konjonktivit şeklinde gösterebilir.

KÜF MANTARLARI

Gözle görülemeyen sporlar üreten küf mantarları, bazı kişilerde alerjiye yol açarlar. Küflenme sonucu ortaya çıkan mantarların ürettiği sporlar, evde ve ev dışında bulunabilir. Havada ve çürüyen bitkiler üzerinde bulunabilen bu sporlar, evin güneş görmeyen bölgelerinde ve nemli bölgelerde de ortaya çıkabilir.

ALERJİK HASTALIKLAR NELERDİR?

Alerjik hastalıklar vücudun çok çeşitli bölgelerini etkileyebilir. “Alerjik rinit” yani halk arasındaki ismiyle “saman nezlesi” en sık görülen alerjik hastalıktır. Hapşırma, burun akıntısı, burunda kaşıntı ve tıkanıklık gibi belirtiler ortaya çıkar.

Alerjik konjonktivit ise “göz alerjisi” olarak bilinir. Gözlerde kaşıntı, kızarıklık ve sulanma gibi rahatsızlıklar ortaya çıkar.

Halk arasında “kurdeşen” adı verilen “ürtiker” ise deride ortaya çıkar. Deride kaşıntı, kabarık, kızarık lezyonlar biçiminde kendisini gösterir.

“Anafilaksi” de alerji türlerinden biridir. Bu hastalıkta iç sıkıntısı, el ayasında ve ayak tabanında kaşınma, yaygın kaşıntı, tansiyon düşüklüğü, şok, soluk borusunda şişme ve nefes darlığı gibi sorunlarla karşılaşılır.

TEDAVİSİ

Alerji tedavisinin en etkili yöntemi alerjenlerden yani alerjiye neden olan maddelerden temastan kaçınmaktır. Bunun sağlanamadığı durumlarda ise alerji sonucu ortaya çıkan semptomları ortadan kaldıran ilaçlara başvurulur. Bu ilaçlar antihistaminler, dekonjestanlar, burun spreyleri ve göz damlaları olarak sınıflandırılabilir.

Antihistaminler, vücudun alerjenlere karşı salgıladığı “histamin” isimli maddenin faaliyetini önleyerek alerjiyi tedavi eder. Tablet, krem veya sıvı şeklinde alınabilirler.

Dekonjestanlar ise genellikle saman nezlesinde veya toz ve evcil hayvanların yol açtığı alerjilerde ortaya çıkan burun tıkanıklığı semptomlarını dindirmek için kullanılır. Bunlar dışında burundaki şişme ve tahrişi azaltmak için kullanılabilecek olan burun spreyleri, gözdeki acı ve kaşıntıyı yatıştıran göz damlaları gibi piyasada bulunan pek çok alerji ilacı mevcuttur.

Alerji kendisini; alerjik astım, rinit ve konjonktivit şeklinde gösterebilir. Polen alerjisi olan kişiler sadece yılın belli dönemlerinde rahatsızlanırlar. Yılın geri kalan zamanlarında bütünüyle sağlıklıdırlar.

Bir çocuğun anne veya babasından birisi alerjikse, yüzde 30 oranında alerjik olma riski taşır. Hem anne hem de baba alerjik bir bünyeye sahipse, çocukta alerji gelişme riski yüzde 60 oranlarındadır.

Aysun ÖZPOLAT
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın