İki Arkadaş Fatih Yolunda

İki Arkadaş Fatih Yolunda

-Vapur yanaştı mı?

-Çoktan!

- Demek ki Köprü´deyiz...

-Aman, şu yolcular insin!..

- Fakat bilir misiniz,

Yadırgıyor, hani, insan o eski tekneleri!

" Yanaş" denildi mi, nazlım, gider gider de geri,

Gelince hışm ile bir tos vururdu Köprü?ye ki:

Zavallının deşilen kamı sağlam altı çeki

Odun yutar da biraz sancıdan bulurdu aman...

- Hekim getirmeye koşsan, hekim de yok o zaman!

-Pansumancı, bereket versin, usta , şeylerdi:

Elinde balta, gelir, üç keser, beş eklerdi...

"Dayan o yanki başından Ömer! Tutundu Memiş!"

Bakardınız ameliyyâta çarçabuk bitmiş!

Amasra sâhili çok eski bir müessesedir;

Uşakların topu cerrâh oluı:.. Hemen kestir!

Bugünden ormanı göster kılağlı baltasına:

Temizleyip çıkıversin, bırakmasın yarına!

- Biraz da dikmeyi öğrenseler...

- Adam sen de!

Düşündüğün şeye bak... Sen şu ilmi öğren de...

- O ilme hiç diyecek yok: Müfâdı kat´îdir!

Ulûm-i sâire sun´î, o, pek tabî´îdir.

- Ne var ki: Kalmadı tatbîk için müsâid yer!

- Neden?

- Neden mi, görürdün çıkıp gezeydin eğer.

Eteklerinde zığın saklı bildiğin orman,

Bugün barındıramaz hâle geldi bir tavşan!

O, sırtı hiç de güneş bilmeyen yeşil dağlar,

Yığın yığın kayalardır: Serâblar çağlar!

- Sabahleyin yine bir hayli nükte firlattın!

Hayâli bol bol akıttın, serâbı çağlattın!

- Hayır, hayâl ile yoktur benim alış verişim...

İnan ki: Her ne demişsem görüp de söylemişim.

Şudur cihanda benim en beğendiğim meslek:

Sözüm odun gibi olsun; hakikat olsun tek!

- Fenâ değil yolun amma epeyce sarp olacak!

"Odun " dedin de tuhaftır, ne geldi aklıma, bak:

Zavallı memleketin yoktu başka mahsûlü;

Odundu, nerde bulunsan, metâ-ı mebzûlü;

- Adam yetiştiremezmiş, demek ki, toprağımız!..

- Lâtîfe ber-taraf amma, adam değil yalınız,

Odun da isteriz artık yakında Avrupa´dan!

- Bizim filizleri göndermesin sakın o zaman!

- Ağırca davranıyorsun... Biraz çabuk yürüsek...

- Vakit kazanmak için isterim yavaş gitmek.

- O halde kuş gibi sekmek değil midir lâzım?

Ayıp değil ya, bu sözden ne çıktı, anlamadım.

- Bu i´tirâzı niçin salladın muhâkemesiz?

Vakit geçirmeyi bizler kazanma addederiz!

- Demek ki şimdi işin yok...

- Hayır birazdan var.

- Ne iştir, anlıyabilsek... Mühim midir o kadar?

- Gidip de öğleyi Fâtih´te kılmak istiyorum;

Gelir misin? Hadi!

-Artık üşenmeden ne zorum,

Sıcakta kan tere batmak? Namazsa maksad eğer:

Sağın solun dolu mescid, beğen beğen dalıver.

- Namaz değil yalınız maksadım... Bugün bir adam

Çıkıp da va´zedecek öğle üstü halka...

- Tamam!

Zamanıdır oturup, şimdi herze dinlemenin;

O yâve-gûlan hâlâ, adam, deyin beğenin!

Sarıklı milletidir milletin başında belâ...

- Fakat, umûmunu birden batırmak iş değil a!

Bilir misin ne dehâlar yetişti medreseden?

- Dehâ mı?At bakalım, hiç sıkılma, bol keseden!

- Sıkılmadan atayımmış... Kuzum, niçin atayım?

İnanmıyorsan eğer dur ki ben de anlatayım...

- Sayıp da nâfıle ma´lûm olan beş on ismi,

Yorulma: Onları ezberlemek de bir iş mi?

Fakat, şu va´z edecek herze-gû aceb kim ola?

Ne olsa hiç ya... Nihâyet, sarıklı bir molla!

- Seninle biz de, birâder, sabahleyin çattık!

İnâda karşı ne yapsın da susmasın mantık?

"Sarıklıdır" diye hiç görmeden, bilâ-insâf,

Kibâr-ı ümmeti haksız değil mi istihfâf?

Gelip de bir bulunaydın geçenki va´zında:

Kalırdı parmağın, Allah bilir ki, ağzında!

Ne var inâdına etsen de bir sefer galebe,

Benimle Fâtih´e gelsen...

- Al işte, geldim be!

- Hidâyet erdi mi? Hah Şöyle... Âferin su kuşu!

- Aman, şu düz yolu tutsak da tepmesek yokuşu...

- Uzak yakın deme artık; iniş, yokuş sorma!

Tıpış tıpış gidelim, haydi gir şu sağ koluma.

- Aman, şu ma´bed-i feyyâzın ihtişâmına bak:

Bakar bakar doyamam: Aşık olmuşum mutlak!

- Hakîkaten doyamaz dîdeler melâhatine...

Fakat yabancılar üşmüş civâr-ı ismetine!

Nedir harîmine yerleşmek isteyen şu salaş

Hüviyyetinde yığınlar ki hep birer kallâş!

- Evet, zemîni uzaktan görüp bayılmışlar;

Yavaş yavaş sokulup sonradan yayılmışlar!

- O halde şimdi ayılmak gerektir Evkâf´´a...

- Ayıldı farz edelim... Yığmadıkça bir tarafa,

Şu gördüğün kara taşlar kadar kesîf altın,

Nasıl temizliyebilsin, nasıl yıkıp çıksın?

- Hayır, kapatmalıdır "câmi´in!" deyip kemeri;

Birer birer yıkılır az zamanda kendileri.

- Nasıl kapatmalı?

- Gâyet kolay: "Şu meydanlık,

Ki yol geçen hanı olmuştu, avludur artık;

Bu avludan geçecekler namaz için geçecek. "

Deyip kapatmalı!

- Yâhu, akıllısın gerçek!

- Geçende yıkmaya kalkıştılardı mahfili ya!

- Demek ki zırdeli bunlar!

- Sorar mısın? Deli ya!

Delirmedikçe bir insan nasıl varır eli de,

Kıyar şu mahfile, yâhud şu muhteşem geçide?

"Bizim de var medeniyyetle âşinâlığımız...

Hem eskidir... " diyebilmek için dayandığımız,

Yegâne hüccet-i sengîni yırtacaklar da,

Sıkılmadan gezecekler "geniş"sokaklarda!

- "Sıkılmadan" diye bir nükte salladın... Lâkin,

Yerinde oldu...

- Değil, sende anlayış keskin!

- Ben anlamam ya, fakat pek değerli olsa gerek...

Hakîkaten şu geçit çok güzel midir?

Sahîfeler yazıyor, belki, fenn-i mi´mârî,

O, meyl-i nâz ile mahmûr dîdeler-vârî,

Biraz meyilli bakan, ma´berin güzelliğine...

- Kemer de öyle muvâfık mıdır aceb fenne?

- Ne söyledin?

- Şu atılmış verev kemer iyi mi?

- Fünûn-i hendesenin var ya bir de "tersîmî"

Denen usûlü... Onun mâhirâne tatbîki.

- Demek ki: Hayli mühimdir bunun da tedkîki.

- Senin gözün iyidir... Kaç muvakkitin sa´ati?

Düzelteyim şunu... Dur, dur... Kurulmamış zâti.

- Birinde onbuçuk olmuş, birinde üç...

- Ne güzel!

Zaman içinde zaman... Yoktu böyle şey evvel.

- Büyük kusûr idi lâkin...

- Hakîkat öyle idi:

Kamer hesâbı, güneş devri, sonra, mîlâdî,

Deyip de üç yılı ezber bilen zekî millet,

Durur mu hiç yalınız bir sa´atle? Durmaz evet!

- Nasıl şu banka güzel bir binâ mı?

- Pek o kadar

Fena değilse de, nisbetle, bir biçimli duvar

Mesâbesinde kalır câmi´in yanında...

Garib!

Benim gözümle bakarsan: Ne muhteşem! Ne mehîb!

- O başka... Sorsalar üslûb için "şudur" denemez.

Asâlet olmalı san´atta evvelâ... Bu: Melez!

Hayır, melez de değil... Belki birçok üslûbun

Halîta hâli ki, tahlîle kalkışılsa: Uzun!

Necîb eser arıyorsan: Sebîle bak işte...

Taşıp taşıp dökülürken o şi´r-i berceste,

Safâ?yı fıtratı şâhid ki: Tertemiz aslı;

Damarlarında yüzen kan da, can da Osmanlı!

Görüp bu cû,si,s-i san´atta rûh-i ecdâdı,

Biraz sıkılmalı şehrin sıkılmaz evlâdı!

- Sıkılmak, eski adamlarda nâdiren görülen

Bir ibtilâya denirmiş ki, şimdi geçti?

- Neden?

- Değişti hâlet-i rûhiyye, çünkü asra göre...

- Aman şu "hâlet rûhiyye" bir de "mefkûre"

Ayıp değil ya, gıcıklar benim sinirlerimi!

- Niçin sinirleniyorsun? Ta´assubun yeri mi?

Biraz değişmeli artık bu eski zihniyyet.

Lisâna hiç yenilik sokmayın!" demek: Cinnet.

- Hayır ta´assub eden yok... Şu var ki: İcâbı

Tahakkuk etmeli bir kerre; bir de, erbâbı

Eliyle olmalı matlûb olan teceddüdler...

Düşün ki böyle midir bizde?

- Şüphesiz.

- Ne gezer!

Delîli: Kendi sözündür...

- Kimin, benim mi?

- Ne söylemiştim? Unuttum...

- Canım şu "zihniyyet!"...

-Beğenmedin mi? Fransızca yok mu "mentalite"?

Onun mukâbili...

- Zaten budur ya dert işte!

Tasarrufâtını aynen alırsak İngilizin,

Fransızın, ne olur hâli, sonra, şîvemizin?

Lisânın olmalıdır bir vakâr-ı millîsi,

O olmadıkça müyesser değil teâlîsi.

- Biraz muhâfazakârânedir ya şimdi bu da...

- Evet, muhâfazakârım... Bilir misin, bu moda

Te´ammüm etmeye başlarsa...

-Başlasın! Ne Olur?

- İler, tutar yeri kalmaz, lisânımız bozulur.

Bugün ne maskara olmuşsa milletin kılığı;

Lisan da öyle olur!

- Anlamam inatçılığı...

- Bilir misin bu garîb ümmetin nedir hâli?

"Yehâfü"sıygasının çıngıraklı i´lâli!

- Nasıl, nasıl?

- Hele sabret: "Yehâfü aslından... "

Deyip de ezbere birçok ibâreler okutan

Hocam, hitâma yakın devresinde i´lâlin;

Meyân-ı kâfiye-dârında çifte `fi´l-hâl"in

Okur dururdu, bu bir an´aneydi besbelli:

"Kaçan ki sâ...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın