Mukabele

Mukabele

Mukabele ne demektir?
Mukabele: Mukabele karşılık verme, karşılıklı okuma anlamına gelir. Bir kimsenin Kur'an'ı ezberden veya kitaptan yüksek sesle okuması ve onu dinleyen topluluğun da sessizce Kur'an'dan takip etmesine "mukabele" denir.

Mukabele nasıl ortaya çıkmıştır?
Hz. Muhammed'e 610 yılında ilk vahyin gelişiyle başlayan Kur'an'ın indiriliş süreci, 632 yılına kadar, yaklaşık yirmi üç yıl devam etmiştir. Peygamberimizle Cebrail, her yıl ramazan ayında bir araya gelerek, o güne kadar indirilen Kur'an ayetlerini, karşılıklı olarak okurlardı. Önce Cebrail okur Peygamberimiz dilerdi. Daha sonra da Peygamberimiz okur, Cebrail dinlerdi. Bu durum Peygamberimizin vefat ettiği yıl 632 de iki kez tekrarlanmıştır. Böylece Kur'an ayetlerinin unutulmasına meydan verilmemiştir. Peygamberimizin bu davranışını kendilerine örnek alan Müslümanlar, bunu dini bir gelenek olarak günümüze kadar sürdürmüşlerdir. İşte Kur'an'ın bu şekilde karşılıklı olarak; birinin Kur'an'ı okuyup, diğerlerinin dinlemesine "mukabele" denir.

Hatim ne demektir?
Müslümanlar, ramazan ayında Kur'an okumaya her zamankinden daha çok özen gösterirler. Bunun için evlerde veya camilerde bir araya gelerek, her gün Kur'an'dan yirmi sayfa okurlar. Ramazan ayının sonuna gelindiğin de ise Kur'an'ı baştan sona bir kez okumuş olurlar. Buna "hatim" denir. Daha sonra hatim duası yapılır. Müslümanlar yüzyıllar boyu bu geleneği devam ettirmişlerdir.

Müslümanlar, ramazan ayında Kur'an okumaya her zamankinden daha çok özen gösterirler. Niçin?
Kutsal kitabımız olan Kur'an ramazan ayında indirilmeye başlanmıştır. Bu nedenle Müslümanlar Ramazan ayında Kur'an okumaya daha çok özen gösterirler.
Kur'an'ın okumak her Müslüman'ın dini bir görevidir.
Kur'anıkerim Allah tarafından Hz. Muhammed'e vahiy yolu ile bildirilmiş olan son ilahi kitaptır. Kaynağının ilahi olması nedeniyle kutsaldır ve tamamıyla Allah'ın sözlerinden ibarettir. Bu nedenle de İslam dininin temel kaynağıdır ve dini hayatımızla ilgili bilgileri ondan öğreniriz. Peygamberimiz Kur'an okumaya çok önem vermiş ve sözleriyle bunu teşvik etmiştir. "Sizin en hayırlınız Kur'an'ı okuyan ve okutandır."(Ebu Davud) Bunun için Kur'an okumak, her müminin dini görevidir. Kur'an okuyan Allah ile konuşmuş, dinleyen de Allah'ın sözünü işitmiş sayılır.

Kur'anıkerim'de insanın hem ahiret hayatına, hem de dünya hayatına ilişkin; yani insan-Allah, insanın-insanla, insanın-evrenle ve evren-Allah ilişkisi konularında bilgiler verir.
Kur'an'ın hedefi, insanları sadece bilgilendirmek değildir. Onun temel hedefi insanları bilgilendirirken, eğitmek, eğitirken düşündürmek ve insanın yaratılış amacını gerçekleştirmesine yardımcı olmaktır. Bunun için Kur'an, insanın aklına ve kalbine hitap eder, insanı iyiye, güzele yönlendirir, açıklar aydınlatır, öğüt verir, hatırlatır ve hayatı anlamlandırmamıza yardım eder. Kur'an'ın ilk ve son hedefi bir tek Allah'a inandırmak olduğu halde, onun ilk tavsiyesi "oku" olmuştur. İnsan okuyacak, öğrenecek, yetişecek ve kendisine yol gösterici, bir öğüt olan Kur'an'ı daha iyi anlayacaktır.

Kur'an, okumak insan ile Allah arasındaki iletişimi güçlendirir
Allah, bütün âlemlerin Rabb'idir. O terbiye eden, eğiten, koruyan, besleyip, büyüten, yarattığı her şeyin var olmasını, gelişmesini ve hayatta kalmasını sağlayan yegâne güçtür. Allah sevgisiyle yarattığı insanı yalnız ve yardımcısız bırakmaz. O, "Rab" sıfatının gereği olarak onu büyütüp yaşattığı gibi aynı zamanda eğitir. Bunun için kendi katından kitaplar göndermiştir.

Kur'an okuyan bir kimse okuduğu ayetlerin anlamlarını düşünerek anlamaya çalışır. Böylece Allah'ın öğütlerini öğrenir, davranışlarını ona göre ayarlar. Bu durum insanın iyi davranışlar geliştirmesini, bilinçli hareket etmesini sağlar. Onu düşünen, anlayan, anladıklarını yaşayan ve bunun için çaba gösteren bir birey haline getirir. Böylece Allah ile iletişimini güçlendirir.

Kur'an'ın hayatımızdaki önemi nedir?
Kur'an, hayatı anlamlandırmamıza yardım eder. O, Allah'ın insanların mutlu olması için gönderdiği bir reçete gibidir. Çünkü insanı Allah yaratmıştır. Bir şeyi en iyi onu yapan bileceğine göre; insanın özelliklerini, onun nasıl mutlu olacağını, onun için nelerin faydalı, nelerin zararlı olduğunu en iyi bilen Allah'tır. Bu nedenle Kur'anıkerim insan için vazgeçilmez bir ihtiyaçtır. Kur'anıkerim, insanlar için bir rahmet, bir öğüt ve uyarıcı olan, kendisine tabi olanları doğru yola götüren ilahi bir kitaptır. (Bakara suresi, 185) O, doğruyu yanlıştan ayıran aydınlatıcı bir nur ve insanlar için bir müjdedir. (Nisa suresi, 174, Neml suresi, 2) Kur'an sözlerin en üstünü ve en güzelidir. Onda insanları dünyada ve ahirette mutluluğa ulaştırmayı amaçlayan öğütler bulunur. Aklı, bilimi, evrensel ilke ve değerleri öne çıkaran; insanı erdemli, dürüst ve güvenilir olmaya yönelten evrensel ilkeler yer alır. Kısaca Kur'an'ın insanın hayatını anlamlandırabilmesi için önerisi şudur: Oku, düşün, anla ve yaşa. (Anlatım Osman Ay)
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın