|
Konu Başlığı: Mekke Ve Bekke İsimleri Ve Bunların Mânâları Gönderen: Sümeyye üzerinde 13 Ocak 2010, 18:52:25 Mekke Ve Bekke İsimleri Ve Bunların Mânâları: Kur´ân-ı kerimde Mekke´nin ismi, bir kerre Mekke, bir kerre de, Bekke olarak geçer: "Ve O, O Allâh´dır ki, onların (müşriklerin) ellerini, sizden, sizin ellerinizi de, on lardan, Mekke vadisinde çektirdi... "[311] ´ ´Şüphe yok ki, insanlar için, tesis edilmiş olan ilk Beyt, Bekke ´deki o çok müba rek ve âlemler için hidâyet olan (Beytydir.´[312] Mekke ve Bekke isimlerinin, İmlâ ve telaffuz farkına rağmen, aynı yere verilen isim olduğunu söyleyenler bulunduğu gibi; Mekke´nin, Harem sınırları ile birlikte tüm bölgeyi içine alan umûmî bir isim; Bekke´nin ise, sâdece Beytullâh´ın veya Mescid-i Haram´ın ismi olduğu görü şünde bulunanlar da, vardır. [313] Mekke´ye; günahları, eksilttiği veya giderdiği ve orada zulüm yapanları, helak ettiği [314] Zorbaların, zalimlerin boyunlarını kırdığı[315], kibir ve gururlarını yok ettiği[316]; İnsanlar, orada toplanıp biriktiği... için, Mekke ismi verilmiştir. [317] Kamus Mütercimi Âsim Efendi, Mekke maddesini şöyle tamamlar: "Müellifin Besâir´de beyanına göre: beş vecih dahi muhtemeldir: Evvelâ: Arz-ı merkumede, su, kalîl (pek az) olmağla, gûyâ ki, yerden suyu, ağız ları ile emüp istihraç iderler (çıkarırlar). Sâniyen:Emüp sormak mânâsından dır.gûyâ ki, beher sene nâsı, kendisüne doğru emüp cezb ider (çeker). Sâlisen: Mekk, tâir mânâsındandır. Gûyâ ki, isyanı, mekk ve def ider. Râbian: Mekkâke´den me´huzdür (alınmıştır) ki, azmda (kemiğin orta sında) lübb ve muhh(ilik) olacaktır, arz-ı merkume dahi, dünyanın vasatı ve hula-sasıdır. Hâmisen: usat´ın (âsilerin) zünûbunu (günahlarını), kemikten, iliği sorup çıka rır gibi istihraç ve izâle ider." [318] Yâkut´ulhamevî de, bu beş maddeyi çeşitli kaynaklardan alarak kitabına kaydeder. [319] Mekke´de, zâlimlerin ve zorbaların boyunları kırıldığı veya orada insanlar, faz la biriktikleri için, Bekke diye anılmıştır. [320] [311] Feth: 24. [312] Âl-i imran: 96. [313] Mâverdî-Ahkâmussultaniye s.157-158, nrûzabadî-Kamusulmuhîtc.3,s.330,Yâkut-Mûcemülbüldanc.1,s.475, c.5,s.181-182, Nevevî-Tehzibülesmâ vellugat c.1,s.39-40. [314] Rrûzabadî-Kamûsulmuhıt c.3,s.33O. [315] ibn.lshak, ibn.Hişam-Sîre c.1,s.119, Ezrakî-Ahbam Mekke c.1,s.89. [316] Yâkut-Mûcemülbüldan c.5,s.181. [317] ibn.lshak, İbn.Hişam-Sîre c.1,s.119, Yakut-Mûcemülbüldan c.5,s.181. [318] Mütercim Asîm Efendi-Kamus Tercemesi c.3,s.1122. [319] Yâkut-Mûcemülbüldan c.5,s.181-182. [320] Fîrûzabadî-Kamusulmuhît c.3,s.3O5, Yâkut-Mûcemülbüldan c.1,s.475. M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/181-182. |