Konu Başlığı: Mezarlığın Uyandırdığı Tepkilerle ilgili Bulgular Gönderen: Vatan Var Olsun ! üzerinde 20 Ocak 2012, 00:09:12 d- Ölmüş Birinin veya Mezarlığın Uyandırdığı Tepkilerle İlgili Bulgular Deneklere “Mezar ziyareti sizi nasıl etkiler?” şeklinde yönelttiğimiz ve birden çok seçenek işaretlemeleri konusunda serbest bıraktığımız soruya verilen cevaplara göre; mezar ziyareti en çok (%70.2) “orada yatanlardan ibret alma” şeklinde deneklerin hayatlarına yansımaktadır. Mezar ziyaretinin “ölen yakınlar ile olan eski hatıraların canlanmasına vesile olması” şeklindeki etkisi (%42.1) ise ikinci sırada yer almaktadır. Mezar ziyaretinden daha farklı şekilde etkilenenler, toplam popülasyonun %9.8'ini oluşturmaktadır. Deneklerin açık uçlu olarak verdikleri bilgilere göre yukarıda verilenlerin dışında mezar ziyaretinden etkilenmeleri şu şekildedir: Deneklerin takriben %4'ü (22 kişi) bu soruyla ilgili olarak: “Bir gün ben de öleceğimi ve benim de mezarıma gelineceğini düşünürüm” cevabını vermiştir. Buna göre açık uçlu değerlendirme yapanlara mezar ziyaretinin tesiri en yüksek oranda bu şekilde ortaya çıkmaktadır. Bu konuda 6 kişi “Hayatın ne kadar boş olduğunu düşünürüm, fâniliğim düşüncesi iyice pekişir” cevabını verirken, bunları “Ölümü düşünürüm” (4 kişi), “Duygulanırım, hüzünlenirim,” (3 kişi) “Huzur bulurum ve hayal kurarım” (3 kişi), “Orada yatanların ne durumda olduğunu düşünürüm” (2 kişi), “işlediğim günahlar aklıma gelir, kendimi tartarım” (2 kişi), “Allah'ın büyüklüğünü düşünürüm” (2 kişi) cevapları izlemektedir. Bu soruya verilen diğer bireysel cevaplardan bazıları şunlardır: “Ceddimi yâd ederim”, “Gafletten uyanmaya çalışırım”, “Hayattan iyice soğurum”, “Hiç olduğumu anlarım”, “Kaygılanırım”, “Maksadım sadece ziyaret”, “Onlarla olmak isterim”, “Orada yatanları göremediğime üzülürüm”, “Ölümün hak olduğunu anlarım”, “Ölümün korkunç bir gerçek olduğunu düşünürüm” , “Ölüme isyan ederim”, “Sonsuza yolculuk hissederim”. Burada şunu da ilave etmek gerekir ki, “Mezar ziyaretine gitmem” diyenlerin çoğunluğu, bu duruma neden olarak, genelde mezarlığın kendilerini ürkütmesini göstermişlerdir. Ayrıca mezar ziyaretinden hiç etkilenmediklerini belirtenlerin oranı ise, %7.3 ile küçük bir bölümü oluşturmaktadır. Mezar ziyaretinin deneklerin hayatına “orada yatanlardan ibret alma” şeklinde yansıması, demografik değişkenlerden yaş, medeni hal ve meslek değişkenlerine göre değişiklik arzetmektedir. Cinsiyet, eğitim düzeyi ve sosyo-ekonomik düzey değişkenleri ile mezar ziyaretinin deneklerin hayatına bu yönde yansıması arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Bu bağlamda yaşlara göre mezar ziyaretinden bu yönde en çok etkilenen 40-59 ve 23-39 yaş gruplarıdır (%78.8; %70.8). 16-22 ve 60+ yaş grupları hemen hemen aynı oranda (%60.3; %60.9) mezar ziyaretinden bu yönde etkilendiklerini ifade etmişlerdir [1107]. Medeni hale göre ise evliler (%74.0), mezar ziyaretinden bekarlara (%60.5) oranla daha çok ibret almaktadır [1108]. Meslek değişkenine göre ise öğretmen, öğretim elemanı ve polis memurları, birbirlerine yakın nispetlerde mezar ziyaretinden, bu yönde etkilenmektedirler (%76.9; %75.7; %72.0). Emekli öğretmenler, doktorlar ve öğrencilerin (%54.2; %58.8; %60.4) ise mezar ziyaretinden, diğer meslek gruplarına oranla daha az ibret aldıkları görülmektedir [1109]. Mezar ziyaretinin deneklerin hayatına “orada yatanlarla olan eski hatıraların canlanması” şeklinde yansıması, demografik değişkenlerden sadece cinsiyet ve meslek değişkenine göre farklılık arzetmektedir. Buna göre bayanlar (%50.3) mezar ziyaretinden bu yönde erkeklere (%38.7) nazaran daha çok etkilenmektedirler [1110]. Mesleklere göre ise doktorlar (%62), mezar ziyaretinden bu yönde en çok etkilenen gruptur. Diğer meslek grupları bu konuda birbirlerine yakındır [1111]. (Öğrenciler: %42.8; Öğretmenler: 40.7; Öğretim elemanları: 38.2; Polisler: 36.0; Emekli öğretmenler:45.8). [1112] [1107] {x =7.913, s.cU3, p<.05). [1108] (* =10.503, s.cUl,p< .001). [1109] (z =15329, s.d.=5, p<.01). [1110] (X =5.952, s.d=l,p< .05). [1111] (x «11.287, s.d.=5,p< .05). [1112] Yrd. Doç. Dr. Faruk Karaca, Ölüm Psikolojisi, Beyan Yayınları: 344-346. |