a- Uzakdoğu Dinlerine Göre Ölüm

Hayatın hastalık veya ızdıraplarla kuşatıldığını düşünen ve bu ızdıraplarm üstesinden, ancak onların egoya teslimiyetten kaynaklandığını anlamakla gelinebileceğini savunan [126] Bu­dizm'e göre ölüm, yeniden dünyaya gelişin başlangıcıdır. Böyle­ce canlıların ruhları sürekli olarak ölür ve yeniden dünyaya ge­lirler. Her dünyaya gelişte ruh, kimi kez hayvan, kimi kez de in­san bedeninde hayatını sürdürür. Sonunda gelişip olgunlaşarak nirvanaya, yani doğru, güzel, iyi ve eksiksiz duruma ulaşır. Böy­lece acı çekerek bedenden bedene geçen ruh göçü son bulur. Ruh aydınlanarak sonsuz mutluluğa erişir [127].

Budistlere göre insan nirvanaya ulaşınca, Buda haline ge­lir. Böylece önceki hayatlarının yüzlerce, binlercesini yaşar ve bu süreç içinde ruhsal olgunlaşma sürecini hatırlar. Budistlere göre bir kere yaşamak yeterli değildir, İnsanın yaşamış olduğu hayat­ların adeti, onun esas kişiliğinin temelini teşkil eder. Yani ez­cümle olarak onlara göre ruhî olgunluğa erişmek için bir hayal yeterli değildir. Bunun için reenkarnasyon olmalı ve insan ruhî olgunluğa erişinceye kadar gidip gelmelidir. [128]

Hinduizm'de de Budizm'de olduğu gibi olgunluğa ulaş­mak için tek bir hayat yeterli değildir,  insan “moksha”ya ulaştığı zaman aydınlanır ve “jivanmukti” haline gelir. Böylece birçok, belki de sonsuz şekilde gidip gelmede yaşanan hayatlar, insan şahsiyetinin özünü oluştururlar [129]. Hinduların büyük çoğunlu­ğu, ruhun ölümsüzlüğüne inanmışlar ve ölümden sonra neler olacağı konusunu da sorgulamışlardır. Hindu inançlarına göre ölülerin bazıları insan, kuş veya hayvan olarak tekrar doğdukla­rı gibi bazıları da ağaç gibi, hareket etmeyen objeler şeklinde dünyaya tekrar gelir. Yeniden dünyaya gelmede sahip olunacak biçimler, dünyadayken yapılan fiillere göre değişir. Günâhları iyi işlerinden daha fazla olanlar, yaratılış dizisinin en aşağısına iner­ler. Eğer sevaplar daha fazla olursa, yaratılış dizisinde yukarılara doğru tırmanırlar. Hindulara göre mutlak saadet, insanın bu fâ­ni dünyada devamlı süregiden doğum-ölüm dairelerinden kurtulmasıyla mümkün olur. Doğumun ölüm, ölümün de doğum için olduğunu düşünen Hindular, ölümün kaçınılmaz olduğu gibi, doğumun da kaçınılmaz olduğuna inanırlar. Hindu için ölüm, bir son olmadığı için bir bir korku veya dehşet yaratma­ması gerekir. Zira o sadece bir hayat yaşamayacağına, seri do­ğumlar sayesinde tekrar geri geleceğine, bu doğum ve ölümle­rin, ruhunun evrenin ruhuna karışıncaya kadar devam edeceği­ne inanır [130]. Burada şunu da ilâve etmek gerekir ki, bazı riva­yetlere göre ilk Hintlilerin reenkarnasyona inanmadıkları, insa­nın sadece bir kez yaşadığına inandıkları da ifade edilmektedir. [131]

Yukarıdaki bilgiler ışığında ölüm konusunda Budistler ile Hindular arasında aşağı yukarı aynı görüşlerin paylaşıldığını söylemek mümkündür. Şöyleki; ölümün, hayatın bir parçası olarak tam bir kabulle yaşanmadığı bir hayatın yararlı ve manalı bir şekilde yaşanamayacağı konusunda, Hindu ve Budistler ara­sında genel bir ittifak bulunmaktadır. Nitekim Hindu ve Budist­ler, ölümü bitmeyen bir süreç içinde,, eski bir giysiyi, yeni ve da­ha güzeliyle değiştirmek gibi bu dünyaya gelip gitmek şeklinde yorumlayarak aynı görüşleri paylaşmaktadırlar. Böylece hayat kelimesi, bir kimsenin doğumuyla ölümü arasında geçen sürey­le sınırlandırılamaz. Hayat bir süreçtir ve değişim olmadan her­hangi bir süreç olmadığı gibi, oluşum (gelişme) olmadan da de­ğişiklik olmaz. Gelişim (oluş) da, hayat sürecinin zorunlu olma­yan unsurlarının bir tarafa atılmasıyla ilgili bir müdahale anı olmadan olmaz. Ölüm de bu anlardan birisidir. Bu görüşler, Bu­dist, Hindu ve Jainistler (Hinduizmin bir alt kolu) tarafından hemen hemen aynı şekilde paylaşılmaktadır [132].

Tibet bilginlerinin öğrettikleri şeyleri bir araya getirerek M.S. 8. yüzyılda Tibetlilerin ölüm kitabını (Bardo Thohol) yazan bilginler, ölümü adeta bir yetenek saymışlardır. Bu kitabın iki önemli fonksiyon icra ettiği düşünülür. Bunlardan birincisi; öl­mekte olan insanın karşılaşacağı her yeni ve şahane olayın nite­liklerinin hatırlatılmasına yardım etmek, ikincisi ise; hâlâ hayat­ta olanların olumlu şeyler düşünmelerine yardımcı olmaktır. Bu sonuçları sağlamak için kitapta, ruhun fiziki ölümden sonra ge­çirdiği merhaleler uzun uzun anlatılmaktadır. [133] Tibetlilerin ölüm kitabında ruhun fiziki ölümden sonra geçirdiği merhale­lerle ilgili olarak anlatılanlar, daha sonra genişçe üzerinde dura­cağımız ölümden dönme deneyiminde yaşananlar ile çok yakın benzerlikler içermektedir. [134]

[126] Bk. Webster-Havice, A Religious Naluralist Looks at Death, s. 78.

[127] Krş. Köknel, Korkular, Takıntılar, s. 130.

[128] Hick, Death and Eternal Life, s. 155

[129] Bk. Hick, Deach and Immortaİity, s. 155.

[130] Bk. Diwan Chand Sharma, “An Eastern View of Life after Death”, in Death and Dying, Ed: Davıd L. Bender- Richard Hagen, Greenhaven Press, Minnesota 1980, s   127-128.

[131] Bk. Randles-Hough, Otekı Dünya, s   19-21.

[132] Krş. A.T. Raju, “Death and Eastern Thought”, jn Death and Dying, Ed. David L. Bender-Richard Hagen, Greenhaven Press, Minnesota 1980, s 131

[133] Krs. Moody, Ölümden Sonra Hayat, s. 123-126.

[134] Yrd. Doç. Dr. Faruk Karaca, Ölüm Psikolojisi, Beyan Yayınları: 50-52.

Esselamu aleyküm.Rabbim razı olsun paylaşımdan Saniye abla. Hindular ve Budistler doğumun doğal olduğu gibi ölümün de doğal olduğunu düşünüyorlar ve ölümden kaçışın olmadığını biliyorlar. Ölüdükten sonra ruhun tekrar doğacağını ve sonsuz mutluluğa gittiğini söylüyorlar.

Ölüm her dinde farklı olmaz. Dinler farklı olsa da ölümlerimiz aynıdır ama imanlı olmak tabiki de başkadır...

Hinduizim de ölülerin  cesetlerinin  yakarak Ganj nehrine atıyorlarmış.Allah sizden razı olsun . 

aslında ölüm her dinde aynıdır ama bunu anlayış tarzıyla inanış tarzıyla alakalı değiştiriliyor.ölümden korkuyorlar ve bunu değiştirmeye çalışıyorlar.ama korkunun ecele faydası yok.

Dine olan inanışlara göre ölüme olan düşüncelerde degişiyor bizim dinimiz ölümden sonra ahiret hayatının oldugunu bildirirken Hinduizm ve Budizm gibi din anlayışların da ise  ölüme yönelik farklı düşünceler taşımaktadır. Örneğin ;
= Hindu inançlarına göre   ölülerin bazıları insan, kuş veya hayvan olarak tekrar doğdukla­rı gibi bazıları da ağaç gibi, hareket etmeyen objeler şeklinde dünyaya tekrar gelir.
= Bu­dizm'e göre ise ölüm, yeniden dünyaya gelişin başlangıcıdır. Böyle­ce canlıların ruhları sürekli olarak ölür ve yeniden dünyaya ge­lirler. Her dünyaya gelişte ruh, kimi kez hayvan, kimi kez de in­san bedeninde hayatını sürdürür.
Allah paylaşan kardeşimden razı olsun :)

Ve Aleyküm Selam .
Her Canlı Ölümü Tadacaktır . Buyrulmuştur . Paylaşım İçin Allah Razı Olsun .

ölüm her dinde aynıdır ölümü her canlı tadacaktır ve her acıyı her canlı tadacaktır