|
Konu Başlığı: Medeniyetin hakimi ilim ve marifettir Gönderen: Zehibe üzerinde 24 Eylül 2010, 16:15:48 Medeniyetin hakimi ilim ve marifettir (http://www.risalehaber.com/images/news/60266.jpg) Bismillahirrahmanirrahim İkinci hakikat: Zaman-ı sâlifte, yani galebe-i vahşet vaktinde âlemde hükümfermâ, vahşetin mahsulü ve tedennî ve inkırazın mahkûmu olan kuvvet ve cebrin saltanatı idi. Herhangi devletin deverân-ı demmi yerine girmişse, öyle devletlerin sahâif-i tarihiyeleri baykuşların âşiyâneleri gibi satırları inkırazlarını çağırıyorlar, bağırıyorlar. Tasallut-u medeniyetin zamanında âlemin hükümranı ilim ve marifettir. Müvellidi medeniyet; ve şânı tezayüd; ve ömrü ebedî olduğundan herhangi devletin hayat ve müdebbiri olmuşsa, o hükûmeti kendi gibi kayd-ı ömr-ü tabiîden ve ecel-i inkırazdan tahlis ve küre-i arz kadar yaşamasına istidat vermiş. Kitab-ı Avrupa sahâifi bunu alenen gösteriyor. Eğer denilse: Şimdiye kadar bu hükûmet-i zaifeyi âdi adamlar idare edebilirlerdi. Fakat bu kadar metin ve dehşetli, kaviyen emel ettiğimiz yeni hükûmeti omuzunda taşıyacak harika ve dâhi adamlar lâzımken, Asya ve Rumeli tarlası acaba öyle mahsulât verecek mi? Buna cevap: Eğer başka inkılâplar başa gelmezse, evet. Ve üçüncü hakikate dikkat et. Şöyle ki: Bu zaman-ı mâzide insan istidad-ı gayr-ı mütenâhîye mâlik iken, o kadar dar ve mahdut daire içinde hareket ediyordu ki, güya insan iken hayvan gibi yaşadığından, efkâr ve ahlâkı o daire nispetinde tedennî etmiş ve mahsur kalmıştı. Şimdi bu şer’î hürriyet-i âdilâne eğer yaşasa ve bozulmazsa, fikr-i beşerin ağır zincirlerini paralamakla ve istidad-ı terakkiye karşı setleri hercümerc ederek o küçük daireyi dünya kadar tevsi edebilir. Hatta benim gibi bir köylü adam, Süreyya kadar ulvî olan idare-i umumîyi nazara alacak, âmâl ve müyûlâtın filizlerini orada bağlayacak. Ve her bir fiil ve tavrının orada bir ihtizaz ile zîmedhal bulunacağından, himmet Süreyya kadar teâlî ve ahlâkı o derece tekemmül ve efkârı memalik-i Osmaniye kadar tevessü edeceğinden, Eflâtun’ları, İbn-i Sina’ları ve Bismarck’ları, Dekart’ları ve Taftazanî’leri inşaallah geri bırakacak. Bu kuvvetli Asya ve Rumeli tarlası çok şübban-ı vatan mahsulü vereceğinden kaviyen ümitvarız. Lâsiyyema: Şu memalik-i Osmaniye umum enbiyanın mahall-i zuhuru ve devlet-i mütemeddine-i sâlifenin mehd-i teşekkülü ve şems-i İslâmiyetin maşrık-ı tulûu olduğundan, insanların fıtratlarında ektikleri bu üç istidâdât-ı kemâl bu hürriyetin yağmuru ile neşvünemâ bulsa, herkesin istidadı ve fikr-i münevverinin dal ve budakları şecere-i tûbâ gibi her tarafa açacaktır. Ve Şarkın Garba nispetini, seherin guruba nispeti gibi edecektir—eğer sist-i atâletle ve sümum-u ağrâz ile kurutulmazsa. (Divan-ı Harb-i Örfi) Bediüzzaman Said Nursi LÜGAT: Âdi : Basit, Sıradan Alenen : Açıktan Âmâl : Emeller, İstekler Aşiyane : Yuva Cebr : Zorlama, Zorbalık Deverân-I Dem : Kan Dolaşımı Ebedî : Sonsuz Ecel-İ İnkıraz : Dağılıp Yok Olma Vakti, Çökme Zamanı Efkâr : Fikirler Emel Etmek : Ümit Etmek, Ümit Bağlamak Fikr-İ Beşer : İnsan Fikri Galebe-İ Vahşet : Vahşetin Üstünlüğü, İlkelliğin Üstünlüğü Hakikat : Esas, Gerçek Hercümerc Etmek : Alt Üst Etmek; Karma Karışık Etmek Himmet : Ciddi Gayret Hükûmet-İ Zaife : Zayıf Hükûmet Hükümfermâ : Egemen, Hüküm Süren Hükümran : Hükmü Geçen, Hükmeden, Egemen Olan Hürriyet-İ Âdilâne : Adaletli Hürriyet İdare-İ Umumî : Genel İdare İhtizaz : Sarsıntı İnkılâp : Değişim, Dönüşüm İnkıraz : Yıkılma, Dağılıp Yok Olma, Son Bulma İstidad-I Gayr-I Mütenâhî : Sonsuz Yetenek İstidad-I Terakki : İlerleme Ve Kalkınma Yeteneği İstidat : Kabiliyet, Yetenek Kaviyen : Kuvvetli Bir Şekilde Kayd-I Ömr-Ü Tabiî : Doğal Ömür Sınırı Kitab-I Avrupa Sahaifi : Avrupa Kitabının Sayfaları; Avrupa Tarihinin Yaprakları Küre-İ Arz : Yerküre, Dünya Mahdut : Sınırlı Mahsul : Ürün Mahsulât : Ürünler Mâlik : Sahip Marifet : Bilgi, Eğitim Metin : Sağlam, Kuvvetli Müdebbir : İdareci; İdare Eden, Çekip Çeviren Müvellid : Doğurtan; Ebe Müyûlât : Meyiller, Eğilimler Nazara Almak : Dikkate Almak Nispetinde : Ölçüsünde Sahâif : Sayfalar, Tarih Sayfaları Sahâif-İ Tarihiye : Tarihî Sayfalar Süreyya : Ülker Yıldızı, Pervin Şer'î : Dine Uygun Tahlis : Kurtarmak Tasallut-U Medeniyet : Medeniyetin Musallat Olması, Hâkimiyeti Teâlî : Yükselme, Yücelme Tedennî : Alçalma, Gerileme Tekemmül : Mükemmelleşme, Olgunlaşma Tevsi Etmek : Genişletmek Tezayüd : Ziyadeleşme, Artma Ulvî : Yüce, Büyük Vahşet : İlkellik (Medeniyetin Zıttı) Zaman-I Mâzi : Geçmiş Zaman Zaman-I Sâlif : Geçmiş Zaman Zîmedhal : Giriş Yeri, Menfez; Karışma Yeteneği |