๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Muvatta => Konuyu başlatan: ღAşkullahღ üzerinde 15 Ekim 2011, 17:09:13



Konu Başlığı: Îla Karısına Yaklaşmama Yemini
Gönderen: ღAşkullahღ üzerinde 15 Ekim 2011, 17:09:13
6. Îla' (Karısına Yaklaşmama Yemini)[8]



17. Cafer, babası Muhammed'den rivayet eder: Ali b. Ebî Talib derdi ki:

«Bir kişi karısına yaklaşmamaya yemin ettiğinde talak mey­dana gelmez. Dört ay geçince bakılır, ya karışım boşar ya da cinsî münasebet yapmakla yeminini bozar, (keffaret verir) karısına yaklaşır, imam Malik der ki: Fetva bizce de böyledir.[9]

 

18.Nafî'den rivayet edildi; Abdullah b. Ömer şöyle derdi:

«Bir kimse karısına yaklaşmamaya yemin edip de üzerinden dört ay geçince bakılır: Ya karısını boşar, yahut ona dönerek yemi­nini bozar, keffaretini verir. Dört ay geçmeden ettiği yemin talak sayılmaz.»

Ibn Şihab'dan rivayet edildi: Saîd b. Müseyyeb ile Ebû Bekir b. Abdurrahman, karısına yaklaşmamaya yemin eden bir adam hakkında şöyle dediler:

«Dört ay geçince kadın, ric'î talak ile boş olur. Kadın iddet bek­lerken kocasının dönme hakkı vardır.»[10]

 

19. îmam Malik'e şöyle rivayet edildi: Karısına yaklaşmama­ya yemin eden bir adam hakkında Mervan b. Hakem:

«Dört ay geçince kadın bir talak ile boş olur. Kadın iddet bek­lerken kocasının ric'at (dönme) hakkı vardır» diye hüküm verir­di.[11]

Malik der ki: Bir adam karısına ilâ yaparsa bakılır, karısına dönmez de boşarsa (ric'i talak olur) iddeti içinde dönme hakkı vardır, îddet'i bitinceye kadar yaklaşmazsa talak bain olur. (Bu takdirde) dönme hakkı olmaz. Ancak (yaklaşmaması) hastalık, hapis gibi meşru özürlerden dolayı olursa karısına dönme hakkı devam eder. İddeti bitip bain talak ile boş olduktan sonra yeniden evlenir, yine dört ay geçinceye kadar karısına yaklaşmazsa bakı­lır, yeminini bozmazsa birinci yeminle talak bain olur, bir daha dönemez. Nikahlayıp, karısına yaklaşmadan boşandığı için de, karısı üzerinde bir iddet ve ric'at hakkı yoktur.

îmam Malik der ki: Karısına yaklaşmamaya yemin eden kim­se dört ay geçince bakılır, boşarsa talak ricl olur. İddeti içerisinde dönebilir. İddeti bitmeden dört ay geçerse talak vaki olmaz, iddeti bitinceye kadar dönebilir. Bu sırada dönmeden iddeti bitince ta­lak bain olur ve bir daha dönemez.

Bu hususta işittiğimin en güzeli budur.

İmam Malik, karısına yaklaşmamaya yemin eden, sonra da bir talak ile boşayan ve boşama iddeti bitmeden dört ay geçen adam hakkında der ki:

Bu adam, yeminini bozarak keffaret vermemişse iki talak ile boşamış olur. Şayet boşama iddeti dört aydan önce biterse (bu du­rumda) adamın yemini boşama olmaz. Çünkü karısı ondan boş iken dört ay geçmiş olmaktadır.

İmam Malik der ki: Bir kimse karısına bir gün ya da bir ay yaklaşmamaya yemin eder de sonra dört aydan daha fazla (bir müddet) geçinceye kadar bekler (hanımına yaklaşmazsa), bu yemin, boşamayı gerektiren yemin olmaz. Boşamayı gerektiren ye­min, (hanımına) dört aydan daha fazla yaklaşmamaya yemin eden kişinin yeminidir. Fakat dört ay ya da daha az karısına yak­laşmamaya yemin eden kimsenin yemini kanaatimce ilâ sayıl­maz. Çünkü nazarı dikkata alınacak zaman, (yani dört ay) gelince yeminin gereği yerine gelmiş olur. Bir şey gerekmez.

îmam Malik der ki: Bir koca, karısı çocuğunu sütten kesinceye kadar ona yaklaşmamaya yemin ederse bu yemin ila sayılmaz. Ni­tekim bana ulaştığına göre Ali b. Ebi Talib'e bu mesele soruldu­ğunda bu yeminin ilâ olmayacağını ifade buyurmuşlardır.



[8] îlâ', lugatta yemin anlamındadır.

Fıkıh'da, karısıyla belirli bir müddet cinsî münasebet yapmayacağına dair erkeğin yaptığı yemindir.

îlâ' yoluyla yemin, ya sarih ifadelerle olur; ya da kinaye ifadelerle olur. Sarih ifadelerin niyete ihtiyacı yoktur. Mesela erkeğin,karısına «Sana yak­laşmam, seninle cima etmem, cünüplükten dolayı seninle yıkanmam» gibi ifadeleridir.

Kinaye ifadeler ise, «Sana dokunmam, sana gelmem, seninle (bir odaya) gir­mem, seninle benim başımı hiç bir şey bir araya getirmez, seninle bir yatak­ta gecelemem, yatağına yaklaşmam vb.» ifadelerdir ki, bu ifadeler yemin kasdı ile yapıldığı takdirde îlâ olur.

[9] Hanefî imamlarına göre, dört ay içerisinde yeminini bozarak karışma dön­mezse, dört ayın bitmesiyle talak vaki olur.

[10] Şeybanî,580.

[11] Şeybanî, 579.