Namaz Bölümü

NAMAZ[1] BÖLÜMÜ

كِتَابُ الصَّلاََةِ

-47 ﴿ إِيجَاب الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ وَبَقِيَّة أَرْكَان الدِّينِ

“Beş Vakit Namaz ile Dinin diğer esaslarının sabit olması” ile ilgili hadisler

İslam’ın şartının beş olduğu[2] ve bu beş şartın; dinin temeli olduğunu belirten hadisler, çoktur.

Bu hadisler, tevatür derecesine ulaşmış yada tevatür derecesini geçmiştir. Yalnız bu hadislerin tevatürlüğü, manevî’dir. Doğru olanda, budur.

* * *

-48 ﴿ أَحَادِيثُ عَدَدِ رَكَعَاتِ كُلِّ صَلاَةٍ ﴾

“(Beş Vakit Namazın) her birinin rek’atlarının sayısı ile ilgili hadisler”

Beş Vakit Namazın her birinin rek’atlarının sayısı, rüku’, secde, bu ikisinden doğrulma ve namazın rüunlarının birbiri ardınca sırayla yapılamsını belirten hadisler, (manevî) mütevatirdir.”

* * *

-49 ﴿ إِمَامَة جِبْرِيلَ بِالنَّبِيِّ ﴾

“Cebrail’in, Peygamber (s.a.v)’e; (namazın vakitlerini öğretme mahiyetinde) imam olması” ile ilgili hadisler

Suyûtî (ö. 911/1505) “el-Ezhâr”da bu hadisi şu yollardan getirmiştir:

1. Abdullah ibn Abbâs[3]

2. Câbir[4]

3. Ebu Hureyre[5]

4. Enes[6]

5. Abdullah ibn Ömer[7]

6. Ebu Saîd el-Hudrî[8]

7. Amr b. Hazm[9]

8. Ebu Mes’ud el-Ensârî[10]

9. Ömer’in çocuklarından birisi.[11] (mürsel olarak)

Toplam, 9 kişi.

(Derim ki:) İbn Abdilberr (ö. 463/1071) derki: “Cebrail’in İsrâ sabahı Zeval vaktinde inip Hz. Peygamber (s.a.v)’e; namazı, namazın vakitlerini ve namaz kılma şeklini öğrettiği hususunda herhangi bir görüş ayrılığı yoktur.”

Cebrail’in, Hz. Peygamber (s.a.v)’e, (imam olup) iki gün üst üste beş vakit namazı iki defa kıldırdığı ile ilgili husus, şunların rivayet ettiği hadislerde geçmektedir:

1. Ebu Mes’ud. Bu hadisi, Dârekutnî (ö.385/995), Taberânî (ö. 360/970) “Evsat”da ve İbn Abdilberr (ö. 463/1071)’de “Temhîd”de, Eyyûb b. Utbe’den, onun da Ebu Bekr b. Hazm’dan, onun da Urve b. ez-Zübeyr’den yaptığı yoldan getirmiştir.

İmam Mâlik (ö. 179/795)’in, “Muvatta’”da yaptığı rivayette ise, Ebu Mes’ud Hadisi, kısaltılmış bir şekilde geçmektedir.

Cebrail’in, Hz. Peygamber (s.a.v)’e, imam olup iki defa namaz kıldırması da sabit olmuştur.

2. Abdullah ibn Abbâs. Bu hadis, Ebu Dâvud ile Tirmizî’de geçmektedir.

3. Câbir b. Abdullah. Bu hadis; Tirmizî, Nesâî, Dârekutnî ile İbn Abdilberr’in “Temhîd” adlı eserinde geçmektedir.

4. Ebu Saîd el-Hudrî. Bu hadis; İmam Ahmed, Taberânî’nin “Kebîr” adlı eseri ile İbn Abdilberr(’in “Temhîd” adlı eserin)de geçmektedir.

5. Ebu Hureyre. Bu hadisi; Bezzâr rivayet etmiştir.

6. Abdullah ibn Ömer. Bu hadisi de; Dârekutnî rivayet etmiştir.

Bu konuda daha geniş bilgi için Zürkânî (ö. 1122/1710)’nin “Şerhu’l-Muvatta’” adlı eseri ile İbn Hacer (ö. 852/1447)’in “Telhîsu tahrîcu ehâdisi’l-Hidâye” adlı eseri yada “Kitabu’s-Salât” adlı eserine bakabilirsiniz.

* * *

-50 ﴿ إِنَّهُ عَلَيْهِ الصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ كَانَ يُصَلِّي الْمَغْرِبَ إِذَا تَوَارَتِ الشَّمْسُ بِالْحِجَابِ ﴾

“Resulullah (s.a.v)’in, akşam namazını, güneş (batıp) perdeye (yani kızıllığa) büründüğünde kılardı”[12] ile ilgili hadisler

Tahâvî (ö. 321/933) “Şerhu Meâni’l-Âsâr” adlı eserinde anlattığına göre; Resulullah (s.a.v)’in, akşam namazını, güneş batıp ni kızıllığa büründüğünde kılmasına dair gelen rivayetler, tevatürdür.

Bu konuda daha geniş bilgi için Tahâvî (ö. 321/933) “Şerhu Meâni’l-Âsâr” adlı eserinin ‘Namaz Vakitleri Bab’ına bakabilirsiniz.

* * *

-51 ﴿ إِنَّ الصَّلاَةَ الْوُسْطَى هِيَ صَلاَةُ الْعَصْرِ ﴾

“Orta Namaz, İkindi Namazıdır” ile ilgili hadisler

Bu hadis, şu yollardan gelmiştir:

1. Hafsa[13]

2. Hz. Aişe[14]

3. Hz. Ali[15]

4. Abdullah ibn Mes’ud[16]

5. Abdullah ibn Abbâs[17]

6. Ebu Hâşim b. Utbe b. Rebîa b. Abdu’ş-Şems[18]

7. Ebu Hureyre[19]

8. Hasan, Semure b. Cündub’tan[20]

Tahâvî (ö. 321/933) “Şerhu Meâni’l-Âsâr” adlı eserinde, bu hadisleri, senedleriyle birlikte rivayet ettikten sonra aynen şöyle der:

“Bu rivayetler, tevatürdür. Bunlar, Resulullah (s.a.v)’den ﴿ إِنَّ الصَّلاَةَ الْوُسْطَى هِيَ صَلاَةُ الْعَصْرِ ﴾ Orta Namaz, İkindi Namazıdır” biçiminde sahih bir şekilde gelmiştir. Resulullah (s.a.v)’in büyük sahabileri; Orta Namazın, İkindi Namazı olduğu görüşünü benimsemişlerdir.”[21]

(Derim ki:) Orta Namazın, İkindi Namazı olduğunu, Hz. Peygamber (s.a.v)’den rivayet edenler arasında ayrıca şunlarda vardır.

9. Ümmü Seleme[22]

10. Abdullah ibn Ömer[23]

11. Ebu Mâlik el-Eş’arî[24]

12. Câbir b. Abdullah[25]

13. Huzeyfe[26] ve daha bir çokları.

Bu konuda daha geniş bilgi için Yüce Allah’ın, “Orta namaz” (Bakara: 2/238) buyruğunu açıklanması hususunda (Suyûtî’nin) “Dürrü’l-Mensûr” adlı tefsir kitabına bakabilirsiniz.

* * *

-52 ﴿ إِنَّ الْقِبْلَةَ هِيَ الْكَعْبَةُ ﴾

“Kıblenin, Kabe olması”[27] ile ilgili hadisler

İbn Rüşd (ö. 520/1126) “Evâilu’l-Mukaddimât” adlı eserinde anlattığına göre; Kıblenin, Kabe olması ile ilgili hadisler, mütevatirdir. Bu hadisler, zaruri bilgi ifade etmektedir.

* * *

-53 ﴿ صَلاَة النَّبِيِّ فِي جَوْفِ الْكَعْبَةِ ﴾

“Peygamber (s.a.v)’in, Kabe’nin içerisinde namaz kılması”[28] ile ilgili hadisler

Hz. Peygamber (s.a.v)’in, Kabe’nin içerisinde namaz kıldığına (dair yapılan rivayetler) şu yollardan yapılmıştır:

1. Abdullah ibn Ömer[29]

2. (Abdullah ibn Ömer yoluyla) Bilâl[30]

3. Üsâme b. Zeyd[31]

4. Hz. Ömer[32]

5. Câbir b. Abdullah[33]

6. Şeybe b. Osman[34]

7. Osman b. Talha[35]

Tahâvî (ö. 321/933) “Şerhu Meâni’l-Âsâr” adlı eserinde aynen şöyle der: “Resulullah (s.a.v)’in, Kabe’nin içerisinde namaz kıldığına dair mütevatir haberler rivayet edilmiştir.”

(Daha sonra Tahâvî, bu hadislerin bazısını senedleriyle birlikte nakledip devamında şöyle der:) “Ebu Ca’fer dedi ki: Eğer bu konu, doğrulama (tashih) yoludan alınmışsa, rivayetler, tevatürdür; çünkü Resulullah (s.a.v)’in, Kabe’nin içerisinde namaz kıldığına dair gelen rivayetler, tevatürdür. Kabe’nin içerisinde namaz kılmadığına dair gelen rivayetler ise, tevatür değildir.”[36]

* * *

-54 ﴿ إِنَّ الْفَخِذَ عَوْرَةٌ ﴾

“Diz, avrettir”

Bu hadis, şu yollardan gelmiştir:

1. Cürhed el-Eslemî[37] (Bu, Ehl-i Suffe’den biridir)

2. Abdullah ibn Abbâs[38]

3. Hz. Ali[39]

4. Muhammed b. Abdullah b. Cahş[40] ve daha bir çokları

Tahâvî (ö. 321/933) “Şerhu Meâni’l-Âsâr” adlı eserinde aynen şöyle der:

“Resulullah (s.a.v)’den, “Dizin, avret olması” hususunda mütevatir ve sıhhatli rivayetler gelmiştir.”[41]

* * *

-55 ﴿ مَنْ بَنَي لِلّهِ مَسْجِداً بَنَى اللّهُ لَهُ بَيْتاً فِي الْجَنَّةِ ﴾

“Kim Allah için bir mescit yaptırırsa, Allah’da o kimse için Cennette bir ev hazırlar”

Suyûtî (ö. 911/1505) “el-Ezhâr”da bu hadisi şu yollardan getirmiştir:

1. Hz. Osman[42]

2. Enes[43]

3. Amr b. Abese[44]

4. Hz. Ömer[45]

5. Hz. Ali[46]

6. Câbir b. Abdullah[47]

7. Abdullah ibn Abbâs[48]

8. Abdullah ibn Ömer[49]

9. Vâsile[50]

10. Esmâ bint Yezîd[51]

11. Hz. Ebu Bekr[52]

12. Abdullah ibn Amr[53]

13. Nübeyt b. Şerîd[54]

14. Ebu Ümâme[55]

15. Ebu Zerr[56]

16. Ebu Karsâfe[57]

17. Ebu Hureyre[58]

18. Hz. Aişe[59]

19. Abdullah ibn Ebi Evfâ[60]

20. Muâz b. Cebel[61]

21. Ümmü Habîbe[62]

Toplam, 21 kişi.

(Derim ki:) Bunlara, şu yoldan gelen hadis de ilave olmuştur:

22. Esmâ bint Ebi Bekr es-Sıddîk

Bir topluluk, (konumuzla ilgili) hadisin mütevatir olduğunu söylemiştir. Örnek:

a. Hafız İbn Hacer (ö. 852/1447) “Fethu’l-Bârî”de, bu hadisin, (ilk bölümünü ikinci bölümünden ayırt ederek ilk bölümünün) mütevatir olduğunu söylemiştir.

b. Suyûtî (ö. 911/1505)’de “Tebyîdü’s-Sahîhe”de, bu hadisi, andıktan sonra aynen şöyle der: “Bu hadisin metni, (sıhhat açısından) sahihtir. (Sened açısından ise) mütevatirdir.”

c. (Zebîdî) “Şerhu’l-İhyâ”da, bu hadisin, çeşitli rivayetleri ile tahric-lerini belirttikten sonra şöyle der: “Uzun yaşayacak olursam, belki bu konuda Allah’ın izniyle, bir cüz’ yazabilirim.”

Bu konuda daha geniş bilgi için Zebîdî’nin bu kitabına başvurabilirsiniz.

* * *

-56 ﴿ مَنْ أَكَلَ مِنْ هَذِهِ الشَّجَرَةِ الْخَبِيثَةِ فَلاَ يَقْرِبْنَ مَسْجِدَنَا ﴾

“Kim pis (kokulu) sebzeden (bir şey) yerse, sakın mescidimize yaklaşmasın.”

Suyûtî (ö. 911/1505) “el-Ezhâr”da bu hadisi şu yollardan getirmiştir:

1. Enes[63]

2. Câbir b. Abdullah[64]

3. Abdullah ibn Ömer[65]

4. Ebu Hureyre[66]

5. ...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın