·  İbâdet Kavramı
·  Allah’a İbâdet
·  Allah'tan Başkasına İbâdet
·  Hevâyı İlâhlaştırmak
·  Hevânın Siyasî Boyutu; Hevâya Uygun Düzenler
·  Tâğuta İbâdet
·  Bilginlere ve Din Adamlarına İbâdet
·  Şeytana ve Cinlere İbâdet
·  Sanatın Putlaştırılması
·  Gök Cisimlerinin Putlaştırılıp Bâtıl Tanrı Kabul Edilmesi
·  Arzın/Ülke Topraklarının Kutsallaştırılıp Putlaştırılması
·  Müneccimlik ve Falcılık; Gaybı Bilme İddiâsı ve Yıldızları Putlaştırma   
·  Bilimin putlaştırılması
·  Sorular
 

  Bu üniteyi bitirdiğinizde aşağıdaki    amaçlara ulaşmanız beklenmektedir:

 

* İbâdet kelimesini, sözlük ve terim olarak tanımlamak.

* İnsanın yaratılış gâyesi hakkında bilgi verip, Allah’a kulluğun özelliklerini

   açıklamak.

* İbâdetin kapsamını izah etmek, ibâdetin halk arasında niçin sadece namaz ve

   oruç gibi birkaç davranışa ad olarak verildiği halde, hayatın (dinin) tümü

   hakkında bu kavramın kullanılmadığını açıklayabilmek.                           

* Allah’tan başkasına ibâdetin nasıl olduğunu; insanın bir başkasına secde

   etmesi ya da namaz gibi bir ibâdet etmesi dışındaki bazı davranışların da

   başkasına ibâdet olabileceğini izah edebilmek.

* Kur’ân-ı Kerim’in Allah’tan başka hangi somut ve soyut şeylerin bazılarınca 

   ilâh kabul edilip onlara ibâdet edildiğini açıkladığını, bunların neler olduğunu

   listeleyip bunlar hakkında açıklama yapabilmek.

* Tâğuta, şeytana ve cinlere ibâdetin nasıl olduğunu Kur’an ışığında

   değerlendirip açıklayabilmek.

* Hevânın ne anlama geldiğini ve hevânın nasıl ilâh haline getirilip ona ibâdet

   edildiğini anlatabilmek.

* Bilginlere ve din adamlarına, ölü veya diri olsun Allah’ın dostu olduğu

   zannedilen kişilere nasıl ibâdet edilip tapılmaktadır, örnekler verebilmek.

* Sanatın, gök cisimlerinin ve özellikle burçların, yeryüzünün, bir ülkenin nasıl   

   kutsallaştırılıp putlaştırıldığını açıklayabilmek.

* Gayb bilgisine sahip olduğunun iddia edilmesi ile veya bilim yoluyla nasıl

   Allah’ın dışında başka şeylere tapıldığına açıklık getirebilmek.

İbâdet Kavramı
 

“Ben insanları ve cinleri, ancak Bana ibâdet etsinler diye yarattım.”[607]

Sahâbeden Muaz b. Cebel anlatıyor: Bir gün Rasûlullah bana, “Ey Muaz! Allah’ın, kulları üzerindeki hakkı nedir?” diye sordu. Ben; “Allah ve Rasûlü daha iyi bilir” dedim. Rasûlullah: “Allah’ın kulları üzerindeki hakkı, kulların O’na ibâdet edip, başka hiçbir şeyi şirk/ortak koşmamalarıdır.”[608] buyurdu.

İbâdet kelimesinin lügat mânâsı; itaat etmek, boyun eğmek, tevâzu göstermek, bağlanmak ve hizmet etmektir. İslâmî ıstılahta ibâdet: Yapılması sevap olan, Allah’a yakınlık ifâde eden, yalnız O’nun emirlerini yerine getirmiş olmak ve rızâsını kazanmak niyetiyle yerine getirilen her türlü harekete ibâdet denir. Kısaca ibâdet, Allah’ın râzı olduğu her söz ve fiile verilen isimdir. İbâdet, Kur’ân-ı Kerim’de hiçbir zaman sadece namaz kılmak, oruç tutmak, haccetmek mânâlarında kullanılmamıştır. İbâdet dinin tamamıdır. Din ise hayatın programını çizer, insanların yaşam tarzını belirler. Yemek yemek, devlet kurmak, ahlâk, evlilik, hukuk, mâlî işler... kısaca hayatın tamamı dindir, dinin tamamı da ibâdettir.

İbâdet 5 anlama gelmektedir. Bunlar: 

1-) Kul olmak, kulluk etmek,

2-) Boyun eğmek, itaat etmek,

3-) İlâh tanımak (otorite tanımak, hükmüne teslim olmak),

4-) Herhangi birine ya da bir şeye bağlanmak,

5-) Yönelmek, meyletmek.

Herhangi bir davranışın Allah’a ibâdet olabilmesi için dört şart vardır:

a) İman: Dinimizin istediği şekilde iman; şirkten uzak tevhidî inanç,

b) Meşrûiyet: Yapılan amelin Allah’ın müsaade ettiği veya emrettiği bir şey olması,

c) Usûl-Metod: Allah’ın emrettiği ve Rasûlullah’ın yaptığı şekilde yapmak,

d) Niyet/kasd: Allah rızâsı için yapmak; başka bir çıkar veya riyâ gibi sebeplerle yapmamak.

İbâdet kelimesinin  ifâde ettiği esas mânâ; kişinin yüksek güç, kuvvet ve iktidar sahibi  birine karşı itaat etmesi, kendi hürriyet ve bağımsızlığından ferâgat etmesi, onun karşısında her türlü mukavemet ve isyanı terk etmesi ve tam bir bağlılıkla, isteyerek ona boyun eğmesidir.

İbâdet etmek, insanın fıtratındaki/yaratılışındaki gâyenin gereğidir. Allah Teâlâ insanları ve cinleri, ancak kendisine ibâdet etsinler diye yaratmıştır.[609] Bu yüzden ibâdet etmek, insan için kesin bir ihtiyaçtır. İnsan ruhu yalnız Allah’a ibâdet ederek, yani sadece O’na kul olarak, O’na itaat ederek, hayatını O’nun rızâsına uygun olarak ve O’nun Rasûlünü örnek alarak huzura kavuşur.[610] Aksi halde insan maddî yönden ne kadar yüksek seviyede olursa olsun, Allah’a ibâdet etmediği müddetçe asla gerçek mutluluğu bulamayacaktır.

Kur’ân-ı Kerim’de birçok âyette, insanlara Allah’a ibâdet etmeleri emredilir: “Göklerin ve yerin gaybı Allah’ındır. Her iş O’na döndürülür. Öyle ise O’na ibâdet et, O’na güvenip dayan.”[611] “Sana ölüm gelinceye kadar Rabbine ibâdet et.”[612]; “Şüphe yok ki Allah, benim de Rabbim, sizin de Rabbiniz. Öyle ise O’na kulluk/ibâdet edin. İşte doğru yol budur.”[613] Bütün peygamberler, insanları Allah’a ibâdete çağırmışlardır. Bu husus Kur’ân-ı Kerim’de şöyle belirtilir: “Andolsun ki, Biz her ümmete Allah’a ibâdet edin ve tâğuttan kaçının diye bir peygamber gönderdik.”[614]

İbâdet, sevgi ve boyun eğme mânâlarını birden içerir. Yani Allah’a ibâdet, Allah’ı son derece sevmekle birlikte nihâî derecede O’na boyun eğip saygı duymaktır. İbâdetin gerçekleşmesi için  kulun, Allah’ı her şeyden çok sevmesi ve O’nu her şeyden büyük tanıyıp âzamî derecede saygı duyması gerekir. Müslüman, korku ile ümit arasında olmalıdır. Fakat bu korku, bir canavardan veya diktatörden duyulan korku gibi değildir. Müslümanın korkusu Allah’ın sevgisini kaybetme korkusudur.

İbâdet, Allah ve Rasûlünün emrettiği şekilde yapılır. Diğer her şeyde olduğu gibi ibâdetin nasıl yapılacağı hususunda da müslüman, Kur’an ve sünnete mürâcaat eder. İbâdet, insanın kendi nefsi ve kalbini temizlemesi, Allah’ın rızâsını kazanması için en güzel bir vâsıta ve İlâhî bir vesiledir. İbâdet müslümanın imanını kuvvetlendirir, Allah’a yaklaştırır. Tabii ki, ibâdetin bilinçli, Allah’ın istediği ve Peygamberimiz’in uyguladığı gibi olması lâzımdır. Yoksa ibâdet insana bir fayda sağlamaz. Örneğin; Allah Teâlâ “namaz kişiyi bütün kötülüklerden alıkoyar.”[615] buyuruyor. Hâlbuki, bugün pekçok müslüman namaz kıldığı halde birçok günahı, hatta kebîre/büyük günah işleyebiliyor. Elbette ki bu durum, onların namazlarının Allah katında kabul görmediğinin göstergesidir.

Fâtiha sûresinde “biz yalnız Sana ibâdet eder ve yalnız Senden yardım dileriz.”[616] âyetinde ibâdet, “yardım dileme”den önce gelmiştir. Bunun mânâsı, bir şeyi elde etmeyi istemeden önce, onu bize kazandıracak vesilelere başvurmamız demektir. Önce sebepler yapılmalı; sonra sonuç Allah’ın izniyle elde edilecektir. Müslümanların yapması gereken de budur. Müslümanlar öncelikle Allah’a en güzel şekilde ibâdet etmeli, yani hayatını Allah’ın râzı olacağı şekilde, Peygamberi örnek alarak yaşamalıdırlar. Ancak, bundan sonra kudreti sonsuz olan Allah müslümanlara yardım edecek ve onları yüceltecektir. Çünkü, Kur’ân-ı Kerim’de buyurulduğu gibi izzet Allah’ın, Rasûlünün ve Müslümanlarındır.[617]

İbâdette ihsân/güzellik olmalıdır. İhsân kavramını Peygamberimiz şöyle açıklar: “İhsân, Allah’ı görüyor gibi Allah’a ibâdet etmendir.  Sen O’nu görmesen de muhakkak ki O seni görüyor.”[618]

İbâdet yalnız Allah’a edilmelidir. Ma’bud  (ibâdet edilen) yalnız Allah olmalıdır. Elbette ki ibâdeti yalnız namaz, oruç, zekât vs. gibi fiillerden ibaret görmemeliyiz. Bu fiiller ibâdetin bir kısmıdır; tamamı değildir. Önceden de belirttiğimiz gibi ibâdet, hayatın tamamını içine alan bir kavramdır. İbâdetin sadece Allah için yapılması gerektiği hususu üzerinde Kur’ân-ı Kerim hassâsiyetle durmaktadır: “O  (Allah)  yalnız kendisine ibâdet etmenizi emretmiştir. İşte dosdoğru din budur.”[619]; “Ey Âdem oğulları, şeytana ibâdet etmeyin diye size emir vermedim mi? Çünkü o, sizin için apaçık bir düşmandır.”[620]; “De ki, bunca delilden sonra, bana Allah’tan başkasına ibâdet etmemi mi emrediyorsunuz, ey câhiller? Bilâkis Allah’a ibâdet eden ve şükredenlerden olun.”[621]; “Artık kim Rabbine kavuşmayı ümit ediyorsa güzel bir amel işlesin ve Rabbine ibâdette hiçbir kimseyi ve hiçbir şeyi ortak tutmasın.”[622]; “De ki: Ey kâfirler, ben sizin ibâdet ettiklerinize ibâdet etmem...” [623]

Bu âyetlerde açıkça görüldüğü gibi Allah, ibâdetin sadece Kendisine yapılmasını emrediyor. İster içimizde ve ister dışımızda olsun bizi kendisine râm eyleyen, itaatkâr kılan, bizim bedenimizi ve rûhumuzu kendi kudretine göre yönlendiren, bizim enerjimizi kendi istediği yöne sevkeden, yani bizi teslim alan her “güç”, bizi kendisine kul yapmış demek olur. Oysa Rabbimiz, bizim ulûhiyet, rubûbiyet ve ubûdiyeti yalnızca kendisine tahsis etmemizi ve bu noktada bütün sahte ilâh ve rableri reddetmemizi istiyor.

“Mistik anlayış; ibâdeti, hayattan el etek çekip inzivâ ve riyâzet yoluyla Allah’la birleşme şeklinde tanımlamaktadır. Bu anlayışa göre bireylerin toplumsal sorumlulukları ihmal, hatta inkâr edilerek nefsi arındırma öne çıkarılmaktadır. Bu anlayış, birçok farzı terk ederken; nâfile, hatta uydurma ibâdetleri ö...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın

Esselamu aleyküm. Allahın uzerimize farz kıldıgı ibadetleri hakkıyla ve vaktiyle yerine getiren rahmete erişen kullardan olalım inşallah. Rabbim razı olsun bilgilerden kardeşim...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın

Esselamu aleykum. Rabbimin üzerimize farz kıldığı ibadeti hakkiyla huşu içinde yerine getiren ve feyzine  rahmetine erişen kullardan olalim inşallah. ...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın