Kur’an Ayetleri
 

“Onlar namaza kalktıkları zaman üşenerek kalkarlar, insanlara (namaz kılıyoruz diye) gösteriş yaparlar, Allah’ı pek az hatıra getirir, anarlar.” [1521]                 

“Vay haline o namaz kılanların ki, / onlar kıldıkları namazdan habersizdirler. / Onlar, gösteriş yaparlar.”  [1522]                                                                 

İzah: Namazı kazaya bırakıp kılmak veya huşuûna riâyet etmeden kılmak yahut bazen kılıp bazen kılmamak, hepsi namazdan habersiz olmaya dahildir. [1523]

 

 

Hadisi Şerifler
 

35) Hz. Enes bin Mâlik radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Peygamber sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;

“İnsana şer olarak, din veya dünya hakkında kendisine parmaklarla işaret edilmesi yeter. Ancak Allahu Teâlâ’nın koruduğu kimse müstesnadır.” [1524]                                                                                     

İzah: Parmaklarla işaret edilmesinden kasıt meşhur olmaktır. Bu da tehli­keden uzak değildir. Çünkü şöhrete ulaştıktan sonra kendi büyüklük duygusundan kurtulmak, herkesin yapabileceği bir iş değildir. Ancak bir şöhret, istenmeden, Allahu Teâlâ tarafından verilirse ve Allahu Teâlâ Kendi lütfuyla o kişiyi nefis ve şeytandan korursa, böyle muhlisler hakkında şöhret tehlikeli değildir.

36) Hz. Ömer bin Hattab radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: O bir gün Mescid-i Nebevi’ye uğradı. Hz. Muâz radıyallahu anh’ın, Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem’in mübarek kabrinin yanına oturmuş bir halde ağladığını gördü. Hz. Ömer radıyallahu anh,

“Seni ağlatan şey nedir?” dedi. O,

“Beni ağlatan Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem’dan duyduğum şeylerdir. Rasûlullah sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki;

“Riyânın basiti de şirktir. Kim Allahu Teâlâ’nın bir dostuna düşmanlık ederse, o Allahu Teâlâ’ya savaş ilan etmiştir. Şüphesiz Allah celle celaluhu iyi olan, takva sa­hibi olan, ortadan kaybolduğu zaman çağırılmayan ve tanınmayan, kalpleri hidâ­yet kandilleri olan ve fitnelerin yoğun karanlıklarından (kalplerindeki nurdan do­layı, dinlerini kurtararak) çıkan insanları sever.”

37) Hz. Mâlik radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki;

“Koyun sürüsünün üzerine bırakılmış iki aç kurt, kişinin mal hırsı ve büyük olma arzusunun dinine verdiği zarar kadar o sürüye zarar veremez.” [1525]

38 ) Hz. Ebû Hûreyre radıyallahu anh diyor ki: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;

“Kim başkasına karşı övünmek, malını çoğaltmak ve şan-şöhret için helâlinden dünyayı kazanırsa, Allahu Teâlâ kendisine gazab ettiği halde O’nun huzuruna çıkacaktır. Kim de başkalarından dilenmemek, çoluk çocuğu için maîşet temin etmek, komşularına iyilikte bulunmak için helâlinden dünyalık kazanırsa, o kıyamet günü yüzü ayın on dördü gibi parlak olduğu halde Allah’a kavuşacaktır.” [1526]

39) Hz. Hasan rahmetullahi aleyh diyor ki: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;

“Bir kul konuşma yaparsa, Allahu Teâlâ konuşmadaki maksadının ve ni­yetinin ne olduğunu mutlaka soracaktır. Hz. Câ’fer rahmetullahi aleyh diyor ki: Hz. Mâlik bin Dinar rahmetullahi aleyh bu hadisi anlatırken o kadar ağlardı ki, sesi kısılırdı. Sonra şöyle derdi;

“Halk, size konuşma yapıyorum diye gözlerim aydınlanıyor (konuşma yapmaktan hoşlanıyorum) zannediyor. Halbuki ben biliyorum ki, Allahu Teâlâ kıyamet günü bana,

“Bu konuşmadan maksadın neydi?” diye mutlaka soracaktır.” [1527]                                                                                                                 

40) Hz. İbni Abbas radıyallahu anhuma’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;

“Kim insanları memnun etmek için Allah’ı gücendirirse Allah celle celaluhu ona gazab eder. Aynı şekilde Allahu Teâlâ’yı gücendirerek kimleri memnun etmişse, onlara da gazab eder... Kim Allahu Teâlâ’yı razı etmek için insanları gücendirirse, Allahu Teâlâ ondan razı olur. Aynı şekilde O’nu razı etmek için kimleri gücendirdiyse, Allah onları da razı olup memnun eder. Hatta gücendirdiği kimselerin gözünde o kimseyi iyi bir insan kılar. Onun söz ve dav­ranışını o kimselerin gözünde güzelleştirir.” [1528]

41) Hz. Ebu Hûreyre radıyallahu anh diyor ki: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem’in şöyle buyurduğunu işittim;

“Kıyamet günü aleyhinde ilk karar verilecek olan kim­selerden biri de şehid olmuş biridir. O, Allahu Teâlâ’nın huzuruna getirilir. Allahu Teâlâ ona vermiş olduğu nimetleri açıklar, o bunları itiraf eder. Sonra Allahu Teâlâ, “Sen bu nimetler içinde ne iş yaptın?” buyurur. Şehid,

“Senin uğrunda savaştım, ni­hayet şehid oldum” der. Allahu Teâlâ,

“Yalan söylüyorsun. Halk sana ‘Cesur’desin diye savaştın, nitekim öyle denildi” buyurur. Sonra onun hakkındaki karar verilir ve yüz üstü sürünerek Cehennem’e atılır... İkinci olarak ilim öğrenmiş ve başkalarına öğretmiş ve Kur’an-ı Kerim’i okumuş biri Allah’ın huzurunda getirilir. Allahu Teâlâ ona vermiş olduğu nimetleri açıklar, o bunları itiraf eder. Sonra Allahu Teâlâ,

“Sen bu nimetlerle nasıl amel yaptın?” buyurur. O,

“Senin rızan için ilim öğrendim ve baş­kalarına öğrettim. Senin rızan için Kur’an-ı Kerim okudum” der. Allahu Teâlâ,

“Yalan söylüyorsun. Sen, halk sana ‘Âlim’ desinler diye ilim öğrendin ve ‘Güzel Kur’an okudun’ desinler diye Kur’an okudun. Nitekim öyle dediler” buyurur. Sonra onun kararı verilir ve yüz üstü sürünerek Cehennem’e atılır... Üçüncü şahıs Allahu Teâlâ’nın kendisine dünyada bol servet verdiği ve her türlü mal ihsan ettiği kimsedir. O, Allahu Teâlâ’nın huzuruna getirilir. Allahu Teâlâ ona nimetlerinj açıklar, o da nimetleri İtiraf eder. Sonra Allahu Teâlâ ona,

“Sen bu nimetlerle ne yaptın?” buyurur. O,

“Hangi yola harcanmasını seviyorsan, Senin rızan için onların hepsini harcadım. Hiçbirini bırakmadım” der. Allahu Teâlâ, “Yalan söylüyorsun. Sen, halk sana ‘Cömert’ desinler diye böyle yaptın. Nitekim öyle denildi” buyurur. Sonra onun hakkında karar verilir ve yüzüstü sürünerek Cehennem’e atılır.” [1529]

42) Hz. Ebû Hûreyre radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu; “Kim Allah rızası için öğrenilmesi gereken bir ilmi, dünyanın mal ve metâını elde etmek için öğrenirse, o kıyamet günü Cennet’in kokusunu dahi alamayacaktır.” [1530]

43) Hz. EbÛ Hûreyre radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;

“Âhir zamanda bazı insanlar ortaya çıkacaktır. Onlar din perdesi arkasında dünyayı avlayacaklardır. Yabani hayvanların yumuşak de­rilerinden elbiseler giyeceklerdir. (Ta ki insanlar onları dünyaya rağbet etmiyor sansınlar.) Onların dilleri şekerden daha tatlı, ancak kalpleri kurtlar gibidir. Allahu Teâlâ (onlar hakkında) şöyle buyurur:

“Onlar Benim mühlet vermemden dolayı aldanıyorlar mı, yoksa Bana karşı korkmadan cüret mi gösteriyorlar? Ben Kendı’ine yemin ediyorum ki, Ben onlar arasından üzerlerine öyle bir fitne göndereceğim ki, bu fitne, onların akıllı olanlarını dahi hayran (perişan) bırakacaktır. (Yani onlar arasından öyle adamlar çıkaracağım ki, onları çeşit çeşit zarar ve ziyana mubtelâ kılacaklardır).” [1531]                                                                                                 

44) Hz. Ebû Saîd bin Ebî Fadâle Ensarî radıyallahu anh diyor ki: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem’in şöyle buyurduğunu işittim;

“Gelmesinde hiçbir şüphe olmayan kıyamet gününde, Allahu Teâlâ bütün insanları bir araya toplayacaktır. O vakit bir münâdi şöyle nida edecektir:

“Kim Allah için yaptığı bir amele bir baş­kasını ortak kılarsa, o amelinin sevabını gidip o başkasından alsın. Çünkü Allahu Teâlâ ortaklar arasında ortaklıktan en fazla müstağni olandır.” [1532]                   

İzah: “Allahu Teâlâ ortaklar arasında ortaklıktan en fazla müstağni olandır sözünden maksat şudur: Ortak kimseler, kendileriyle birinin ortak olmasını kabul ederler. Allahu Teâlâ ise asla bu şekilde kimsenin Kendi’sine ortak koşulmasını kabul etmez.

45) Hz. Abdullah bin Ömer radıyallahu anhuma’dan rivayet edilmiştir: Peygam­ber sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;

“Kim, ilmi Allah’ın rızası dışında başka bir maksad (meselâ izzet, şöhret, mal vs. elde etmek) için öğrenirse o, Cehennemideki yerini hazırlasın.” [1533]                                                                                               

46) Hz. Ebû Hûreyre radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki; “Siz Cübbül Hüzün’den Allah’a sığının.” Sahâbe-i Kiram radıyallahu anhum,

“Cübbül Hüzün nedir?” dediler. Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem,

“O, Cehennem’de bir vadidir. Cehennemin kendisi hergün yüz defa ondan Allah’a sığınmaktadır” buyurdu. Sahâbe-i Kiram radıyallahu anhum,

“Yâ Rasûlallah! Oraya kimler girecektir?” dediler. Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem,

“Amelleriyle gösteriş yapan Kur’an okuyucuları” buyurdu. [1534]                                                                 

47) Hz. İbni Abbas radıyallahu anhuma’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyh, vesellem şöyle buyurdu;

“Yakında ümmetimden bazı insanlar din fıkhını elde edecekler, Kur’an okuyacaklar (sonra da şahsî çıkarları için idarecilerin yanına gidecekler) ve

“Biz o idarecilerin yanına gidip, onların dünyalarından faydalanı­yoruz. (Ancak) dinimizden dolayı onların şerrinden korunuyoruz” diyeceklerdir. Halbuki asla öyle olamaz. (Yani idarecilerin yanına şahsî çıkarı için gidip de on­lardan etkilenmemek mümkün değildir.) Dikenli ağaçtan, dikenden başka bir şey toplamak mümkün olmadığı gibi, idarecilerle beraber olmak da insana kötülükler­den başka bir şey kazandırmaz.” [1535]                                                         

48 ) Hz. Ebû Saîd Hudrî radıyallahu anft’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem (kendi mübarek hücresinden) çıkarak yanımıza geldi. O esnada biz aramızda Mesih Deccal’den bahsediyorduk. Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem,

“Bana göre sizin için Mesih Deccal’den daha tehlikeli olan şeyi haber vereyim mi?” buyurdu. Biz,

“Yâ Rasûlallah söyleyiniz” dedik. Bunun üzerine buyurdu ki;

“O şirk-i hafidir. (Yani gizli şirktir. Bunun bir örneği şudur;) Kişi namaz kılmak için kalkar, bir adamın kendisine baktığını farkedince namazını daha da güzelleştirir.” [1536]

49) Hz. Ubeyy bin Ka’b radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;

“Bu ümmete izzet, yükseklik, yardım ve yeryü­zünde galibiyet müjdesi ver. (Bu nimetler toplu olarak bu ümmete mutlaka veri­lecektir. Sonra Allahu Teâlâ herkese kendi niyetine göre muamele edilecektir.) Nitekim kim ahiret işini, dünya menfaati için yaparsa, ahirette onun hiçbir nasibi olmayacaktır.” [1537]                                                                                           

50) Hz. Şeddâd bin Evs radıyallahu anh diyor ki: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem’in şöyle buyurduğunu işittim;

“Kim gösteriş için namaz kılarsa, o şirk koş­muş olur. Kim gösteriş için oruç tutarsa, o şirk koşmuş olur. Kim gösteriş için sa­daka verirse, o şirk koşmuş olur.” [1538]                                                   

İzah: Kimlere göstermek için amel yaptıysa, onları Allah’a ortak koşmuş olur. Bu durumda ameller Allah için olmamış olur. Aksine kimlere göstermek için yapıldıy­sa ameller onlar için olur. Böyle yapanlar ise sevab yerine azaba müstehak olurlar.

51) Hz. Şeddâd bin Evs radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Bir defasında o ağlamaya başladı. Ağlamasının sebebi sorulunca buyurdu ki;

“Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem’dan işittiğim bir sözü hatırladım da o beni ağlattı. Ben Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem’in şöyle buyurduğunu işittim;

“Ben ümmetim hakkında şirk ve şehvet-i hafiyye’den korkuyorum.”  Ben,

“Yâ Rasûlallah senden sonra ümmetin şirke mi düşecek?” dedim. Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki;

“Evet, (ancak) onlar ne güneşe, ne aya, ne taşa ne de putlara tapacaklardır. Ancak on­lar amellerinde gösteriş yapacaklardır... Şehveti hafiyye ise şudur: Sizden biri oruçlu olarak sabahlar, sonra karşısına nefsinin çektiği bir şey çıkar da orucunu bozar. (Böylece kendi arzusunu tatmin etmiş olur.)” [1539]                                     

52) Hz. Muaz radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Peygamber sallallahu aleyhi vesellem,

“Âhir zamanda bir takım insanlar dışarıdan dost, içeriden düşman ola­caklardır” buyurdu.

“Yâ Rasûlallah! Bu nasıl olur?” dediler, Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki;

“Birbirlerinden faydalanmak için dışlarından dost olurlar. Birbi­rinden korktuklarından (ve nefret ettiklerinden) dolayı içlerinden düşman olurlar.” [1540]

İzah: Hadisin maksadı şudur: İnsanların dostluk ve düşmanlığının temeli şahsi çıkarlar üzerine kurulacak, Allahu Teâlâ’nın rızasını kazanmak için olma­yacaktır.

53) Hz. Ebû Musa el-Eş’arî radıyallahu anh diyor ki: Bir gün Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem bize konuşma yaptı ve

“Ey insanlar! Bu şirkten (riyakârlıktan) sakının. Çünkü bu, karıncanın yürümesinden çıkan sesten daha gizlidir” buyurdu. Bir adam Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem’e kalbine gelen bir soruyu yönelterek

“Yâ Rasûlallah! Karıncanın yürümesinden daha gizli olan şeyden nasıl sakınacağız?” dedi. Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki;

“Şu duayı okuyun:

“(Allâhümme innâ neûzü bike min en nüşrike şey’en na’lemuhû ve nestağfiruke limâ lâna’lemuhû) Allah’ım bildiğimiz şeyle şirk koşmaktan Sana sığınırız. Bilme­diğimiz şirkten de Senden mağfiret dileriz.” [1541]                                     

54) Hz. Ebû Berze radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah aleyhi vesellem şöyle buyurdu;

“Ben sizin karınlarınızdaki ve avret yerlerinizdeki, sizi azıtıp sapıtan şehvetten edişe ediyorum. (Haram yemek ve fuhşa düşmek gibi...) Bir de (sizi hak yoldan sapıtarak) delalete götüren arzu ve hevâya kapılmanızdan da korkuyorum.” [1542]

55) Hz. Abdullah bin Amr radıyallahu anhuma diyor ki: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellemin şöyle buyurduğunu işittim;

“Kim amelini insanlar arasında meşhur ederse, Allahu Teâlâ, onun bu (gösteriş dolu) amelini, mahlûkâtının kulaklarına (Bu şahıs riyakârdır diye) ulaştırır ve onu insanların gözünde küçültür, zelil eder.” [1543]

56) Hz. Muâz bin Cebe! radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;

“Bir kul dünyada şöhret ve gösteriş için iyi bir amel işlerse, Allahu Teâlâ kıyamet günü bütün mahlûkâtın karşısında, (“Bu şahıs insanlara gösteriş yapmak için iyi ameller işlemiştir” diye) onu meşhur edecektir. (Böylece o kişi rezil ve rüsvay olacaktır.)” [1544]                           

57) Hz. Enes bin Mâlik radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;

“Kıyamet günü üzerleri mühürlü amel defterleri getirilecektir. Allah celle celaluhu bazı insanların amel defteri hakkında,

“Bunları atın” buyuracak, bazı insanların defterleri hakkında ise,

“Bunları kabul edin” buyura­caktır. Melekler,

“Senin izzet ve celaline yemin olsun ki, biz bu amel defterlerinde hayırdan başka bir şey görmedik” diyecekler. Allah celle celaluhu,

“O ameller Benim için değildir. Ben bugün sadece Benim rızam için yapılan amelleri kabul ederim” buyurur.

Bir rivayette şöyle geçmektedir: Melekler,

“Senin izzetine yemin olsun ki, biz ancak onun yaptıklarını yazdık. (Onun bütün amelleri iyi ve güzeldi)” diyecek­lerdir. Allahu Teâlâ,

“Ey melekler! Siz doğru söylüyorsunuz. (Ancak) onun ameli Benim rızamın dışında başka bir maksat içindi” buyuracaktır.” [1545]

58 ) Hz. Enes radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;

“İnsanı helak edici şeyler şunlardır: Kendisine itaat edilen cimrilik (yani cimrilik yapmak,) kendisine tabî olunan nefsani arzular ve kişinin kendini üstün görmesi.” [1546]                                                                 

59) Hz. Ebû Hûreyre radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu; “İnsanların en kötüsü başkasının dünyası için kendi ahiretini berbad edendir. (Yani kişi başkasına dünyevi menfaat ulaştırmak için Allahu Teâlâ’yı gücendirecek iş yapıp kendi ahiretini berbad eder.)” [1547]

60) Hz. Ömer bin Hattab radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;

“Bu ümmet hakkında en fazla korktuğum kişi, dil âlimi olan münafıktır. (İlmî konuları konuşur, ancak iman ve amelden yoksundur.)” [1548]

İzah: Münafıktan kasıt, riyakâr fâsıktır.[1549]

61) Hz. Abdullah bin Kays Huzâi radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasûlullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;

“Kim iyi bir işi, gösteriş ve şöhret niye­tiyle yaparsa, o niyetinden vazgeçene kadar Allahu Teâlâ’nın şiddetli gazabına uğrayacaktır.”                                                                                                   

62) Hz. Abdullah bin Ömer radıyallahu anhuma diyor ki: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu; “Kim dünyada şöhret elbisesi giyerse, Allahu Teâlâ kıyamet günü ona zillet elbisesi giydirir. Sonra o elbisenin içinde ateş alevlen­dirilir.” [1550]


[1521] Nisâ: 4/142.

[1522] EI-Mâûn: 107/4-6.

[1523] Keşf ür Rahman Mezâhir'i Hakk

[1524] Tirmizi

[1525] Tirmizi

[1526] Beyhaki

[1527] Beyhaki

[1528] Taberâni, Mecma'uz Zevâıd

[1529] Müslim

[1530] Ebû Dâvûd

[1531] Tirmizi

[1532] Tirmizi

[1533] Tirmizi

[1534] Tirmizi

[1535] İbni Mâce, Terğib

[1536] İbni Mâce

[1537] Müsned'i Ahmed

[1538] Müsned'i Ahmed

[1539] Müsned-i Ahmed

[1540] Müsned-i Ahmed

[1541] Müsned'i Ahmed

[1542] Müsned'i Ahmed, Bezzar, Taberâni, Mecma'uz Zevâid

[1543] Taberâni, Mecma'uz Zevâid

[1544] Taberâni, Mecma'uz Zevâid

[1545] Taberâni, Bezzar, Mecma'uz Zevâid

[1546] Bezzar, Beyhaki, Terğib

[1547] Beyhaki

[1548] Beyhaki

[1549] Mezâhir'i Hakk

[1550] İbni Mâce

Esselamu aleyküm.Rabbim bizleri riyadan ,günahdan ve yalan yere iman etmekden,ibadet etmekden korusun inşalah.Rabbim razı olsun bilgilerden kardeşim...

Ve aleykümüsselam Rabbim bizleri riyakarlardan eylemesin Rabbim paylaşım için razı olsun

Es Selamun Aleykum . Gösterişle bilikte klabe libir de girer . Bu iki haslet de cokk kotudur . .
Allah cc razi olsun

Ve Aleyküm Selam. Mevlam bizleri her kötü hallerde olmaktan muhafaza eylesin inşaAllah.