Riyanın kötülüğü

RİYANIN KÖTÜLÜĞÜ

Kur’an Ayetleri

“Onlar namaza kalktıkları zaman üşenerek kalkarlar, insanlara (namaz kılıyoruz diye) gösteriş yaparlar, Allah’ı pek az hatıra getirir, anarlar.” [1521]

“Vay haline o namaz kılanların ki, / onlar kıldıkları namazdan habersizdirler. / Onlar, gösteriş yaparlar.” [1522]

İzah: Namazı kazaya bırakıp kılmak veya huşuûna riâyet etmeden kılmak yahut bazen kılıp bazen kılmamak, hepsi namazdan habersiz olmaya dahildir. [1523]

Hadisi Şerifler

35) Hz. Enes bin Mâlik radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Peygamber sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;

“İnsana şer olarak, din veya dünya hakkında kendisine parmaklarla işaret edilmesi yeter. Ancak Allahu Teâlâ’nın koruduğu kimse müstesnadır.” [1524]

İzah: Parmaklarla işaret edilmesinden kasıt meşhur olmaktır. Bu da tehlikeden uzak değildir. Çünkü şöhrete ulaştıktan sonra kendi büyüklük duygusundan kurtulmak, herkesin yapabileceği bir iş değildir. Ancak bir şöhret, istenmeden, Allahu Teâlâ tarafından verilirse ve Allahu Teâlâ Kendi lütfuyla o kişiyi nefis ve şeytandan korursa, böyle muhlisler hakkında şöhret tehlikeli değildir.

36) Hz. Ömer bin Hattab radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: O bir gün Mescid-i Nebevi’ye uğradı. Hz. Muâz radıyallahu anh’ın, Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem’in mübarek kabrinin yanına oturmuş bir halde ağladığını gördü. Hz. Ömer radıyallahu anh,

“Seni ağlatan şey nedir?” dedi. O,

“Beni ağlatan Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem’dan duyduğum şeylerdir. Rasûlullah sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki;

“Riyânın basiti de şirktir. Kim Allahu Teâlâ’nın bir dostuna düşmanlık ederse, o Allahu Teâlâ’ya savaş ilan etmiştir. Şüphesiz Allah celle celaluhu iyi olan, takva sahibi olan, ortadan kaybolduğu zaman çağırılmayan ve tanınmayan, kalpleri hidâyet kandilleri olan ve fitnelerin yoğun karanlıklarından (kalplerindeki nurdan dolayı, dinlerini kurtararak) çıkan insanları sever.”

37) Hz. Mâlik radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki;

“Koyun sürüsünün üzerine bırakılmış iki aç kurt, kişinin mal hırsı ve büyük olma arzusunun dinine verdiği zarar kadar o sürüye zarar veremez.” [1525]

38 ) Hz. Ebû Hûreyre radıyallahu anh diyor ki: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;

“Kim başkasına karşı övünmek, malını çoğaltmak ve şan-şöhret için helâlinden dünyayı kazanırsa, Allahu Teâlâ kendisine gazab ettiği halde O’nun huzuruna çıkacaktır. Kim de başkalarından dilenmemek, çoluk çocuğu için maîşet temin etmek, komşularına iyilikte bulunmak için helâlinden dünyalık kazanırsa, o kıyamet günü yüzü ayın on dördü gibi parlak olduğu halde Allah’a kavuşacaktır.” [1526]

39) Hz. Hasan rahmetullahi aleyh diyor ki: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;

“Bir kul konuşma yaparsa, Allahu Teâlâ konuşmadaki maksadının ve niyetinin ne olduğunu mutlaka soracaktır. Hz. Câ’fer rahmetullahi aleyh diyor ki: Hz. Mâlik bin Dinar rahmetullahi aleyh bu hadisi anlatırken o kadar ağlardı ki, sesi kısılırdı. Sonra şöyle derdi;

“Halk, size konuşma yapıyorum diye gözlerim aydınlanıyor (konuşma yapmaktan hoşlanıyorum) zannediyor. Halbuki ben biliyorum ki, Allahu Teâlâ kıyamet günü bana,

“Bu konuşmadan maksadın neydi?” diye mutlaka soracaktır.” [1527]

40) Hz. İbni Abbas radıyallahu anhuma’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;

“Kim insanları memnun etmek için Allah’ı gücendirirse Allah celle celaluhu ona gazab eder. Aynı şekilde Allahu Teâlâ’yı gücendirerek kimleri memnun etmişse, onlara da gazab eder... Kim Allahu Teâlâ’yı razı etmek için insanları gücendirirse, Allahu Teâlâ ondan razı olur. Aynı şekilde O’nu razı etmek için kimleri gücendirdiyse, Allah onları da razı olup memnun eder. Hatta gücendirdiği kimselerin gözünde o kimseyi iyi bir insan kılar. Onun söz ve davranışını o kimselerin gözünde güzelleştirir.” [1528]

41) Hz. Ebu Hûreyre radıyallahu anh diyor ki: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem’in şöyle buyurduğunu işittim;

“Kıyamet günü aleyhinde ilk karar verilecek olan kimselerden biri de şehid olmuş biridir. O, Allahu Teâlâ’nın huzuruna getirilir. Allahu Teâlâ ona vermiş olduğu nimetleri açıklar, o bunları itiraf eder. Sonra Allahu Teâlâ, “Sen bu nimetler içinde ne iş yaptın?” buyurur. Şehid,

“Senin uğrunda savaştım, nihayet şehid oldum” der. Allahu Teâlâ,

“Yalan söylüyorsun. Halk sana ‘Cesur’desin diye savaştın, nitekim öyle denildi” buyurur. Sonra onun hakkındaki karar verilir ve yüz üstü sürünerek Cehennem’e atılır... İkinci olarak ilim öğrenmiş ve başkalarına öğretmiş ve Kur’an-ı Kerim’i okumuş biri Allah’ın huzurunda getirilir. Allahu Teâlâ ona vermiş olduğu nimetleri açıklar, o bunları itiraf eder. Sonra Allahu Teâlâ,

“Sen bu nimetlerle nasıl amel yaptın?” buyurur. O,

“Senin rızan için ilim öğrendim ve başkalarına öğrettim. Senin rızan için Kur’an-ı Kerim okudum” der. Allahu Teâlâ,

“Yalan söylüyorsun. Sen, halk sana ‘Âlim’ desinler diye ilim öğrendin ve ‘Güzel Kur’an okudun’ desinler diye Kur’an okudun. Nitekim öyle dediler” buyurur. Sonra onun kararı verilir ve yüz üstü sürünerek Cehennem’e atılır... Üçüncü şahıs Allahu Teâlâ’nın kendisine dünyada bol servet verdiği ve her türlü mal ihsan ettiği kimsedir. O, Allahu Teâlâ’nın huzuruna getirilir. Allahu Teâlâ ona nimetlerinj açıklar, o da nimetleri İtiraf eder. Sonra Allahu Teâlâ ona,

“Sen bu nimetlerle ne yaptın?” buyurur. O,

“Hangi yola harcanmasını seviyorsan, Senin rızan için onların hepsini harcadım. Hiçbirini bırakmadım” der. Allahu Teâlâ, “Yalan söylüyorsun. Sen, halk sana ‘Cömert’ desinler diye böyle yaptın. Nitekim öyle denildi” buyurur. Sonra onun hakkında karar verilir ve yüzüstü sürünerek Cehennem’e atılır.” [1529]

42) Hz. Ebû Hûreyre radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu; “Kim Allah rızası için öğrenilmesi gereken bir ilmi, dünyanın mal ve metâını elde etmek için öğrenirse, o kıyamet günü Cennet’in kokusunu dahi alamayacaktır.” [1530]

43) Hz. EbÛ Hûreyre radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;

“Âhir zamanda bazı insanlar ortaya çıkacaktır. Onlar din perdesi arkasında dünyayı avlayacaklardır. Yabani hayvanların yumuşak derilerinden elbiseler giyeceklerdir. (Ta ki insanlar onları dünyaya rağbet etmiyor sansınlar.) Onların dilleri şekerden daha tatlı, ancak kalpleri kurtlar gibidir. Allahu Teâlâ (onlar hakkında) şöyle buyurur:

“Onlar Benim mühlet vermemden dolayı aldanıyorlar mı, yoksa Bana karşı korkmadan cüret mi gösteriyorlar? Ben Kendı’ine yemin ediyorum ki, Ben onlar arasından üzerlerine öyle bir fitne göndereceğim ki, bu fitne, onların akıllı olanlarını dahi hayran (perişan) bırakacaktır. (Yani onlar arasından öyle adamlar çıkaracağım ki, onları çeşit çeşit zarar ve ziyana mubtelâ kılacaklardır).” [1531]

44) Hz. Ebû Saîd bin Ebî Fadâle Ensarî radıyallahu anh diyor ki: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem’in şöyle buyurduğunu işittim;

“Gelmesinde hiçbir şüphe olmayan kıyamet gününde, Allahu Teâlâ bütün insanları bir araya toplayacaktır. O vakit bir münâdi şöyle nida edecektir:

“Kim Allah için yaptığı bir amele bir başkasını ortak kılarsa, o amelinin sevabını gidip o başkasından alsın. Çünkü Allahu Teâlâ ortaklar arasında ortaklıktan en fazla müstağni olandır.” [1532]

İzah: “Allahu Teâlâ ortaklar arasında ortaklıktan en fazla müstağni olandır sözünden maksat şudur: Ortak kimseler, kendileriyle birinin ortak olmasını kabul ederler. Allahu Teâlâ ise asla bu şekilde kimsenin Kendi’sine ortak koşulmasını kabul etmez.

45) Hz. Abdullah bin Ömer radıyallahu anhuma’dan rivayet edilmiştir: Peygamber sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;

“Kim, ilmi Allah’ın rızası dışında başka bir maksad (meselâ izzet, şöhret, mal vs. elde etmek) için öğrenirse o, Cehennemideki yerini hazırlasın.” [1533]

46) Hz. Ebû Hûreyre radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki; “Siz Cübbül Hüzün’den Allah’a sığının.” Sahâbe-i Kiram radıyallahu anhum,

“Cübbül Hüzün nedir?” dediler. Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem,

“O, Cehennem’de bir vadidir. Cehennemin kendisi hergün yüz defa ondan Allah’a sığınmaktadır” buyurdu. Sahâbe-i Kiram radıyallahu anhum,

“Yâ Rasûlallah! Oraya kimler girecektir?” dediler. Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem,

“Amelleriyle gösteriş yapan Kur’an okuyucuları” buyurdu. [1534]

47) Hz. İbni Abbas radıyallahu anhuma’dan rivayet edilmiştir: Rasululla...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın