๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Mükayeseli İbadetler İlmihali => Konuyu başlatan: Sümeyye üzerinde 26 Ağustos 2012, 15:05:38



Konu Başlığı: Zekâttan Kaçınma Ve Zekât Hileleri
Gönderen: Sümeyye üzerinde 26 Ağustos 2012, 15:05:38
Zekâttan Kaçınma Ve Zekât Hileleri:

“İnsanlar kendi aralarındaki borçlarını ödemekte genellikle titiz ve uysal oldukları halde, vergi borçlarının ödenmesinde çoğu kez kayıtsız, inatçı ve hileci olurlar. Bu hal, toplumdan topluma de­ğişmekle beraber, mükelleflerin vergilere karşı gösterdikleri haklı veya haksız tepkilerin bir sonucudur. Bu tepkilerin dayandığı birçok sebepler sayılabilir; halkın devlet idaresine karşı gösterdiği güvensizlik ve kamu hizmetlerinin iyi şekilde görülmemesi, devlet erkinin kötüye kullanılmadı. Vergi yükünün ağır olması, vergi uy­gulama oranlarının ve vergi kontrolünün yetersiz kalması, vergi ihtilaflarının uzaması ve özellikle vergi ahlâkının zayıf olması vb. Bu sebepleri belirli ölçülere göre gruplara ayırmak pek kolay gö­zükmemektedir. Çünkü bunlar, toplumun içinde bulunduğu”1 zaman ve koşullara göre değişebilir. Kaldı ki, mükellefler, vergi kanunla­rında her zaman boşluklar bulup, vergi ödemekten kaçınabilir veya vergi kanunlarının hükümlerini yerine getirmeyebilirler. Vergiden  kaçınma ve  vergi  kaçakçılığı,  birbirinden  ayrı iki esasa da­yanır:

Vergi kanunlarının vergi borcunun doğumunu bağladıkları olaylarla bağlılık kurulmaması veya bu olayların fertlerin kendi­leri için meydana gelmemesi halinde, vergiden kaçınma vardır. Hiç kimse, hazine çıkarını düşünmek zorunluluğunda değildir. Bir kimse, vergi mevzuu olan bir malı almaz ve örneğin sigara kul­lanmazsa, bu maddeler üzerindeki vergiden kaçınmış olur. Bunlar kanuna aykırılık sayılmaz. Bunun gibi gelirleri, geçim indirimi miktarı veya istisna haddi altında kalan kimseler de gelir vergisi vermezler; bunları daha fazla gelir elde etmeğe ve dolayısıyla vergi vermeğe kimse zorlayamaz. Öte yandan sermayenin daha az vergilendirildiği alanda yatırım yapmak veya kurumlar vergisini ver­memek için, şahıs şirketleri kurmak suretiyle de vergiden kısmen kaçınılabilir. Bütün bu hallerde yasalara uygunluk vardır; herkes kanun hükümlerine aykırı düşmeyen işleri yapmakta serbesttir.” [547]

Vergiden kaçınma gibi, zekâttan kaçınmadan da söz edilebi­lir. Bu konu daha çok “zekât hileleri” ile bağlantı kurularak ele alınır. [548]




[547] Erginay, Kamu Maliyesi, s. 128-129. Ayrıca bkz. Nadaroğlu, Kamu Maliyesi Teorisi, s. 276-7.

[548] Kardavî, FZ, c. II, s. 838-843; c. II, s. 1069-3 070; Kâsânî, BS, c. II, s. 15; Şeybanî, Asl, c. II, s. 15. 20.