|
Konu Başlığı: Zekatın ödenmeyeceği yerler Gönderen: Sümeyye üzerinde 14 Ağustos 2012, 08:37:19 19. BÖLÜM ZEKATIN ÖDENMEYECEĞİ YERLER 125. Mükellefin Yakınları Ve Hayır Kurumları 1- Mükellefin Yakınları: Karı-koca ve diğer yakın veya uzak akrabaya zekât ödenip ödenmeyeceği konuları, hukukçular arasında tartışılmıştır: Karı Ve Kocanın Birbirine Zekât Ödemesi: [307] Karı ve kocanın birbirine zekât ödemesi, karı-koca arasında ayırım yapıp yapmamaya göre ele alınmıştır: Karı-Koca Ayırımı Yapanlar: Kocanın Karısına Zekât Ödemesi: DM'e göre, koca, karısına zekât ödeyemez. Hatta İbnu'1-Munzir, kocanın karısına zekât ödeyemeyeceği konusunda icma bulunduğunu nakletmektedir. [308] Karının Kocasına Zekât Ödemesi: Ebu Hanife, Zahirî ve Şafiî Mezhebleri, Şevkânî, Sevrî, bir nakilde malik, Ahmed b. Hanbel, zeydî hukukçular el-Hadî, en-Nasır ve el-Mueyyid Billah'a göre, karı, fakir olan kocasına zekâtödeyebilir. Çünkü kadın, kocasının malıyla zengin sayılmaz, erkek karısından nafaka alamaz. Ebu Yusuf ile Muhammed eş-Şeybanî'ye göre, karı, kocasına zekât ödeyebilir. Karı-Koca Ayırımı Yapmayanlar: Tahâvî ile Şafiî ve Hanbelî Mezhebleri, karı-koca arasında bir ayırım yapmaksızın, birbirlerine zekât ödeyemeyecekleri görüşündedir. Zira aralarında bir menfaat bağı bulunmaktadır. Nafile sadakalar, karı-koca arasında karşılıklı olarak ödenebilir; hatta böyle bir işlem efdaldir. [309] Akrabaya Zekât Ödenmesi: [310] Zekât ödeme açısından akrabayı, uzak ve yakın akraba sekinde iki grupta ele almak uygundur: Uzak Akraba: Nafakası zekât mükellefine gerekmeyecek şekilde uzak olan ıkrabaya -hangi sınıfa girerse girsin- zekât ödenebilir. Yakın Akraba: I. Fakir Ve Miskin Sınıfı Dışında Bulunan Akraba: Fakir ve miskin dışındaki sınıflarda bulunan akrabaya -haksahibi olduğu takdirde- zekât ödenebilir. Yusuf Kardavî, kalpleri kazanılacaklar sınıfına yapılacak demenin devlete ait olmasını benimsediğinden, [311] bu sınıftaki ak-abaya da zekât ödenemeyeceğini savunur. [307] Ahmed b. Hanbel, Mesâil, s. 149, no: 551, 553; Bilmen, HFK, c. IV, s. 118; Cezîrî, Fame, c. I, s. 622-624; Kardavî, FZ, c. II, s. 719-721; Kâsânî, BS, c. II, s. 48, 49; Maverdî, el-Ahkâmu's-Sultâniyye, s. 124; Mergınânî, Hidâye, c. I; s. 113; Debusî, Esrar c. I; s. 128-a; Sıddıki, İslâm Devletinde Malî Yapı, s. 185; Şeybanî, Asl, c II, s. 128-129; Tahâvî, Muhtasar, s. 53 [308] İbnu'l-Munzir, Kitabu'l-İcma, s. 33; Kardavî, FZ, c. II, s. 719; Şeybanî, Asl, c. II, s. 128-129. [309] Kâsânî, BS, c. II, s. 50 [310] Ahraed b. Hanbel, age, s. 149, no: 551, 553; Kardavî, FZ, c. II, s. 716-719-Kâsânî, BS, c. II, s. 39-40; Şeybanî, Asl, c. II, s. 128. [311] Bkz. yukarıda 118. 3. |