Konu Başlığı: Zekâtın Ödenmesi Gönderen: Sümeyye üzerinde 14 Ağustos 2012, 08:25:25 Zekâtın Ödenmesi: [338] 1) Cumhur'a göre, gayri müslimlere zekât ödenemez; çünkü zekât, müslüman fakirlerin hakkıdır. Ayrıca, aslında, zekâtla mükellef olmadıklarından dolayı, müslümanlara mahsus dinî-içtimaî ve malî yardımlaşmadan faydalanmaya da hakları yoktur. İbnu'l-Munzir, bu konuda kalpleri kazanılacaklar dışındakiler için icma bulunduğunu nakleder. Yusuf Kardavî, bu konuda icma bulunduğunu iddia etmenin doğru olmayacağını belirtmektedir. Zira İbn Şirin ve Zuhrî, Züfer, İkrime ve Hz. Ömer zimmî fakirlere zekât ödenebileceğini benimsemektedir. 2) Hukukçuların bir kısmına göre, zimmî fakir ve muhtaçlara zekât, bazı şartlarla ödenebilir: a) Ubeydullah b. el-Hasen ve bazı ibazî hukukçulara göre, müslüman hak sahibi bulunmayınca, onlara ödeme yapılabilir. b) Şafiî Mezhebine göre, zimmîlere zekât memuru oldukları takdirde emeklerin karşılığı ödenebilir. c) Hz. Ömer, İkrime, Züfer ve onlar gibi düşünenlere göre, miskin sınıfına giren zimmîlere zekât ödenebilir. [339] Muhammed Ebu Zehra, Abdulvehhab Hallaf ve Abdurrahman Hasen'e göre, âciz olan zimmî fakirlere, zekât Ödenebilir;kuvvetli olanlara -kendilerinden cizye alınıp zekât ödenmesi makul olmayacağından- ödenmez. [340] d) Kimi hukukçulara göre, kalpleri kazanılacaklar sınıfında olan zimmîlere, zekât ödenebilir: Cumhur'a göre, kalpleri kazanılacaklar sınıfındaki gayri müslimlere de zekât ödenebilir. Bunlardan el-Hasenu'1-Basrî, Ebu Sevr, Ahmed, bazı maliki hukukçular (msl. Kurtubî) ile bazı hanbelî hukukçular (msl., Ebu Ya'la el-Ferra), Fahruddin er-Razî ve Katade'ye göre, bunlara zekât ödemek mümkündür. Yusuf Kardavî, gayri müslim azınlıklara zekât ödenip ödenmeyeceği ile ilgili görüşleri sıraladıktan sonra, zekâtın, öncelikle müslümanlara ödenmesi gerektiğini belirtir. Bununla birlikte, gelir ve mal çok olur ve müslüman fakirlere zarar verilmezse, gayri müslimlere zekât ödenmesini engelleyecek bir delil de yoktur. Yusuf Kardavî ve onun gibi düşünen Abdulkerim Zeydan'a göre, zimmîlerden yine kendilerine ayrı bir kuruluşla sarfetmek üzere, zekâta benzer bir vergi tahsil edilebilir. [341] Bu düşünce, kurumlaştırmak suretiyle, verimli ve yararlı bir şekilde pekâlâ gerçekleştirilebilir. Her vatandaş, İslâm devletinin koruması altında bulunma hakkına sahiptir. [338] Cezîrî, Fame, c. I, s. 624, 626; İbnu'l-Munzir, age, s. 33; Kardavî, FZ, c. 11, s. 705-708; Kâsânî, BS, c. 2, s. 49; Maverdî, age, s. 124; Mergınânî, age, c. 1, s. 113; Şeybanî, Asl, c. 2, s. 96-97; Şeybanî, el-Camiu's-Sagîr, s. 123; Tahâvî, age, s. 52. [339] Cezîrî, Fame, c. I, s. 624; Debusî, Esrar, c. I, v. 127-b. bkz. yukarıda 113 1 1- [340] Kardavî, FZ, c. II, s. 706-707. Krş. 17 1 2 2 1. [341] Kardavî, FZ, c. I, s. 98-104; Zeydan, Ahkâmu'z-Ziınmiyyin vel-Muste'menîn, s149. bkz. yukarıda 17 1 1 2 2 A. |