Zekât kanunu tasarısı

EK

ZEKÂT KANUNU TASARISI [366]

BİRİNCİ KISIM

ZEKÂT MEVZUU MALLAR VE ZEKÂTA TÂBİ OLMA ŞARTLARI

Madde 1. Zekât Ve İslâmî Dayanışma:

1. Zekât, dinin bir rüknüdür, yürürlükte olan bir ibadettir, daimî bir malî farizadır, İslâmî sosyal dayanışmayı gerçekleştirmenin en önemli aracıdır.

2. Bu kanun ve ona dayanarak çıkarılacak tüzükler, zekât hükümlerini belirtir. Devlet, bu hükümlerin yürürlük kazanmasını sağlar.

Madde 2. Zekât Mükellefi:

1. Bu kanuna göre zekât konusu olan nisab miktarı herhangi bir mala malik olan ve Mısırlı veya Mısır'da oturan müslümanlar, zekât mükellefidir.

2. Mal, maliki -çocuk ve deli gibi- reşid olmasa bile, zekât mevzuudur. Reşid olmayanların malındaki zekât borcu, velisi tarafından ödenir.

3. Malın maliki şirket veya başka bir tüzel kişi olursa, bu mal, bu kanunda gösterilen hükümlere göre zekât mevzuu olur ve şirket, gerçek kişi gibi kabul edilir. Tüzel kişinin zekât borcu, her durumda çifte zekâta meydan verilmemek şartıyla, müdürü veya herhangi bir sorumlusu tarafından ödenir.

Madde 3. Zekât Mevzuu Mallar:

Zekât, bu kanunda açıklanan şartlarla, aşağıdaki mallar ödenir:

a) Altın, gümüş ve bütün nakitler ile nakdin yerini tutan veya nakitle değerlendirilen kıymetli evrak ve alacaklar,

b) Ticaret malları,

c) Hayvanı servet,

d) Madenler ve yerden çıkarılan diğer mallar,

e) Aşağıdaki gelirler:

1- Zira ürünler ve meyvalara,

2- (Satım dışındaki) diğer ticaret işleri,

3- Sanayi ürünleri ve hayvanı ürünler,

4- Gelir getirmek için hazırlanan gayrimenkuller ve diğer mallar,

5- Ücretler ve serbest meslek kazançları.

Madde 4. Zekât Mevzuu Malın Nitelikleri:

Zekât mevzuu olması için malda aşağıdaki şartlar aranır:

a) Malikinin malı olması,

b) Bizzat namı (üretken) olması veya sahibinin fiiliyle nemalanabilir olması,

c) Malikinin ve geçimini sağladıklarının aslî ihtiyaçlarından fazla olması ve şahsî kullanımına ait bulunmaması,

d) Nisabı bulması; bu, altıncı maddede açıklanan şekilde olur,

e) Havelân-ı havli (takvim yılını) doldurması; bu şartın arandığı mallar, bu kanunun üçüncü madesinin d ve e fıkralarında açıklananlar dışında kalan mallardır.

f) Malikin zimmetinde malı kaplayan veya nisabı eksilten borç bulunmaması,

g) Malin Mısır'da bulunması; mal, Mısır dışında bulunursa, ancak Mısırlı veya Mısır'da oturan yabancı ülke vatandaşı bir müslümanın malı olursa ve zekâtı ödenmemişse, zekât mevzuu olur.

Madde 5. Şahsî Ve Ailevî Masrafların İstisna Oluşu:

1. Malın zekât mevzuu olması için, mükellef ve ailesi için, bir yıl boyunca gerekli olan -yiyecek, içecek, giyecek, mesken, ilaç, binit, meslek ve sanat âletleri ve mensupları için ilmî kitaplar gibi-zarurî ihtiyaçlardan fazla olması şarttır.

2. Zekât mevzuu malların her grubu için belirtilen zarurî ihtiyaçlara karşılık olarak ayrılacak şahsî ve ailevî masrafların miktarını tüzük belirler.

Madde 6. Nisab Ve Havelân-ı Havl:

1. Malın zekât mevzuu olması için, nisaba ulaşması veya onu geçmesi şarttır. Bu şart, bütün yıl için geçerli olur.

2. Yıl (takvim yılı), her hicrî yılın Recep ayı sonunda biten oniki kamerî aydır.

3. Maldan elde edilen yavru, kâr veya iradın takvim yılı, aslınınkiyle aynıdır.

4. Mal, yıl içinde nisab miktarının altına düşerse, takvim yılı şartı geçerliliğini kaybeder. Bundan sonra nisabı bulursa, takvim yılı da nisabı bulduğu tarihten itibaren yeniden başlar.

5. Üçüncü maddenin d ve e fıkralarında belirtilen mallarda takvim yılı şartı aranmaz.

Madde 7. Nisabın Miktarı:

1. Altının nisabı, 85 gr. saf altındır.

2. Nakitlerde ve nakit yerine geçen veya nakitle değerlendirilen kıymetli evrakta, nakdi mevduatta ve alacaklarda da nisab, altın nisabıdır.

3. Nisab, devede beş, sığırda otuz, davarda ise kırktır.

4. Nisab, ölçülen ziraî ürünlerde ve meyvalarda elli kiledir (beş vesk), tartılan ürünlerde ise beş kantar veya altın nisabıdır. Bu, tüzüğün belirteceği ayrıntıya göre düzenlenir.

5. Gayrimenkul, sermaye iradı, sanayi ürünleri, hayvanı ürünler, ücret ve kazançlar ile üçüncü maddenin e fıkrasında belirtilen ticari işlerden elde edilen gelirlerde nisap, altın nisabıdır.

6. Bunlar dışındaki mallarda da, altın nisabı esastır.

Madde 8. Altın, Gümüş Ve Nakitler:

1. Altın ve gümüş, altın ve gümüş nakitler, nakit yerine kullanılan veya nakitle değerlendirilen millî veya yabancı kıymetli evrak, senet, malî değeri bulunan belgeler, çekler ve diğer evrak, bankalarda ve tasarruf sandıklarında, şirketlerde veya kişilerde bulunan nakdî mevduat veya diğer saklı paralar zekât mevzuudur.

2. Bütün bunlarda nisab, altın nisabıdır.

3. Zekâtın oranı, zekât mevzuu malın % 2.5'udur (kırkta biri).

Madde 9. Alacaklar:

Tahsili umulan -ister senetle, isterse başka bir yolla- sabit alacaklar zekât mevzuudur.

Madde 10. Zînet Eşyası:

1. Malikinin durumuyla uygunluk gösterip mutad sınırı aşmadığı takdirde, zînet amaçlı eşya ve diğer mallar, zekât mevzuu değildir.

2. Zînet eşyası hazine, iddihar, ticaret veya zekâttan kaçırmak için edinilir veya yukarıda belirtilen değeri aşar yahut kullanımı ve edinimi haram eşya olursa, ister altın ve gümüş olsun, isterse platin, elmas, inci veya başkası olsun, zekât mevzuudur. Hepsinde nisab, altın nisabına göre belirlenir. Zekâtın oranı, malın % 2.5'udur.

Madde 11. Ticaret Malları:

1. Zekât, ticarî malların sermayeleri için ödenir. Bu hesap, ticarî kâr ve eşyanın değerlendirilmesiyle olur. Tacirin sahip olduğu nakit ile ticarete ayrılan varlık ve tahsili umulan alacaklar da bunlara eklenir. Ticarî borçlar ile zarurî ihtiyaçlar (şahsî ve ailevî masraflar) matrahtan düşülür. Kalan, altın nisabını bulur veya geçerse ve havelân-ı havl şartını da taşırsa, zekâtı ödenir.

2. Ticaret mallarında zekâtın oranı, zekât mevzuu malın % 2.5'udur.

3. Menkul eşya alım-satımı yapan şirketler de, tacir kişiler gibi kabul edilir. Sermaye, zekât mevzu olur. Bundan sonra, ortakların hisse ve payları zekât tahsil edilmez.

Madde 12. Hayvani Servet:

1. Deve, sığır (manda dahil) ve davar (keçi dahil) zekât mevzuudur. Nisabı bulduğu ve havelân-ı havl şartını taşıdığı takdirde, ister saime olsun, ister evde bakılsın, ister çalıştırılsın, isterse çalıştırılmasın zekât ödenir.

2. Bunun dışındaki -at vb. diğer- hayvanlar, nema, gelir veya ticaret için elde bulundurulursa, zekât mevzuu olur. Zekâtın oranı, değerinin % 2.5'udur.

Madde 13. Deve:

1. Develerin sayısı beşi bulur ve havelân-ı havl şartını taşırsa, bir şât (koyun veya keçi) ödenir.

2. Deve sayısı onu bulursa, iki şât ödenir. Bu şekilde, her beş devede bir şât ödenir.

3. Deve sayısı yirmibeşi bulursa bir bint mehâd (iki yaşına basmış deve) ödenir.

4. Deve sayısı otuzaltıyı bulursa, bir bint lebûn (üç yaşına basmış deve) ödenir.

5. Deve sayısı kırkaltıyı bulursa, bir hıkka (dört yaşına basmış deve) ödenir.

6. Deve sayısı altmışbiri bulursa, bir cezaa (beş yaşına basmış deve) ödenir.

7. Deve sayısı, yetmiş altıyı bulursa, iki bint lebûn ödenir.

8. Deve sayısı doksanbiri bulursa, iki hıkka ödenir.

9. Deve sayısı yüzyirmibiri bulursa, üç bint lebûn veya iki hıkka ödenir.

10. Deve sayısı yüzotuzu bulursa, her kırkta bir bint lebûn, her ellide bir hıkka ödenir.

11. Ödenecek miktardaki farklılaşma onar onar olur. İki sayı arası için zekât ödenmez.

Madde 14. Sığır:

1. Sığır sayısı otuzu bulur ve havelân-ı havli doldurursa, bir tebî (bir yaşında sığır) ödenir. Bu miktar, otuz dokuza kadar değişmez.

2. Sığır sayısı kırkı bulursa, bir musinne (iki yaşında sığır) ödenir. Bu miktar, elli dokuza kadar aynen kalır.

3. Sığır sayısı altmışı bulursa, iki tebî ödenir.

4. Bundan sonra her otuzda bir tebî, her kırkta bir musinne ödenir. İki sayı arası için zekât ödenmez.

Madde 15. Davar:

1. Davar sayısı kırkı bulur ve havelân-ı havli doldurursa, bir şat (koyun veya keçi) ödenir.

2. Davar sayısı kırkı aşarsa, yüzyirmiye kadar bir şey ödenmez.

3. Davar sayısı yüzyirmibire ulaşırsa, iki şât ödenir. İkiyüze kadar başka bir şey ödenmez.

4. Davar sayısı ikiyüzbiri bulursa, üç şât ödenir.

5. Davar sayısı dörtyüzü bulursa, dört şât ödenir.

6. Bundan sonrasında her yüzde bir şât ödenir. İki sayı arası için zekât ödenmez.

Madde 16. Yerden Çıkarılan Varlıklar:

1. Yerden çıkarılan -içlerinde petrolün ve taş işletmeleri ürünlerinin de yer aldığı- madenler ile deniz, göl ve ırmaklardan elde edilen canlı veya cansız varlıklar zekât mevzuudur.

2. Elde edilen varlığın yıllık değerinin altın nisabını bulması şarttır. Zekât, varlığın elde edildiği anda ödenir, havelân-ı havl şartı aranmaz.

3. Zekâtın oranı, elde edilen varlığın % 2.5'udur.

Madde 17. Ziraî Ürünler Ve Meyvalar:

...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın