Zekâttan Kaçınma Ve Zekât Hileleri

Zekâttan Kaçınma Ve Zekât Hileleri:

“İnsanlar kendi aralarındaki borçlarını ödemekte genellikle titiz ve uysal oldukları halde, vergi borçlarının ödenmesinde çoğu kez kayıtsız, inatçı ve hileci olurlar. Bu hal, toplumdan topluma değişmekle beraber, mükelleflerin vergilere karşı gösterdikleri haklı veya haksız tepkilerin bir sonucudur. Bu tepkilerin dayandığı birçok sebepler sayılabilir; halkın devlet idaresine karşı gösterdiği güvensizlik ve kamu hizmetlerinin iyi şekilde görülmemesi, devlet erkinin kötüye kullanılmadı. Vergi yükünün ağır olması, vergi uygulama oranlarının ve vergi kontrolünün yetersiz kalması, vergi ihtilaflarının uzaması ve özellikle vergi ahlâkının zayıf olması vb. Bu sebepleri belirli ölçülere göre gruplara ayırmak pek kolay gözükmemektedir. Çünkü bunlar, toplumun içinde bulunduğu”1 zaman ve koşullara göre değişebilir. Kaldı ki, mükellefler, vergi kanunlarında her zaman boşluklar bulup, vergi ödemekten kaçınabilir veya vergi kanunlarının hükümlerini yerine getirmeyebilirler. Vergiden kaçınma ve vergi kaçakçılığı, birbirinden ayrı iki esasa dayanır:

Vergi kanunlarının vergi borcunun doğumunu bağladıkları olaylarla bağlılık kurulmaması veya bu olayların fertlerin kendileri için meydana gelmemesi halinde, vergiden kaçınma vardır. Hiç kimse, hazine çıkarını düşünmek zorunluluğunda değildir. Bir kimse, vergi mevzuu olan bir malı almaz ve örneğin sigara kullanmazsa, bu maddeler üzerindeki vergiden kaçınmış olur. Bunlar kanuna aykırılık sayılmaz. Bunun gibi gelirleri, geçim indirimi miktarı veya istisna haddi altında kalan kimseler de gelir vergisi vermezler; bunları daha fazla gelir elde etmeğe ve dolayısıyla vergi vermeğe kimse zorlayamaz. Öte yandan sermayenin daha az vergilendirildiği alanda yatırım yapmak veya kurumlar vergisini vermemek için, şahıs şirketleri kurmak suretiyle de vergiden kısmen kaçınılabilir. Bütün bu hallerde yasalara uygunluk vardır; herkes kanun hükümlerine aykırı düşmeyen işleri yapmakta serbesttir.” [547]

Vergiden kaçınma gibi, zekâttan kaçınmadan da söz edilebilir. Bu konu daha çok “zekât hileleri” ile bağlantı kurularak ele alınır. [548]

[547] Erginay, Kamu Maliyesi, s. 128-129. Ayrıca bkz. Nadaroğlu, Kamu Maliyesi Teorisi, s. 276-7.

[548] Kardavî, FZ, c. II, s. 838-843; c. II, s. 1069-3 070; Kâsânî, BS, c. II, s. 15; Şeybanî, Asl, c. II, s. 15. 20.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın