Üçüncü ayırım zekât hukukunda sorumluluk

ÜÇÜNCÜ AYIRIM ZEKÂT HUKUKUNDA SORUMLULUK

20. Sorumluluk Kavramı:

Vergi hukukunda, bir verginin ödenmesinden, herkesten önce, o verginin kanunla belirtilen mükellefi sorumludur. [340] Kanuna göre, vergiyi doğuran olayla ilgili olan kişi mükelleftir. Fakat bazı hallerde vergilerin ödenmesinden asıl mükellefin yerine veya asıl mükellefle birlikte, kanunda gösterilen şekliyle, üçüncü kişiler de sorumlu olurlar. İşte, üçüncü kişilerin, kendileri asıl mükellef olmakla beraber, asıl mükellefin vergisinin ödenmesinden kanunla görevli tutulmalarına vergi hukukunda sorumluluk denir.

Vergi sorumluluğu, çeşitli hallerde ortaya çıkabilir; başlıcaları şunlardır:

1) Bir işverene tâbi olarak çalışanların ücretlerinden verginin işveren tarafından kesilip vergi dairesine ödenmesi sorumluluğu,

2) Birden fazla kişinin, aynı vergi borcunun ödenmesinden doğan müşterek sorumluluğu,

3) Maliki olmadıkları gayrimenkulleri elinde bulunduran, üçüncü kişilerin sorumluluğu,

4) Vergi borçlusunun ölümü dolayısıyla varislerin, borçlu tüzel kişilerin infisahı dolayısıyla tasfiye memurlarının sorumluluğu,

5) Aile reisi usulünde, aile reisinin eş veya çocuklarının vergi borçlarına ilişkin sorumluluk,

6) Gerçek veya tüzel kişilerde kanunî temsilcilerin sorumluluğu.

Yukarıdaki hallerin incelenmesinden anlaşılacağı üzere, vergi hukukunda sorumluluk, asıl mükellefle, gerek kişisel, gerekse vergi mevzuları itibarıyla ilgisi görülen üçüncü kişiler bakımından meydana gelmektedir. Kanun koyucunun gayesi, bir yandan verginin daha kolaylıkla tahsilini sağlamak, öte yandan asıl mükellefin, ölümü veya infisahı dolayısıyla artık bulunmaması veya temsil edilmemekte olması yüzünden vergiyi ödeyecek ilgili kişilerin tespitidir.

Bunlar, başlıca “Vergi Sorumlusu,” “Vergi Borcunda Teselsül” ve “Vergi Borcunun İntikali” başlıkları altında incelenir. Zekât borcu da bu açıdan incelemeye tâbi tutulabilir.

[340] Vergi hukukunda sorumluluk konusunda geniş bilgi için bkz. Erginay. Vergi Hukuku, s. 66-73; Nadaroğlu, Kamu Maliyesi Teorisi, s. 230-232.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın