Taşlamanın Vakti Ve Sayısı

F. Taşlamanın Vakti Ve Sayısı:

Şeytan taşlama, dört gün sürer; bayramın dördüncü günü güneş batınca, taşlamanın vakti de bitmiş olur. Bu zamana kadar taşlama yapmayan mükellefler, kurban keser. Her gün şu işlemler yapılır:

a) Bayramın Birinci Günü:

Bu gün, sadece akabe cemresi taşlanır; ikinci gün fecir doğana kadar akabe cemresi taşlanabilir. Güneşin doğmasıyla öğle arasında taşlanması müstehap, öğleden güneş batana kadar mubah, gece ve bayramın birinci günüyle ikinci günü fecir doğması arasında mekruhtur. Bu günden önce atmakla taşlama yerine getirilmiş olmaz.

Ebu Hanife'ye göre vakit güneş batana, Ebu Yusuf’a göre zevale kadar sürer. [491]

Maliki Mezhebine göre, bayramın birinci günü akabe cemresinin taşlama vakti, fecrin doğmasıyla başlar; zevale kadar yapılması mendup, geciktirilmesi mekruhtur; güneş batmazdan önce taşlama yapana dem müstehaptır. [492]

Akabe cemresindeki taşlamanın geciktirilmesinden dolayı Malik'e göre dem; Ebu Hanife'ye göre, gece yapmayarak ertesi güne bırakınca dem gerekir; Ebu Yusuf, eş-Şeybanî ve eş-Şafifye göre, hiçbir ceza gerekmez. [493]

b) Bayramın İkinci Günü:

İkinci günde, önce küçük, sonra orta, daha sonra da akabe cemresine yedişer taş atılır. Bu cemrelere taş atmanın vakti, öğleyin başlar, ertesi gün fecir doğana kadar devam eder. Sevrî'ye göre, güneşin doğması esastır. [494] Her cemreyle ilgili taşlamayı bitirdikten sonra yirmi dakika durmak, sonra diğerlerine geçmek sünnettir. Taşlamayı zevalden önce yapmak sahih değildir; zeval-, den güneş batana kadar taşlama yapılması sünnet, geceleyin atmak mekruhtur. [495]

c) Bayramın Üçüncü Günü:

Üçüncü günde, ikinci günde' yapılan işlemler aynen tekrarlanır, her cemreye sırayla yedişer taş atılır. Bu günde müstehap olan vakit, zevalden sonrasıdır; zevalden önce taşlama yapılması, Ebu Hanife'ye göre caizdir, Ebu Yusuf ve eş-Şeybanî'ye göre caiz değildir. [496]

Üçüncü gün taşlama bittikten sonra, Mina'dan Mekke'ye gidilebilir. Buna, Birinci Nefir adı verilir.

d) Bayramın Dördüncü Günü:

Bayramın dördüncü günü fecir doğana kadar Mina'yı terketmeyenler, dördüncü günde de ikinci ve üçüncü gündeki gibi cemreleri taşlamaları vacip olur. Bu güne ait taşlamayı, fecir doğduktan sonra, fakat zevalden önce yapmak Ebu Hanife'ye göre caizken, Ebu Yusuf ve eş-Şeybanî'ye göre caiz değildir. [497]

Dördüncü günü Mina'da kalanlar, cemreleri taşladıktan sonra Mina'dan Mekke'ye dönerler. Bu dönüşe de İkinci Nefir denir.

Taşlamanın gün içindeki başlama vakti tartışmalıdır:

a) Hanefi Mezhebine göre, taşlama, mutlaka fecirden sonra yapılır.

b) Şafiî Mezhebine göre, şeytan taşlamanın vakti, bayram gecesinin yarısından başlar, teşrik günlerinin sonuna kadar devam eder.

c) Maliki Mezhebine göre, teşrik günlerindeki taşlamaların vakti, her gün zevalden güneş batana kadarki zamandır. Taşlamayı zevalden önce yapmak sahih değildir; iade edilmezse dem gerekir; her gün öğle namazından önce taşlama yapmak menduptur.

d) Hanbelî Mezhebine göre, taşlama, Arafat'ta vakfe yaptıktan sonra gece yarısından başlar; bununla birlikte, teşrik günlerindeki taşlamaları zevalden önce yapmak sahih değildir.

e) Zeydiye Mezhebinin Hâdeviye koluna göre, gücü yeten, fecrin doğuşundan sonra taşlar, mazereti bulunanlar gece yarısından itibaren taşlayabilir.

f) Sevrî ve Nehaî'ye göre, gücü yetenler, güneş doğduktan sonra taşlama yaparlar.

Teşrik günlerinde remyu'l-cimar işlemini yapmayanlara, daha sonra bunu yapmaları gerekmez: [498]

a) Malik'e göre, taşlamanın bütününü veya bazısını, ya da birini terkedene dem gerekir.

b) Ebu Hanife'ye göre, bütünü veya sadece akabe cemresindeki taşlama terkedilirse dem; bir veya daha fazla cemre terkedilirse, her biri için bir fitre gerekir.

c) eş-Şafiî'ye göre, biri için bir, ikisi için iki müd buğday tasadduk etmek, üçü için dem kesmek gerekir.

d) Sevrî de eş-Şafiî'nin görüşündedir; ancak Sevrî'ye göre, dördüncüde dem gerekir.

e) Zahirî Mezhebine göre, cemrelerin terke dil meşinden dolayı hiçbir ceza gerekmez.

[491] İbn Kudame, age, c. IIIV s. 428, 452; Kâsânî, BS, c. II, s. 137; Mergınânî, age, c. I, s. 150; Serahsî, age, c. IV, s. 19-20, 28, 68.

[492] Cezîrî, Fame, c. I, s.668.

[493] İbn Rüşd, BM, c. I, s. 283; Kâsânî, BS, c. II, s. 139; Mergınânî, age,, c. I, s. 150

[494] İbn Rüşd, BM, c. I, s. 28.3; Kâsânî, BS, c. II, s. 137.

[495] Kâsânî, BS, c. II, s. 137.

[496] Kâsânî, BS, c. II, s. 138; Serahsî, age, c. IV, s. 68.

[497] Mergınânî, age, c. I, s. 149.

[498] İbn Rüşd, BM, c. I, s. 285; Kâsânî, BS, c. II, s. 139; Serahsî, age, c. IV, s. 65.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın