|
Konu Başlığı: Öşrün Peşin Ödenmesi Gönderen: Sümeyye üzerinde 21 Ağustos 2012, 13:21:15 Öşrün Peşin Ödenmesi: [1053] Ekin Ve Sebzeler İçin: Ziraattan ve ekilenin çıkmasından sonra -sebep bulunmuş olacağından- öşür peşin ödenebilir. Ziraat yapılmadan önce, öşür ödenmez. Ziraatten sonra, ekilenin çıkmasından önce de, Ebu Yusuf’a göre öşür peşin ödenebilirken, Muhammed'e göre ödenmez. Meyvalar İçin: Çiçeklenip meyva haline gelmeye başlamasından sonra meyvalar için ödeme yapılabilir. Bundan önce, Ebu Yusuf’a göre yine ödenir (ancak ödenmez görüşü de nakledilir), Muhammed'e göre ödenmez. 2- Şekli: 1) Zekât memuru öşrü, harman yerinde teslim alır; mükellefler devletin ilgili yerine malını getirmek zorunda değildir. [1054] 2) Öşür topraklarından dolayı ödenmesi gereken öşür, devlet tarafından tahsil edilmezse, bizzat sahipleri tarafından ödenmelidir; konuyla ilgili mükellefiyet başka hiçbir şekilde düşmez. [1055] 3) Öşür, malın kendisinden de, değer olarak da ödenebilir; Hz. Peygamber tarafından, ürünün değerini değil, kendisini ödemek tavsiye edilmiştir. Şafiî Mezhebine göre, ürünün bizzat kendisi zekât olarak ödenir. [1056] 4) Öşrün tahsil ve tevzii, tarım merkezlerinde -bunların çoğu sosyal dayanışmanın kuvvetli olacağı köylerdir- güvenilir kişilerin önderliğinde yürütülebilir. [1057] 84. Terkin [1058] 1) Öşür farz olduktan sonra, ürün kusursuz olarak telef olursa zekât borcu düşer: a) Ebu Hanife'ye göre, kalanın az veya çok olması sonucu değiştirmez. b) Ebu Yusuf ve Muhammed'e göre, kalanla telef olan nisap hesabında birbirine eklenir, zekât kalan, üzerinden ödenir; ürünün bir kısmı tahrip olmuşsa, geriye kalan kısım üzerinden, orantılı olarak öşür ödenir. “Yanmış harmanın öşrü olmaz” atasözümüz bu görüşlerden çıkmış olmalıdır. c) Bir nakilde Ebu Yusuf’a göre, kalan ürün nisabı bulursa zekât ödenir. d) eş-Şafi'i'ye göre, ürünün bütünü üzerinden zekât ödenir. Şafiî Mezhebine göre, tahminden sonra ve fakat ödeme imkânından önce ürün tabiî olarak yok olursa, borç düşer, ödeme imkânından sonraysa düşmez. 2) Öşür farz olduktan sonra, ürünün kusurlu olarak telef olması veya ölüm, öşür borcunu düşürmez; ölüm halinde terikeden ödenir. Ebu Hanife ile Ebu Yusuf'tan, ölüm halinde öşür borcunun düşeceği görüşü de nakledilir. [1053] Kâsânî, BS, c. II, s. 54; Serahsî, age, c. III, s. 11; Şeybanî, Asl, c. II, s. 127. Ayrıca bkz. yukarıda 46 4 1 1 2. [1054] Bilmen, HFK, c. IV, s. 80. [1055] Bkz. yukarıda 16 2. [1056] Ebu Davud: Zekât, 1599; Kâsânî, BS, c. II, s. 63. bkz. yukarıda 45. [1057] Uygulama örneği için bkz. Şeltut, Fetâvâ, s. 124. [1058] Bilmen, HFK, c. IV, s. 79-80; İbnu'l-Munzir, Kitabu'l-İcma, s. 31-32; Kâsânî, BS, c. II, s. 56, 63-64, 65; Maverdî, age, s. 118; Serahsî, age, c. II, s. 208; Şeybanî, Asl, c. II, s. 104, 137. Ayrıca bkz. yukarıda 47. |