|
Konu Başlığı: Oruçluya Mekruh Olup Olmayan Davranışlar Gönderen: Sümeyye üzerinde 31 Ağustos 2012, 14:19:52 5- Oruçluya Mekruh Olup Olmayan Davranışlar: [700] Mekruh Davranışlar: a) Hangi oruç çeşidinde olursa olsun, -zarurî haller dışında-mideye gitmeyecek şekilde yemek vb. tatmak. -Kocası yemeğe düşkün ve titiz- kadınların zarurî halde yemeğin tadına bakması ile aldatılma korkusu bulunan kimselerin alacağı malın tadına bakmasında bir sakınca yoktur; ancak tadılan madde mideye gidince oruç bozulur. b) Özürsüz olarak herhangi bir şey çiğnemek, özürlü olarak çiğnenen maddelerde bir sakınca yoktur; ancak, çiğnenen maddenin bir kısmı mideye gidince oruç bozulur. Bebeği olanlara yutmamak şartıyla çiğnemelerinde bir sakınca yoktur. c) Cinsî birleşme veya guslü gerektirmeyecek bir durumun ortaya çıkmayacağından emin olmayan erkeğin eşini öpmesi ve okşaması. d) Oruçlunun kendini oruç tutamayacak kadar zayıf düşürmesi. Msl. kan aldırmak, bu tür davranışlardandır. e) Şeker özü bulunmayan sakızı çiğnemek. Bu hüküm tatsız, dağılmayan ve erimeyen sakızlar içindir. Tatlı, dağılan ve eriyen sakızlar orucu bozar. İbadete şüphe katmamak için sakızın mekruh olmayanını bile çiğnememek uygundur. Şafiî Mezhebine göre, fazilet olduğuna inanarak iftarı geciktirmek mekruhtur. f) Sürme çekmek, Ahmed b. Hanbel, Sevrî ve İbnu’l-Mübarek’e göre mekruhtur; eş-Şafiî’ye göre caizdir; İbn Şubrume ve İbn Ebî Leylâ’ya göre orucu bozar. [701] Mekruh Olmayan Davranışlar: a) Bıyıkları yağlamak, göze sürme çekmek, yüze krem vb. maddeler sürmek, b) Kendini zayıf düşürmeyecek derecede, msl. kan aldırmak gibi bir davranışta bulunmak, c) Misvak kullanmak; diş fırçası ile dişlerin temizlenmesi sırasında diş macununun tadını almamaya ve mideye inmemesine dikkat edilmelidir. Ebu Yusuf’a göre, su ile ıslatılmış misvak; Şafiî Mezhebine göre, zevalden sonra misvakı kullanmak mekruhtur. d) Ağzı çalkalamak ve burna su çekmek; aşırılık mekruhtur. e) Gusül yapmak ve serinlemek için yıkanmak, Hanefî Mezhebinin müfta bih görüşüne göre, mekruh değildir. Ebu Hanife’ye göre, harareti azaltmak için ağza ve burna su almak, soğuk suyla yıkanmak mekruhtur. f) Cinsî birleşme veya guslü gerektirmeyecek bir durumun ortaya çıkmayacağından emin olarak erkeğin eşini öpmesi ve okşaması mekruh değildir. 15. Bozulan Oruç İçin Yapılacak İşlemler (Oruç Bozmanın Cezası) 1- Giriş: [702] Bütün Oruçların Cezası: a) Hanefî Mezhebine göre, başlanmış her türlü orucu özürsüz yere bozmak günahtır. Çünkü, ameli özürsüz yere iptal etmek haramdır. b) Şafiî Mezhebine göre, yalnızca nafile oruçların özürsüz bozulmasında günahkâr olunmaz. [700] Bilmen, age, s. 287-288; Kâsânî, BS, c. II, s. 105-108; Cezirî, Fame, c. I, s. 569-570; Merginânî, Hidâye, c. I, s. 125-126; Şeybânî, Asl, c. II, s. 210-211. [701] San'anî, Subulu's-Selâm, c. 2, s. 659. [702] Kâsânî, BS, c, II, s. 94. |