Ölü için yapılan ibadet ve diğer işlemler

22. BÖLÜM ÖLÜ İÇİN YAPILAN İBADET VE DİĞER İŞLEMLER

97. Yas (İhdad): [532]

1- Hükmü:

Cahiliye devrinde kocası ölen kadın, bir yıl mağaramsı bir kulübeye kapatılır, kimseyle temas etmez, yıkanmaz, saçlarını taramaz, tırnaklarını kesmez, perişan bir vaziyette bulunurdu. Ölüye bu şekilde yas tutmayı Peygamberimiz yasaklamış, sadece ölenin hatırasına hürmeten yakın akraba için üç gün, kocası ölen için dört ay on gün bir nevi yas tutmayı meşru kılmıştır. Bunlardan birincisi kocanın iznine bağlı olarak caiz, ikincisi ise vaciptir.

2- Yas Tutanlar:

(a) Müslüman hür kadınların, vefat iddetinde yas tutmaları, -el-Hasenu’1-Basrî dışındakilere göre- icma ile vaciptir.

(b) Müslüman olmayan kadınlar dışındakilerin yas tutup tutmayacakları ihtilaflıdır:

(1) Malik’e göre, müslüman ve kitabî kadınların -büyük küçük- yas tutması gerekir. Kadın köle, efendisi ölünce yas tutmaz.

(2) Bir başka nakilde- Malik’e ve eş-Şafiî’ye göre, kitabî kadının yas tutması gerekmez.

(3) Ebu Hanife’ye göre, küçük müslüman kadın ile kitabî kadının yas tutması gerekmez.

(4) Bir gruba göre -bu Ebu Hanife’den de nakledilir-, evli kadın köle yas tutmaz.

3- Yas Sebebi: [533]

(a) Malik’e göre, yas sadece ölüm iddetinde tutulur.

(b) Ebu Hanife ve Sevrî’ye göre, bâin talâk iddetinde yas tutmak vaciptir.

(c) eş-Şafîî, boşanan kadının yas tutmasını müstahsen (güzel) bulur, vacip bulmaz.

4- Yasın Tutulması:

(a) Erkekleri tahrik edici süslenme, makyaj, saç yaptırma, esans sürünme vb. yasaktır.

(b) Renkli ve yeni elbise giyilmez; Malik, siyah renkli elbise giymeyi mekruh görmez.

(c) Zaruret halinde sürme çekilebilir: Bazı hukukçulara göre, bunun süslenme şeklinde olmaması, bazılarına göre ise gece olması gerekir.

[532] İbn Rüşd, BM, c. II, s. 101-102; Şeltût, Fetâvâ, s. 217; Karaman, İslâm'ın Işığında Günün Meseleleri, s. 95-96; Karaman, Mukayeseli İslâm Hukuku, c. I, s. 331.

[533] İddet ve hükümleri için bkz. Karaman, Mukayeseli İslam Hukuku, c. I, s. 328-331.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın